لیلا صفا؛ ویدا محمدیان سقین‌سرا
چکیده
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری جوامع روستایی ایجاد نمودهاند. در این خصوص، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که بخش قابل‌توجهی از این مسائل به‌طور عمده ریشه در رفتارهای غیرمسئولانه انسان در مواجهه با محیطزیست دارد. ازاین‌رو، کنکاش و واکاوی رفتارهای محیطزیستی افراد یک پیششرط کلیدی برای رفع مسائل ...
بیشتر
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری جوامع روستایی ایجاد نمودهاند. در این خصوص، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که بخش قابل‌توجهی از این مسائل به‌طور عمده ریشه در رفتارهای غیرمسئولانه انسان در مواجهه با محیطزیست دارد. ازاین‌رو، کنکاش و واکاوی رفتارهای محیطزیستی افراد یک پیششرط کلیدی برای رفع مسائل محیطزیستی به شمار میرود. با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، هدف اصلی این تحقیق توصیفی- همبستگی بررسی عوامل تعیینکننده رفتارهای از حفاظت محیطزیست در مناطق روستایی شهرستان تبریز بود. جامعه آماری این پژوهش، تمامی سرپرستان خانوارهای روستایی در شهرستان تبریز بودند (34308=N) که با توجه به فرمول بارتلت و همکاران (Bartlett et al., 2001)، تعداد 380 نفر از آنان با روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظرات پانلی از کارشناسان تأیید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیش‌آزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه‌شده برای مقیاس‌های اصلی پرسشنامه در حد مناسب (در دامنه بین 689/0 تا 867/0) بود. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که روستاییان مورد مطالعه رفتارهای حفاظت از محیطزیست را در سطح نسبتاً پایینی بروز میدادند. با توجه به نتایج کسب‌شده، متغیرهای آگاهی از پیامدهای عدم انجام رفتارهای حفاظت از محیطزیست، استفاده از منابع اطلاعاتی و ارتباطی در زمینه موضوعات محیطزیستی، سابقه کار کشاورزی و نگرش نسبت به انجام رفتارهای حفاظت از محیطزیست، اصلیترین عوامل تعیینکننده انجام رفتارهای حفاظت از محیطزیست در مناطق روستایی شهرستان تبریز بودند. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین انجام رفتارهای حفاظت از محیطزیست از سوی روستاییان برحسب وجود/ عدم وجود تشکلهای محیطزیستی، تفاوت معنیدار وجود داشت، به‌نحوی‌که روستاییان در مناطق دارای تشکل به میزان بیشتری رفتارهای حفاظت از محیطزیست را بروز میدادند.
لیلا صفا؛ نسرین منگلی؛ محمدمهدی گنج‌خانلو
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 69-81
چکیده
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار ...
بیشتر
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان بر مبنای تئوری رفتار برنامهریزی شده انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش، 2354 نفر از سرپرستان خانوار در سطح مناطق روستایی بخش سجاسرود در شهرستان خدابنده استان زنجان بود که با توجه به جدول بارتلت و همکاران ((2001، تعداد 259 نفر از آنان از طریق روش نمونه‌گیری دو مرحلهای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظرسنجی از متخصصان تأیید شده و روایی سازه و پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق بررسی برازش مدل در سه سطح مدل اندازهگیری، مدل ساختاری و مدل کلی به دست آمد. نتایج توصیفی حاکی از آن بود که رفتار حفاظت محیطزیستی بیشتر روستاییان در سطوح متوسط (5/58 درصد) و پایین (3/29 درصد) بود. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای نگرش، هنجارهای اجتماعی و کنترل رفتاری درک شده با قصد انجام رفتارهای حفاظت محیطزیستی و نیز قصد و هنجارهای اجتماعی با رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان رابطه مثبت و معنیدار وجود داشت. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد میشود که از طریق سازوکارهای ترویجی مختلف بهویژه برگزاری دورههای آموزشی- ترویجی، سطح دانش و آگاهی روستاییان در زمینه روشها و فنون فعالیتهای حفاظتی از محیطزیست افزایش داده شده و از سوی دیگر، سیاستهای حمایتی برای حفاظت از محیطزیست با تأکید بر مشارکت روستاییان تدوین و اجرا شود.
