آموزش محیط زیست
آوا کندری؛ منیره صالحی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره اول ابتدایی به لحاظ توجه به آموزش‌های حفاظت محیطزیست بود. روش پژوهش کمی و از نوع تحلیل محتوای توصیفی بر اساس مقوله‌های حفاظت محیطزیست و نیز جامعه‌ی آماری شامل 52 فیلم آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی جدیدالتألیف دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی1399-1400 بود. ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره اول ابتدایی به لحاظ توجه به آموزش‌های حفاظت محیطزیست بود. روش پژوهش کمی و از نوع تحلیل محتوای توصیفی بر اساس مقوله‌های حفاظت محیطزیست و نیز جامعه‌ی آماری شامل 52 فیلم آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی جدیدالتألیف دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی1399-1400 بود. نمونه‌ی آماری برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. نمونه بر اساس 9 مقوله اصلی و 33 مقوله فرعی، به شیوه‌ی کدگذاری قیاسی، بررسی شد. ابزار پژوهش چک‌لیست مقوله‌های آموزش حفاظت محیطزیست بود، به‌گونه‌ای که چک‌لیست اولیه ابتدا از پژوهش کرامتی و احمدآبادی (2018) انتخاب گردید و روایی آن توسط صاحب‌نظران تأیید گردید. جهت تأمین پایایی ابزار اندازه‌گیری، از فرمول هولستی استفاده و درصد توافق 1/78% حاصل گردید. یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که در محتوای موردبررسی، به آلاینده‌های طبیعی و مصنوعی خاک و آلاینده‌های نوری، پرداخته نشده است و در مقایسه پایه‌ها، توجه فیلم‌های شبکه شاد و کتب علوم تجربی به مقوله‌های آموزش محیطزیست، در پایه سوم ابتدایی نسبت به دوپایه دیگر، به‌صورت قابل‌توجهی کمتر بود و این محدودیت در پایه سوم، به‌عنوان نوعی ضعف برای محتوای آموزشی در این پایه، محسوب می‌شود. همچنین به‌طورکلی، فیلم‌های شبکه شاد در مقایسه با کتب علوم دوره اول ابتدایی، آموزش حفاظت محیطزیست را بیشتر موردتوجه قرار داده بود. اصول توالی و مداومت نیز در تدوین محتوای موردبررسی، در دوره اول ابتدایی مشاهده نشد.
معصومه کارگزار؛ محمود مهرمحمدی؛ ابراهیم طلایی؛ سید محمد شبیری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود تربیت محیطزیستی در دوره دوم ابتدایی بر اساس مؤلفههای تربیت محیطزیستی انجام پذیرفته است. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون بود که پردازش داده‌ها را در بحث تحلیل محتوا با نگاه جدید و به‌صورت کمی و کیفی مطرح می‌کند. محتوای طرح ازنظر پاسخگو (کلیه کتب چهارم، پنجم و ششم ابتدایی) و 9 مؤلفه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود تربیت محیطزیستی در دوره دوم ابتدایی بر اساس مؤلفههای تربیت محیطزیستی انجام پذیرفته است. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون بود که پردازش داده‌ها را در بحث تحلیل محتوا با نگاه جدید و به‌صورت کمی و کیفی مطرح می‌کند. محتوای طرح ازنظر پاسخگو (کلیه کتب چهارم، پنجم و ششم ابتدایی) و 9 مؤلفه اصلی و 43 مؤلفه فرعی موردبررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که از مجموع 848 صفحه کتب پایه چهارم ابتدایی، درمجموع (189) صفحه و از مجموع 895 صفحه از کتب پایه پنجم ابتدایی درمجموع (127) صفحه و از مجموع 914 صفحه از کتب پایه ششم ابتدایی درمجموع (127) صفحه در رابطه با مفاهیم کلیدی تربیت زیست‌محیطی پرداخته‌شده است و از بین تمام مؤلفههای تربیت محیطزیستی بیشترین توجه به مؤلفه تنوع زیستی در 36 صفحه و کمترین توجه به مؤلفه لایه ازن در (0) صفحه بوده و بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفههای تنوع زیستی (26/0) و کمترین ضریب اهمیت مؤلفه اثرات رشد لایه ازن (0) بوده است. با توجه به نتایج تحلیل محتوا می‌توان چنین نتیجه گرفت که در حد خیلی کم به تربیت محیطزیستی در این دوره پرداخته‌شده است درحالی‌که صراحتاً در اسناد بالادستی موضوع محیطزیست، ضرورت و اهمیت حفظ و راههای حفاظت آن به‌عنوان یکی از ابعاد زیربنایی توسعه در ابعاد مختلف، مطرح‌شده است.
ابراهیم صالح عمران؛ لیلا پرهیزکار؛ خدیجه حاتمی فر
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 89-99
چکیده
یکی از علل ایجاد بحران‌های محیطزیستی، عدم ایجاد آگاهی‌های محیطزیستی می باشد. به طور یقین یکی از راههای ایجاد آن، آموزش صحیح می باشد. از آنجایی که یکی از پرکاربردترین ابزار آموزشی در کشور، کتاب‌های درسی است بنابراین، پژوهش حاضر در زمینه این مبحث مهم و با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های اصلی آموزش محیطزیست در محتوای ...
بیشتر
یکی از علل ایجاد بحران‌های محیطزیستی، عدم ایجاد آگاهی‌های محیطزیستی می باشد. به طور یقین یکی از راههای ایجاد آن، آموزش صحیح می باشد. از آنجایی که یکی از پرکاربردترین ابزار آموزشی در کشور، کتاب‌های درسی است بنابراین، پژوهش حاضر در زمینه این مبحث مهم و با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های اصلی آموزش محیطزیست در محتوای کتاب‌های درسی پایه ششم ابتدایی ایران انجام شده است. بدین منظور به تحلیل محتوای کتاب های درسی ششم ابتدایی پرداخته شد. روش پژوهش تحلیل محتوا با روش آنتروپی شانون بود که واحد تحلیل نیز کل صفحات( متن، پرسش‌ها، تمرین‌ها و تصاویر) است. براساس یافته ها، بالاترین ضریب اهمیت در کتاب مطالعات اجتماعی مربوط به مؤلفه نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فناناپذیر(23./.) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفههای تالابها و جمعیت، آلودگیها، نقش تکنولوژی درمحیط‌‌‌زیست و فرسایش لایه ازن و نقش گرم شدن کره زمین می باشد، در کتاب فارسی(خوانداری) تنها به مولفه های خاک(13../.) و نقش انسان در حفاظت از محیطزیست(2../.)، در کتاب آموزش علوم تجربی ششم ابتدایی به مولفه های محیطزیست، جنگل و درختان(4../.) و نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فنا ناپذیر(23./.) و در کتاب تفکر و پژوهش تنها به مؤلفه جنگل و درختان توجه شده و به دیگر مولفه‌های محیطزیست توجهی نشده است. در کتاب‌های قرآن، ریاضی، کار و فناوری، هدیههای آسمانی و فارسی (نوشتاری) ششم ابتدایی به مولفه های محیطزیست توجهی نشده است. نتایج نشان داد که توجه متعادل و جامعی به مولفه های آموزش محیطزیست در محتوای کتاب‌ها نشده است.
