مسلم سواری؛ فاطمه نقی بیرانوند
چکیده
مشارکت جامه روستایی در مدیریت منابع طبیعی نشان می دهد که مدیریت بحران های منابع طبیعی بدون مشارکت فعال زنان روستایی به دلیل نقش فعال آنها در واحد تولیدی و کشاورزی امکانپذیر نخواهد بود. در این راستا این پژوهش با هدف کلی نقش سرمایه اجتماعی بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس با نقش میانجی آگاهی محیط زیستی ...
بیشتر
مشارکت جامه روستایی در مدیریت منابع طبیعی نشان می دهد که مدیریت بحران های منابع طبیعی بدون مشارکت فعال زنان روستایی به دلیل نقش فعال آنها در واحد تولیدی و کشاورزی امکانپذیر نخواهد بود. در این راستا این پژوهش با هدف کلی نقش سرمایه اجتماعی بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس با نقش میانجی آگاهی محیط زیستی انجام شد. جامعه آماری موردمطالعه شامل تمامی زنان روستایی بالای 15 سال در استان لرستان به تعداد 231000 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 226 نفر با روش طبقهبندی با انتساب متناسب (بر اساس سطح جنگل) برآورد گردید. تجزیهوتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار SPSSWin19 و SMART PLS انجام شد. روایی ظاهری و محتوایی این پژوهش توسط پانل متخصصان و روایی همگرا با محاسبه شاخص میانگین استخراجشده (AVE) و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب های آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تأیید شد. نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه زنان روستایی مهمترین دلایل تخریب جنگلهای زاگرس شامل تخریب تأمین سوخت هیزمی و مصارف روستایی و چرای بیرویه دام بود و مهمترین راهکارهای حفاظت جنگل، تغییر شیوه معیشت جنگلنشینان و قرق نمودن جنگلها برای ورود بیشازحد دام بود. علاوه بر این، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که سرمایه اجتماعی بهطور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق آگاهی محیط زیستی) بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس تأثیرگذار است. علاوه بر این نتایج معادلات ساختاری نشان داد که سرمایه اجتماعی و آگاهی محیط زیستی قادرند ۴/69 درصد از واریانس متغیر وابسته پژوهش (خودکارآمدی) را تببین نمایند.
مسلم سواری؛ حامد شیخی؛ کامران الماسیه
چکیده
این تحقیق با هدف کلی نقش مجراهای آموزشی در بهبود مشارکت های روستاییان در طرح های حفاظت از محیطزیست انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزان شهرستان دیواندره بود (N=7931). با استفاده فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 260 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافته ها 290 پرسشنامه با روش نمونه گیری ...
بیشتر
این تحقیق با هدف کلی نقش مجراهای آموزشی در بهبود مشارکت های روستاییان در طرح های حفاظت از محیطزیست انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزان شهرستان دیواندره بود (N=7931). با استفاده فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 260 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافته ها 290 پرسشنامه با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب توزیع شد که در نهایت تعداد 274 پرسشنامه بهصورت کامل تکمیل گردید و مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط جمعی از متخصصان و پایایی متغیرهای آن توسط ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد (α>0.7). تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج تحلیل همبستگی حاکی از رابطه مثبت و معنی داری بین ابعاد مجراهای آموزشی (محلی، ملی و بین المللی) با مشارکت روستاییان بود. علاوه بر این نتایج ضریب رگرسیون نشان داد ابعاد مجراهای آموزشی تأثیر مثبت معنی داری بر بهبود مشارکت روستاییان دارند بهطوریکه 08/90 درصد از تغییرات متغیر وابسته (مشارکت) را تبیین نمودند. همچنین نتایج تحلیل عاملی راهکارهای بهبود مشارکتها مردمی را در طرح های حفاظت از محیطزیست را در عاملهای تقویت فرهنگ مشارکت و حفاظتی، راهکار مدیریتی و فرهنگی، راهکار مشورتی و آگاهی، اثربخشی و کارایی، راهکار ساختاری و تشکیلاتی و بهبود تعهد و مسئولیت طبقه بندی کرد. در این راستا بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادهایی جهت بهبود مشارکتهای روستاییان در طرحهای حفاظت از محیطزیست ارائه شد.
مسلم سواری؛ حسین شعبانعلی فمی؛ هوشنگ ایروانی؛ علی اسدی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 137-156
چکیده
این تحقیق با هدف کلی تدوین راهبردهای پایدارسازی معیشت کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی انجام شد. بر پایه نتایج تحقیق مهمترین نقاط قوت و ضعف پایدارسازی معیشت در شرایط خشکسالی به ترتیب «وجود زیرساختهای مناسب، تنوعبخشی به تولید و گسترش فعالیتهای مکمل و غیر زراعی در استان» و «کاهش توان اقتصادی و تولیدی خانوارهای ...
