آموزش محیط زیست
یزدان شیرمحمدی؛ عنایت الله یزدان پناه؛ افسانه یعقوبی پورفرد؛ فاطمه تکلو
چکیده
آموزش، مؤثرترین ابزار افزایش آگاهی مردم در جوامع با مسائل و معضلات جامعه است. هدف این مطالعه بررسی اثر تجربه گردشگران بر آموزش محیطزیست از طریق طنین برند مقصد طبیعتگردی و آموزش محیطزیست به گردشگران است. سفر و طبیعتگردی میتواند، آگاهیهای محیطزیست گردشگران را افزایش دهد. تجربه محیطزیست بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیست ...
بیشتر
آموزش، مؤثرترین ابزار افزایش آگاهی مردم در جوامع با مسائل و معضلات جامعه است. هدف این مطالعه بررسی اثر تجربه گردشگران بر آموزش محیطزیست از طریق طنین برند مقصد طبیعتگردی و آموزش محیطزیست به گردشگران است. سفر و طبیعتگردی میتواند، آگاهیهای محیطزیست گردشگران را افزایش دهد. تجربه محیطزیست بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیست افراد تأثیر دارد. افزایش تعداد گردشگران بیش از حد توان اکولوژیک یک منطقه اثرات مخرب بر جامعه میزبان میگذارد که باعث کاهش کیفیت تجربه گردشگری میشود و اگر به این امر توجه نشود مشکلات محیطزیست و اجتماعی گریبان جامعه را خواهد گرفت. آموزش محیطزیست به عنوان بهترین و مؤثرین راه برای آگاه کردن و ایجاد حس مسئولیت در بین اقشار جامعه است. حجم نمونه با فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. جامعه آماری تحقیق کلیه گردشگران داخلی در شهرستان بروجرد بودند و روش نمونهگیری در دسترس بوده است. روایی پژوهش با نظرات خبرگان و پایایی با آلفای کرونباخ تائید شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تجربه گردشگران بر آموزش محیطزیست از طریق طنین برند مقصد طبیعتگردی و آموزش محیطزیست به گردشگران اثر مثبت و معناداری دارد و همچنین طنین برند گردشگران طبیعتگردی بر آموزش همگانی محیطزیست نیز تأثیرگذار است.
آموزش محیط زیست
وحید افشین مهر؛ سمیه حسینی؛ هادی ایوانی
چکیده
شهر درواقع مانند موجود زندهای است که ادامه زندگی آن با توجه به حفظ آثار و ارزشهای موجود در آن امکانپذیر میباشد. بافتهای تاریخی بهعنوان بخش مهمی از شهر، نشانه موجودیت شهر هستند و امروزه عدم توجه مطلوب به آنها باعث ایجاد مسائل و مشکلات مختلفی شده است، از سوی دیگر این بافتها میتوانند دارای کارکرد فرهنگی و آموزشی ...
بیشتر
شهر درواقع مانند موجود زندهای است که ادامه زندگی آن با توجه به حفظ آثار و ارزشهای موجود در آن امکانپذیر میباشد. بافتهای تاریخی بهعنوان بخش مهمی از شهر، نشانه موجودیت شهر هستند و امروزه عدم توجه مطلوب به آنها باعث ایجاد مسائل و مشکلات مختلفی شده است، از سوی دیگر این بافتها میتوانند دارای کارکرد فرهنگی و آموزشی نیز باشند. نگاه صرفاً مادیگرایانه به اینگونه آثار تاریخی بهخصوص در شهر مقدس مشهد، باعث از بین رفتن مفهوم این کلانشهر نزد ساکنین و زائرین شده است. توجه به بافتهای تاریخی بهعنوان ارزش و ساختار اصلی شهرهای تاریخی، مساله مهمی است که گاهی در برنامهریزی طرحهای جامع و توسعههای شهری جدید به فراموشی سپرده میشود. هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی و تأکید بر حفظ آثار تاریخی با استفاده از روشهای طراحی مدرن بهمنظور کارا کردن این عناصر و معرفی کارکرد آموزشی آن بوده است. جامعه هدف در این تحقیق آثار تاریخی واقع در قطاع 4 طرح ثامن، اطراف حرم مطهر امام رضا است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی بود. بدین منظور، مطالعات در مورد شیوههای مختلف حفظ و نگهداری، بهصورت اسنادی گردآوریشدهاند و مطالعات میدانی برای امکان بازآفرینی فضای جدید معماری با استفاده از آثار موجود انجام گرفته است. درنهایت طرحی میانافزا بهمنظور حفظ آثار باارزش تاریخی در محدوده معرفیشده، ارائه شده است.
