سید مهدی میرهاشمی؛ فرزین حق پرست؛ مازیار آصفی
چکیده
مطالعه عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی مدخل مهمی برای کنترل پیامدهای محیطزیستی در یک اجتماع، شهر یا یک سکونتگاه است. رفتار محیطزیستی تحت تأثیر عوامل انسانی و محیطی متفاوتی قرار دارد که درک آنها نیاز به بررسی دقیق و نزدیک موقعیتهای فردی و اجتماعی دارد. در این مقاله با استفاده از پیمایشهای صورت گرفته؛ (مصاحبههای عمیق و مشاهده) ...
بیشتر
مطالعه عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی مدخل مهمی برای کنترل پیامدهای محیطزیستی در یک اجتماع، شهر یا یک سکونتگاه است. رفتار محیطزیستی تحت تأثیر عوامل انسانی و محیطی متفاوتی قرار دارد که درک آنها نیاز به بررسی دقیق و نزدیک موقعیتهای فردی و اجتماعی دارد. در این مقاله با استفاده از پیمایشهای صورت گرفته؛ (مصاحبههای عمیق و مشاهده) و تحلیل دادههای حاصل با استفاده از روش داده بنیاد؛ تلاش شده است تا عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی در نمونهای از جامعه ایران بررسی شود. پیمایشهای صورت گرفته بر تجربیات مشارکتکنندگان در بستر سکونتگاه متمرکز بوده است. نتایج حاصل از این مطالعه که با استفاده از پارادایم چهارگانه استرن ارائه شده است، نشان میدهد عوامل نگرشی (ارزشها، عقیده و هنجار) دارای بیشترین تنوع از موضوعات تأثیرگذار بر رفتار محیطزیستی هستند؛ بر همین اساس ارزشهای انسانمحور یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی است. یافته نهایی این تحقیق (مقوله مرکزی) که با عنوان «رویه ارزشی» نامگذاری شده است، نشان میدهد جریانهای اجتماعی بهعنوان رویههای رایج رفتاری، در کنار ارزشهای تثبیتشده، تأثیر بسزایی بر رفتار محیطزیستی جامعه موردمطالعه دارد. رویهها شکل مرسوم و عملی رفتار هستند که بهوسیله ارزشها پشتیبانی و تقویت میشوند و توان نفوذ به اکثر قرارگاههای رفتاری از جمله مسکن را دارند.