بیشتر
این تحقیق با هدف کلی تدوین راهبردهای پایدارسازی معیشت کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی انجام شد. بر پایه نتایج تحقیق مهمترین نقاط قوت و ضعف پایدارسازی معیشت در شرایط خشکسالی به ترتیب «وجود زیرساختهای مناسب، تنوعبخشی به تولید و گسترش فعالیتهای مکمل و غیر زراعی در استان» و «کاهش توان اقتصادی و تولیدی خانوارهای کشاورزی به دلیل خشکسالیهای مکرر» بود. همچنین عمدهترین نقاط فرصت و تهدیدها در این زمینه «توسعه و ترویج انواع بیمه خشکسالی در کشور (دام، مرتع و محصولات)» و «نبودن ساختار سازمانی برای رصد نمودن اثرات تغییرات اقلیمی بر معیشت روستاییان» میباشد. بعد از تعیین راهبردهای مناسب با استفاده از ماتریس کمی مدیریت (QSPM) میزان جذابیت هر کدام از راهبردها مشخص شد در این زمینه نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین راهبردها به ترتیب «متنوع سازی منابع معیشتی و فعالیتهای غیر زراعی همراه با گسترش کشتهای گلخانهای با استفاده از زیرساختهای مناسب در استان» و «تدوین طرحهای مناسب ظرفیتسازی جوامع کشاورزی در مقابله با مخاطرات با تشکیل خوشههای دانش روستایی و توسعه زیرساختهای موردنیاز جهت حفظ معیشت» میباشد. همچنین نتایج نشان داد که وضعیت استقرارپذیری فضای استراتژیک سازمان جهاد کشاورزی به ترتیب، ناحیه تغییر جهت، عقبنشینی یا کاهشی، توسعه و تنوع میباشد. علاوه بر این، نتایج درخت تصمیم نشان داد که دو متغیر پایداری و آسیبپذیری قادرند با صحت پیشبینی 7/69 درصد راهبردهای کشاورزان را از هم تفکیک کند.
محمدرضا شاه پسند؛ مسلم سواری
دوره 5، شماره 3 ، خرداد 1396، ، صفحه 87-99
چکیده
در این تحقیق از فرایند سلسله مراتبی برای اولویتبندی گزیدارها و معیارهای موانع مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی، بهره گرفتهشده است. بدین منظور در ابتدا با توجه به معیارها و نیز گزیدارهای شناساییشده، دادههای موردنیاز از طریق 29 پرسشنامه از سوی نمونهای برگزیده از کارشناسان تعاونیهای آب بران واقع در حوزه سد در استان کردستان ...
بیشتر
در این تحقیق از فرایند سلسله مراتبی برای اولویتبندی گزیدارها و معیارهای موانع مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی، بهره گرفتهشده است. بدین منظور در ابتدا با توجه به معیارها و نیز گزیدارهای شناساییشده، دادههای موردنیاز از طریق 29 پرسشنامه از سوی نمونهای برگزیده از کارشناسان تعاونیهای آب بران واقع در حوزه سد در استان کردستان بر مبنای مقایسههای زوجی گردآوری و دادههای گردآوریشده، تحلیل شد. نتایج حاکی از آن بود که گزینه قانونی و سیاستگذاری بالاترین رتبه را در بین هشت گزینه مطرحشده داشت، درواقع بهعنوان مهمترین مانع مدیریت پایدار مصرف آب کشاورزی شناخته شد و پسازآن به ترتیب گزینههای اقتصادی - حمایتی، آموزشی- ترویجی، نظامهای بهرهبرداری، اجتماعی، نهادی و سازمانی، برنامهریزی و طبیعی قرار دارد. علاوه بر این، نتایج پژوهش در خصوص اهمیت نسبی معیارها برای بررسی وزن گزینههای موانع مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی، بیانگر آن بود که اثربخشی آب در سطح مزرعه بیشترین اهمیت را دارد و بعدازآن به ترتیب معیارهای افزایش بهرهوری آب کشاورزی، انتقال بهینه آب کشاورزی، حفظ منبع، بهینهسازی آب، بهبود کارایی آب، نظام آبیاری و مشارکت کشاورزان قرار دارند.
آموزش محیط زیست
وحید عزیزی؛ مسلم سواری؛ معین صادقی؛ غلامرضا یاوری
دوره 1، شماره 4 ، تیر 1392، ، صفحه 20-28
چکیده
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب تکمیل شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید و مقدار آن بالاتر از (7/0) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرمافزار SPSS انجام شد. طبق نتایج اکثر دانشآموزان نگرش مساعدی نسبت به حفاظت از محیطزیست نداشتند. تحلیل همبستگی نیز نشان داد که بین میزان نگرش آنها نسبت به حفاظت از محیطزیست و استفاده از اینترنت و شغل پدر رابطه مثبت و معنیداری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین، از جمله مهمترین راهکارهای بهبود نگرش دانشآموزان نسبت به حفاظت از محیطزیست استفاده از فیلمهای آموزشی و ایجاد تشکلهای زیستمحیطی میباشد.