آموزش محیط زیست
مهتاب اقتداری؛ رضا صابونچی؛ نازنین راسخ
چکیده
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر بهعنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر بهعنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر طبقهای بود. ابزار جمعآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه محقق ساختهای 22 سؤالی بود. روایی این پرسشنامه با بررسی نظرات خبرگان موردبررسی قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه نیز میزان 81/0 مشخص گردید. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادههای تحقیق از روشهای آماری کولموگروف اسمیرنوف، آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تیتکنمونهای استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که 6 آسیب اهداف، ساختار، پاداش، مکانیسمهای مفید، ارتباطات و رهبری از جمله آسیبهای مربوط آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان میباشد. نتایج تحقیق حاضر همچنین نشان داد که آسیب مربوط به اهداف با میانگین 17/4 در مقایسه با سایر آسیبها، مهمترین آسیب میباشد. در میان آسیبهای مربوط به اهداف نیز عدم نظارت و ارزیابی در خصوص میزان دستیابی به اهداف آموزشهای محیطزیستی با بارعاملی 874/0 مهمترین آسیب مربوط به اهداف مشخص گردید. با این توجه فقدان اهداف و برنامهریزیهای جامع و فقدان نظارت و ارزیابی مناسب در خصوص آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزش و جوانان، سبب گردیده است تا آموزشهای محیطزیستی در خصوص اهداف، به نسبت سایر آسیبها در این وزارتخانه با مشکلات و مخاطرات عمدهای مواجه باشد.
آموزش محیط زیست
پریا سعادت جو؛ صابر صبوری؛ لیلا رحیمی
چکیده
نگارش سرفصل دروس برای آموزش مهندسی معماری، به دلیل نیاز به ارتباط متعادل، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این رشته از رشتههای مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصادی و ... با پیچیدگی و دشواری توأم است. این مقاله سعی دارد با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی آشکار و مضمونی مفاهیم پایداری در سرفصل قدیم و جدید دوره کارشناسی مهندسی معماری بپردازد ...
بیشتر
نگارش سرفصل دروس برای آموزش مهندسی معماری، به دلیل نیاز به ارتباط متعادل، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این رشته از رشتههای مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصادی و ... با پیچیدگی و دشواری توأم است. این مقاله سعی دارد با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی آشکار و مضمونی مفاهیم پایداری در سرفصل قدیم و جدید دوره کارشناسی مهندسی معماری بپردازد و نکات ضعف و قوت هر یک از حیث توجه به مفاهیم پایداری را بیان کند. در این تحقیق، تحلیل محتوای آشکار بر اساس کدهای مرتبط با مفاهیم اصلی پایداری و با استفاده از نرمافزار 2016 Maxqda و تحلیل محتوای مضمونی پس از تشکیل پانل متخصصین، انجام شد. نتایج نشان داد که فراوانی تعداد مفاهیم مرتبط با بعد کالبدی پایداری در سرفصل جدید نسبت به سرفصل قدیم کاهش و کلیدواژههای مؤکد بر دو بعد فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی پایداری در سرفصل جدید بیشتر شدهاند. این در حالی است که تحلیل محتوای ضمنی حاکی از کمرنگتر شدن مضامین مرتبط با بعد اجتماعی- فرهنگی و توجه بیشتر به مضامین کالبدی و اقتصادی سرفصل جدید در مقایسه با سرفصل قدیم دارد.
نگین فارسی؛ مهدی چرمچیان لنگرودی
چکیده
انسان بدون هیچگونه تغییر در تفکر و رفتار نمیتواند مشکلات محیطزیستی خود را حل کند. تحقیق حاضر به منظور بررسی عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی شالیکاران شهرستان ساری به منظور پایداری شالیکاری صورت گرفته است. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات کاربردی بوده که به روش همبستگی- توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل شالیکاران شهرستان ...
بیشتر
انسان بدون هیچگونه تغییر در تفکر و رفتار نمیتواند مشکلات محیطزیستی خود را حل کند. تحقیق حاضر به منظور بررسی عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی شالیکاران شهرستان ساری به منظور پایداری شالیکاری صورت گرفته است. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات کاربردی بوده که به روش همبستگی- توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل شالیکاران شهرستان ساری (24502N=) که تعداد 289 نفر از آنها بر اساس فرمول کوکران بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد که روایی آن توسط اساتید فن و صاحبنظران تأیید شد و برای سنجش پایایی پرسشنامه، پس از انجام آزمون مقدماتی تعداد 30 نسخه از آن توسط شالیکاران شهرستان میاندرود تکمیل شد. نتایج حاصل از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مذکور 74/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که 5/58 درصد از شالیکاران در حد متوسطی رفتار حفاظت محیطزیستی را دارا هستند. تحلیل همبستگی نشان داد که بین تعداد اعضای خانواده شالیکاران، عملکرد، کل درآمد سالانه شالیکاری در سال، ویژگی اجتماعی، روشهای آموزشی، نگرش و منابع اطلاعاتی با رفتار محیطزیستی رابطه معنیداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندگانه گامبهگام نیز نشان داد که سه متغیر روشهای آموزشی، کل درآمد سالانه شالیکاری در سال و میزان عملکرد محصول برنج 27 درصد واریانس سطح رفتارهای حفظ محیطزیستی شالیکاران را تبیین میکنند.
امید شریفی؛ علی اسدی؛ خلیل کلانتری؛ سید محمود حسینی
چکیده
در پژوهش حاضر عوامل مؤثر بر پایداری نظام کشت گلخانهای در جنوب استان کرمان با تأکید بر سازههای آموزشی موردبررسی قرار گرفته است. این تحقیق ازلحاظ درجه نظارت و کنترل میدانی و ازلحاظ گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی و ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه میباشد. جامعه موردبررسی شامل گلخانهداران فعال جنوب استان کرمان ...
بیشتر
در پژوهش حاضر عوامل مؤثر بر پایداری نظام کشت گلخانهای در جنوب استان کرمان با تأکید بر سازههای آموزشی موردبررسی قرار گرفته است. این تحقیق ازلحاظ درجه نظارت و کنترل میدانی و ازلحاظ گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی و ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه میباشد. جامعه موردبررسی شامل گلخانهداران فعال جنوب استان کرمان در سال 95-1394 با تعداد 1866 واحد بود و در هر شهرستان به روش نمونهگیری تصادفی با انتساب متناسب با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 320 نفر انتخاب گردیدند. روایی پرسشنامه توسط اساتید و کارشناسان صاحبنظر در دانشگاه تهران و سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان موردبررسی و تأیید قرار گرفت و برای تائید پایایی پرسشنامه از مطالعه راهنما و تکمیل 30 پرسشنامه از افراد خارج از جامعه آماری و تعیین آلفا کرونباخ استفاده شد که آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق بین 79 تا 91 درصد به دست آمد که در حد خوب و قابل قبولی میباشد. پس از جمعآوری دادهها، اطلاعات بهدستآمده با استفاده از نرمافزار آماری SPSS نسخه 18 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که چهار عامل آموزشی-حمایتی، سیاستهای زیرساختی و صحیح تولید، توسعه مشوقهای تولید پایدار و توسعه بازار محصولات سالم حدود 80 درصد از کل واریانس پایداری گلخانه های موردمطالعه را تبیین مینمایند. با توجه به نتایج، بر اساس تأثیر عوامل آموزشی بر پایداری کشت گلخانهای پیشنهاد میشود از طریق اطلاعرسانی و روشهای مختلف آموزش، پایداری تولید را افزایش و سلامت عمومی جامعه را بهبود بخشید.
حسین میرزایی؛ حامد سیارخلج؛ مجید فاطمی خصال؛ محمد خانمحمدی
چکیده
امروزه مسائل محیطزیستی ریشههای اجتماعی دارند و بنابراین شناخت نگرشهای افراد در مورد محیطزیست، مهم است. در این راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل مرتبط با نگرش زیستمحور در بین دانشآموزان دبیرستانی انجام شد. جامعهی آماری این پژوهش، دانشآموزان دبیرستانی شهر تهران بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، ...
بیشتر
امروزه مسائل محیطزیستی ریشههای اجتماعی دارند و بنابراین شناخت نگرشهای افراد در مورد محیطزیست، مهم است. در این راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل مرتبط با نگرش زیستمحور در بین دانشآموزان دبیرستانی انجام شد. جامعهی آماری این پژوهش، دانشآموزان دبیرستانی شهر تهران بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 450 نفر به دست آمد و روش نمونهگیری خوشهای تصادفی بود. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. اعتبار پرسشنامه از نوع صوری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ اندازهگیری شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای بهرهمندی از منابع آگاهیبخش و تصور از عملکرد محیطزیستی خانواده، دارای رابطه معنادار با دانش محیطزیستی هستند؛ همچنین دانش محیطزیستی و ارزشهای محیطزیستی، رابطه معناداری با نگرش زیستمحور داشتند. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که با توجه به ضریب تعیین تعدیلشدهی متغیرها در معادلهی رگرسیون، 18 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین میشود و ارزشهای محیطزیستی، بیشترین اثر کلی را بر روی نگرش زیستمحور دارد.
علی پورعلی؛ محمدعلی فلاحی؛ علی اکبر ناجی میدانی
چکیده
تلاش کشورها برای افزایش درآمد ملی و رفاه اگر همراه با ملاحظات محیط-زیستی نباشد، زیانهای جبرانناپذیری ازجمله تغییرات سریع آب و هوایی و تخریب محیط زیست را به همراه خواهد داشت. ازاینرو در سالهای اخیر توجه زیادی به کیفیت و پایداری محیط زیست در سطوح ملی و فراملی شده است. بسیاری از دولتها متوجه شدهاند که نمیتوانند عملکرد محیطزیستی ...
بیشتر
تلاش کشورها برای افزایش درآمد ملی و رفاه اگر همراه با ملاحظات محیط-زیستی نباشد، زیانهای جبرانناپذیری ازجمله تغییرات سریع آب و هوایی و تخریب محیط زیست را به همراه خواهد داشت. ازاینرو در سالهای اخیر توجه زیادی به کیفیت و پایداری محیط زیست در سطوح ملی و فراملی شده است. بسیاری از دولتها متوجه شدهاند که نمیتوانند عملکرد محیطزیستی را صرفاً مرتبط با توسعه اقتصادی ببینند و به سایر ابعاد توسعه بهخصوص توسعه اجتماعی توجه نکنند. در سطح جهانی نیز ضرورت بهبود ابعاد محیطزیستی و توسعه انسانی یکی از مهمترین موضوعات موردبحث در کنفرانس ریو 20 ملل متحد در سال 2012 بهعنوان بخشی از اهداف توسعه هزاره بوده است. ازآنجاییکه شاخص توسعه انسانی توانایی توصیف همزمان توسعه اجتماعی و توسعه اقتصادی را در درون خود دارد، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر ابعاد شاخص توسعه انسانی خصوصاً آموزش بر شاخص عملکرد محیطزیستی است. نتایج حاصل از برآورد الگوی دادههای تابلویی از نوع اثرات ثابت با روش حداقل مربعات تعمیمیافته EGLS در گروه کشورهای منتخب، 101 کشوری که در رتبهبندی عملکرد محیطزیستی در دوره موردبررسی میانگین نمره بالای 50 را کسب کردند، طی دوره زمانی 2005-2015 نشان میدهد که ابعاد سهگانه شاخص توسعه انسانی یعنی شاخصهای سلامت، آموزش و رفاه رابطه مثبت و معنیداری با عملکرد محیطزیستی دارند.
اصغر ابوالحسنی؛ سمیرا متقی؛ احسان فرهادی
چکیده
یکی از موضوعات موردتوجه مجامع بینالمللی و دیدگاه غالب طرفداران محیطزیست، افزایش آلودگی و کاهش کیفیت محیطزیست به سبب رشد و توسعه یکجانبه صنعت است که با وجود تأثیرگذاری فراوان بر رشد و توسعه اقتصادی مناطق، منجر به ایجاد مخاطرات بسیاری برای ساکنان کره زمین شده و با کاهش باروری محیطزیست، به تخریب محیطزیست میانجامد. اما دیدگاه ...
بیشتر
یکی از موضوعات موردتوجه مجامع بینالمللی و دیدگاه غالب طرفداران محیطزیست، افزایش آلودگی و کاهش کیفیت محیطزیست به سبب رشد و توسعه یکجانبه صنعت است که با وجود تأثیرگذاری فراوان بر رشد و توسعه اقتصادی مناطق، منجر به ایجاد مخاطرات بسیاری برای ساکنان کره زمین شده و با کاهش باروری محیطزیست، به تخریب محیطزیست میانجامد. اما دیدگاه مطرحشده، با دیدگاه اقتصاددانان توسعه که بیان میکنند که در مراحل اولیه توسعه، ارمغان رشد، وخامت در محیطزیست است، اما سپس به سطح خاصی از اوج میرسد و در این نقطه، رشد تمایل به بهبود در محیطزیست دارد (فرضیه U وارون)، بالأخص برای مناطق درحالتوسعه مانند کشور ایران، مغایر بوده و همین امر، پژوهشگران تحقیق حاضر را به بحث و بررسی پیرامون ارتباط میان رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست در کشور ایران و تأیید یا رد فرضیه U وارون کوزنتس، با کاربرد شاخصهای صنعتی شدن، وضعیت اقتصادی و مصرف انرژی و آموزش در دوره زمانی 1365 تا 1395 و مدلسازی این فرضیه واداشت؛ نتایج حاصل از تخمین مدل تحقیق نشاندهنده تأیید فرضیه کوزنتس و معنیداری نقش صنعتی شدن، مصرف انرژی (بهصورت معکوس) و وضعیت اقتصادی و عدم تأثیرگذاری شاخص آموزش (به شیوه کنونی)، در بهبود کیفیت محیطزیست میباشد.
محمد صادق جمشیدیراد
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 37-46
چکیده
هدف از این پژوهش تعیین «تأثیر آموزش مباحث فقه شیعی در ارتباط با گیاهان و درختان بر میزان آگاهی، نگرش و رفتار محیطزیستی دانشجویان» است. نوع پژوهش، کاربردی است و از لحاظ روش اجرا، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه مداخله و شاهد است. نمونه موردمطالعه شامل 40 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب است ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تعیین «تأثیر آموزش مباحث فقه شیعی در ارتباط با گیاهان و درختان بر میزان آگاهی، نگرش و رفتار محیطزیستی دانشجویان» است. نوع پژوهش، کاربردی است و از لحاظ روش اجرا، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه مداخله و شاهد است. نمونه موردمطالعه شامل 40 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب است که به روش نمونه در دسترس انتخاب شدند و بهطور تصادفی ساده در قالب دو گروه مداخله و شاهد به تعداد هر یک 20 نفر، گروهبندی شدند. مداخله انجامگرفته شامل آموزش تلفیق مباحث دینی و فقه شیعی مربوط به گیاهان و درختان برای دانشجویان گروه آزمایش به میزان 8 ساعت، طی یک دوره 3 ماهه است. برای هر دو گروه پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. ابزار گردآوری دادهها، پرسش نامههای محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آنها از طریق افراد متخصص محیطزیست، استادان علوم قرآن و حدیث، فقه و حقوق اسلامی و الهیات تأیید شد و پایایی پرسشنامهها نیز با اجرای آزمایشی بر روی یک گروه 20 نفری و استفاده از آلفای کرونباخ که معادل 78/0 برای آگاهی، 74/0 برای نگرش و 82/0 برای رفتار به دست آمد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آمارههای توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی چون آزمونهای t وابسته و t مستقل صورت گرفت. بر اساس نتایج آزمونهای آماری، آموزش مباحث فقه شیعی مرتبط با حفاظت گیاهان و درختان بر هر سه متغیر آگاهی، نگرش و رفتار محیطزیستی گروه مداخله تأثیر مثبت و معناداری داشت.
رسول حیدری سورشجانی؛ رضا دهقانی بیدگلی؛ عظمت عاشری؛ الهام رحمانی آزاد
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 61-78
چکیده
آموزش محیطزیستی مناسب از ضروریات مهم جهت حفاظت محیطزیست است. یکی از مهمترین مسائل آموزش محیطزیست این است که چگونه با راهکارهای مؤثر تغییر رفتار مشهودی را در افراد نسبت به محیطزیست ایجاد کرده و تعهد آنها را نسبت به طبیعت و محیطزیست افزایش داد. این پژوهش تلاش دارد تأثیر اجرای برنامههای آموزشی محیطزیستی با محور طبیعتگردی ...
بیشتر
آموزش محیطزیستی مناسب از ضروریات مهم جهت حفاظت محیطزیست است. یکی از مهمترین مسائل آموزش محیطزیست این است که چگونه با راهکارهای مؤثر تغییر رفتار مشهودی را در افراد نسبت به محیطزیست ایجاد کرده و تعهد آنها را نسبت به طبیعت و محیطزیست افزایش داد. این پژوهش تلاش دارد تأثیر اجرای برنامههای آموزشی محیطزیستی با محور طبیعتگردی را در رفتار و پیوند دانشآموزان با طبیعت در شهر تهران بررسی نماید. روش پژوهش در این مقاله نیمه تجربی با استفاده از طرح تک گروهی است که بخش عمده آن به شکل میدانی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش دانشآموزان مقطع متوسطه دبیرستان دخترانه شهید مدنی منطقه 18 تهران هستند که با روش تمام شماری، نمونه آماری در این پژوهش تمامی 74 نفر دانشآموز دوره دوم متوسطه این مرکز آموزشی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات علاوه بر مشاهده و پرسشگری برگرفته از پرسشنامهای است محقق ساخته که روایی آن با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از روش کرونباخ (مقدار آلفا برابر با 837/0) موردبررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای t دو نمونه وابسته جهت مقایسه رفتارها و نگرشهای قبل و بعد از آزمون، ضریب همبستگی و تحلیل عاملی در محیط نرمافزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد هر ۲۶ گویه که در 9 نماگر اصلی طراحی شده بود، پس از آموزشهای محیطزیستی همراه با بازدید طبیعتگردی، تغییر نگرش و رفتار دانشآموزان را در پی داشته است؛ بنابراین تأکید بر روی این شیوه آموزش محیطزیستی مبتنی بر طبیعتگردی، سبب ایجاد تحول در ارتباط دانشآموزان با محیط طبیعی خواهد شد و تعهد آنها را جهت حفظ طبیعت افزایش خواهد داد.
مریم لاریجانی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 91-104
چکیده
عدم آگاهی کافی کارکنان از دستورالعملهای بهداشت، ایمنی و محیطزیست در محیطهای کاری و متعاقباً انجام رفتارهای غیراصولی آنان باعث خسارت به خود، محیطزیست و کارفرمایان آنان میگردد. ازآنجاییکه آموزش میتواند نقش مؤثری در ارتقا آگاهی و تغییر رفتار افراد داشته باشد، مطالعهای با هدف تعیین «تأثیر آموزش مباحث ایمنی، بهداشت ...
بیشتر
عدم آگاهی کافی کارکنان از دستورالعملهای بهداشت، ایمنی و محیطزیست در محیطهای کاری و متعاقباً انجام رفتارهای غیراصولی آنان باعث خسارت به خود، محیطزیست و کارفرمایان آنان میگردد. ازآنجاییکه آموزش میتواند نقش مؤثری در ارتقا آگاهی و تغییر رفتار افراد داشته باشد، مطالعهای با هدف تعیین «تأثیر آموزش مباحث ایمنی، بهداشت و محیطزیست بر میزان آگاهی و تغییر رفتار کارکنان یک کارخانه صنعت روی» انجام پذیرفت. این پژوهش به روش شبه آزمایشی با یک گروه آزمایش انجام گرفت. 26 نفر از کارگران واحد تولید شمش روی یک کارخانه کشور که از طریق نمونهگیری تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب شده بودند، مورد مداخله آموزشی در زمینه مباحث ایمنی، بهداشت و محیطزیست قرار گرفتند. ابزار گرداوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته در زمینه آگاهی و رفتار سنجی کارگران بود که روایی و پایایی آنها قبل از مطالعه به دست آمد و همچنین فرم OSHA آمریکا جهت جمعآوری سوابق حوادث قابل ثبت برای تعیین میزان عملکرد ایمنی آنها بود. دادههای پرسشنامهها توسط نرمافزار SPSS از طریق آزمونهای اسمیرنف -کولموگروف، t وابسته و ویلکاکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج آزمونها با سطح اطمینان 95/0 نشان دادند، نمرات آگاهی، رفتارسنجی و میزان عملکرد ایمنی کارگران بعد از آموزش ارتقا یافته و آموزش تأثیرگذار بوده است.
علی رضائی؛ عسکر جلالیان
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 83-100
چکیده
اساس شکلگیری حقوق بینالملل محیط زیست بر پایه حقوق نرم میباشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نفوذ بیانیه استکهلم1972 بر روند آموزش و نهادینه شدن اصول و مفاهیم حاکم بر محیط زیست به روش اسنادی و درقالب پژوهش توصیفی_تحلیلی انجام شد. کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه محیط زیست انسانی، به عنوان اولین کنفرانس عمده در زمینه مسائل ...
بیشتر
اساس شکلگیری حقوق بینالملل محیط زیست بر پایه حقوق نرم میباشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نفوذ بیانیه استکهلم1972 بر روند آموزش و نهادینه شدن اصول و مفاهیم حاکم بر محیط زیست به روش اسنادی و درقالب پژوهش توصیفی_تحلیلی انجام شد. کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه محیط زیست انسانی، به عنوان اولین کنفرانس عمده در زمینه مسائل بینالمللى محیط زیست، برآمده از رشد سریع آگاهیهاى جهانى در مورد محیط زیست بینالمللى در دهه 1960 میباشد. باتوجه به این که سند پایانی این کنفرانس در ردیف اسناد غیرالزام آور جای دارد، این سؤال مطرح است که آیا این بیانیه در روند آموزش و نهادینه شدن حقوق محیط زیست نافذ بوده است؟ در همین راستا به دلیل ضرورت تبیین هرچه بیشتر اسناد غیرالزامآور در حقوق بین الملل محیط زیست، نسبت به مطالعه و بررسی اسناد و منابع متأثر از این بیانیه اقدام شد. بررسیها نشان داد که این بیانیه به عنوان نقطه عطفی در فرایند آموزش و توسعه حقوق محیط زیست با به رسمیت شناختن حق برخورداری از محیط زیست سالم، ارتباط تنگاتنگ میان محیط زیست و حقوق بنیادین بشر را مورد توجه قرارداده است و با پیشنهاد تشکیل نهادهای بینالمللی، همچون یونپ[1] و صندوق محیط زیست جهانی به روند همکاریهای جهانی در زمینه توسعه ساختاری و آموزش حقوق محیط زیست انسجام بخشیده و با گردآوری اصول و مفاهیم عرفی در یک متن حقوقی غیرالزام آور، زمینه تجلی و تصویب آن را در اسناد الزام آور بعدی فراهم آورده است.
هادی غفاری؛ علی یونسی؛ مجتبی رفیعی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، ، صفحه 79-104
چکیده
ایده توسعه پایدار از دل نگرانیهای محیطزیستی و نقد توسعه اقتصادی و صنعتی پدید آمد و آرمان آن حفظ منابع برای همه نسلها در کنار رفع نیازهای نسل کنونی است. توسعه پایدار نیازمند تغییرات وسیعی در زندگی جوامع در همه سطوح است. این تغییر نیازمند مشارکت مردم و جامعه مدنی است و لازمه آن نیز آگاهی و آموزش مردم درباره توسعه پایدار است. آموزش، ...
بیشتر
ایده توسعه پایدار از دل نگرانیهای محیطزیستی و نقد توسعه اقتصادی و صنعتی پدید آمد و آرمان آن حفظ منابع برای همه نسلها در کنار رفع نیازهای نسل کنونی است. توسعه پایدار نیازمند تغییرات وسیعی در زندگی جوامع در همه سطوح است. این تغییر نیازمند مشارکت مردم و جامعه مدنی است و لازمه آن نیز آگاهی و آموزش مردم درباره توسعه پایدار است. آموزش، زیربنای توسعه جهان نوین است و بدون دستیابی به آموزش و ایجاد آگاهی همگانی در انسانها توسعه پایدار از شعاری سطحی و عوامانه فراتر نخواهد رفت. هدف این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی به انجام رسیده، تبیین و تحلیل اثر آموزش و به ویژه آموزش محیط زیست بر توسعه پایدار است. یافتهها حاکی از آن است که توسعه پایدار و همه جانبه، از بستر نیروی انسانی میگذرد و پیش شرط رخداد و تداوم هر توسعه و تحولی، سرمایهگذاری در نیروی انسانی از طریق آموزش و به ویژه آموزش محیط زیست است که به منزله رکن و هسته اصلی و محوری هر جامعهای می_باشد؛ پس با توجه به اینکه آموزش یکی از مؤثرترین مؤلفهها تأثیرگذار بر توسعه پایدار هر کشور است، انجام اقداماتی وسیع، همه جانبه، مستمر و فراگیر در جهت افزایش آگاهیها محیطزیستی جامعه امری ضروری به نظر میرسد. نگاه اقتصادی به مقوله آموزش از منظر سرمایهگذاری بر اساس استانداردهای بانک جهانی و تبیین نقش آن در توسعه پایدار، نوآوری این مقاله می باشد.
محمدرضا دهشیری
دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 64-75
چکیده
این مقاله به تبیین ظرفیت جهانی شدن برای تضمین توسعه پایدار میپردازد. نویسنده ضمن بررسی دیدگاههای بدبینانه درباره تأثیرات سلبی جهانی شدن بر توسعه پایدار که این دو متغیر را به مثابه پارادایمهای رقیب و متقابل قلمداد میکنند، در چارچوب رویکرد تحولگرایانه معتقد است که جهانیشدن و توسعه پایدار دو پارادایم مکمل و متعامل ...
بیشتر
این مقاله به تبیین ظرفیت جهانی شدن برای تضمین توسعه پایدار میپردازد. نویسنده ضمن بررسی دیدگاههای بدبینانه درباره تأثیرات سلبی جهانی شدن بر توسعه پایدار که این دو متغیر را به مثابه پارادایمهای رقیب و متقابل قلمداد میکنند، در چارچوب رویکرد تحولگرایانه معتقد است که جهانیشدن و توسعه پایدار دو پارادایم مکمل و متعامل با یکدیگر هستند و جهانی شدن به عنوان "فرایند همپیوندی جهان بدون مرز" میتواند در چارچوب پذیرفته شدۀ پایداری به گونهای مؤثر عمل کند و منجر به تأثیراتی ایجابی بر توسعه پایدار در عرصههای عدالت اجتماعی، حفاظت محیط زیست و امنیت انسانی شود تا راه را برای تحقق "جهانی شدن پایدار" و "جهانی شدن موفقیت آمیز" هموار سازد. جهانی شدن در صورتی پایدار و موفقیت آمیز به شمار میآید که توانایی نسلهای آینده را برای تأمین نیازهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی خود مورد مصالحه و سازش قرار ندهد بلکه در عوض باید اقتصادی دانش بنیان را رقم بزند و به ارتقای سطح آگاهیهای عمومی و تخصصی از طریق اهتمام ویژه به نقش عمده آموزش در دستور کارهای توسعه پایدار کمک کند. سپس مقاله به تجزیه و تحلیل چالشها و فرصتهای جهانی شدن برای توسعه پایدار میپردازد و سرانجام راهکارهای ممکن برای دستیابی به جهانی شدن پایدار و موفقیتآمیز را با تأکید بر رشد اقتصادی توأم با برابری و صلح اجتماعی، تعهد سازنده در قبال اقتصاد جهانی، رعایت مقررات زیست محیطی و تحقق نظام موفق آموزشی تبیین میکند.
آموزش محیط زیست
هانی حمزه کلکناری؛ محسن جمالیپور؛ محمد قربانی
دوره 2، شماره 5 ، آبان 1392، ، صفحه 11-18
چکیده
با توجه به افزایش تولید زباله و کمیابی اراضی تخصیص یافته برای دفن زباله در حوزه شهری، دل نگرانیهای حاصل از خسارات اکولوژیکی ناشی از زبالههای خطرناک و زیان وارده به محیط زیست، مدیریت زبالههای شهری از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. گرایش افراد به بازیافت و مدیریت پسماند تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله اقدامات تشویقی و آموزش ...
بیشتر
با توجه به افزایش تولید زباله و کمیابی اراضی تخصیص یافته برای دفن زباله در حوزه شهری، دل نگرانیهای حاصل از خسارات اکولوژیکی ناشی از زبالههای خطرناک و زیان وارده به محیط زیست، مدیریت زبالههای شهری از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. گرایش افراد به بازیافت و مدیریت پسماند تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله اقدامات تشویقی و آموزش میباشد. لذا در این پژوهش با استفاده از اطلاعات پیمایشی 391 خانوار شهر مشهد در سال 1391 به بررسی سیاستهای هفتگانه کاهش تولید زباله توسط خانوارها پرداختهایم. نتایج حاصل بیانگر این است که در درجه اول آموزش زیستمحیطی و بعد از آن در نظر گرفتن انگیزه اقتصادی و در درجات بعدی مدل قیمتگذاری متغیر بر اساس وزن و حجم زباله، مناطق شهری، فصول و نهایتاً افزایش نرخ ثابت خدمات جمعآوری زباله برای کاهش تولید زبالههای شهری مؤثر میباشد. با توجه به یافتهها، به منظور کنترل و کاهش میزان زباله تولیدی توسط خانوارها و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی، مجموعهای از سیاستها به صورت توأم مبنی بر آموزش زیستمحیطی و ایجاد انگیزههای مناسب اقتصادی به برنامهریزان این عرصه پیشنهاد شد
آموزش محیط زیست
وحید عزیزی؛ مسلم سواری؛ معین صادقی؛ غلامرضا یاوری
دوره 1، شماره 4 ، تیر 1392، ، صفحه 20-28
چکیده
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب تکمیل شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید و مقدار آن بالاتر از (7/0) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرمافزار SPSS انجام شد. طبق نتایج اکثر دانشآموزان نگرش مساعدی نسبت به حفاظت از محیطزیست نداشتند. تحلیل همبستگی نیز نشان داد که بین میزان نگرش آنها نسبت به حفاظت از محیطزیست و استفاده از اینترنت و شغل پدر رابطه مثبت و معنیداری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین، از جمله مهمترین راهکارهای بهبود نگرش دانشآموزان نسبت به حفاظت از محیطزیست استفاده از فیلمهای آموزشی و ایجاد تشکلهای زیستمحیطی میباشد.
آموزش محیط زیست
سیدمحمد شبیری؛ آلاله قائمی؛ پونه قائمی
دوره 1، شماره 4 ، تیر 1392، ، صفحه 29-40
چکیده
هدف از این تحقیق، برررسی روند آموزش محیط زیست در برنامههای توسعه کشور میباشد. امروزه محیط زیست در معرض تهدیداتی از جمله تنزل کیفیت حوضههای آبخیز، کاهش عملکرد تنوع زیستی، پیدایش انواع آلودگیها و تغییرات شدید اقلیمی میباشد. از آنجایی که بسیاری از این تغییرات و بروز مشکلات محیط زیستی منتج از فعالیتهای انسانی، ناشی از عدمآگاهی ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، برررسی روند آموزش محیط زیست در برنامههای توسعه کشور میباشد. امروزه محیط زیست در معرض تهدیداتی از جمله تنزل کیفیت حوضههای آبخیز، کاهش عملکرد تنوع زیستی، پیدایش انواع آلودگیها و تغییرات شدید اقلیمی میباشد. از آنجایی که بسیاری از این تغییرات و بروز مشکلات محیط زیستی منتج از فعالیتهای انسانی، ناشی از عدمآگاهی و شناخت انسان از محیط زیست میباشد، ارتقاء فرهنگ عمومی و آموزش محیط زیست میتواند یکی از اقدامات اساسی در رفع این معضلات بشمار رود. تحولات محیط زیستی در سطح بینالمللی از یک سو و گسترش فرآیندهای مخرب محیط زیست در داخل کشور به مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه باعث شده است تا موضوع حفاظت از محیط زیست بیش از گذشته در کانون توجه سیاستگذاران و تصمیمگیران کشور قرار گیرد. در این تحقیق ابتدا ضمن مرور برنامههای توسعهای کشور، جایگاه آموزش محیط زیست و عملکرد آن در برنامههای پنجساله توسعه بررسی گردید و در ادامه اهداف مهم آموزش محیط زیست تعیین و فعالیتهای مورد نیاز برای تحقق این اهداف پیشنهاد شده است.
علیرضا عراقیه؛ نرگس برزآبادی فراهانی؛ علی پاشایی ارزنه
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1391، ، صفحه 17-22
چکیده
هدف از این پژوهش فراهم نمودن فرصتی برای کشف روشهای آموزش محیطزیست از دیدگاه دانشآموزان دوره ابتدایی میباشد. بر اساس پیش فرض این تحقیق، دانشآموز فردی است که قادر است در برخورد با مسئله علمی- اجتماعی مانند محیط زیست، عاقلانه مسائل عمومی را تحلیل و مواضع خود را تعیین کند. روش نمونهگیری، تصادفی ساده و نمونه ...
بیشتر
هدف از این پژوهش فراهم نمودن فرصتی برای کشف روشهای آموزش محیطزیست از دیدگاه دانشآموزان دوره ابتدایی میباشد. بر اساس پیش فرض این تحقیق، دانشآموز فردی است که قادر است در برخورد با مسئله علمی- اجتماعی مانند محیط زیست، عاقلانه مسائل عمومی را تحلیل و مواضع خود را تعیین کند. روش نمونهگیری، تصادفی ساده و نمونه آماری این تحقیق تعداد 150نفر از دانشآموزان دوره ابتدایی مناطق 11و 18 آموزش و پرورش شهر تهران بودهاست. روش پژوهش استفاده از تکنیک دلفی و بر اساس آن به ترتیب ابتدا از فراگیران خواسته شد تا فهرستی از روشهای آموزش محیطزیست را تهیه نمایند و سپس از مجموعه فهرستهای گردآوری شده فهرست مقدماتی تهیه و در اختیار آنان گذاشتهشد. تا هر یک اصلاحاتی را که لازم میدانند منعکس نمایند. نهایتاً فهرست جدیدی بر مبنای نظرهای ابراز شده و اصلاحات وارد شده تهیه و مجدداً به نظرخواهی گذاشته شد. در پایان یافتههای تحقیق مبتنی بر روشهای آموزش محیطزیست از دیدگاه دانشآموزان محاسبه و ارائه شده است.
صادق صالحی؛ زهرا همتی گویمی
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1391، ، صفحه 23-34
چکیده
مشکل زبالههای الکترونیکی در سالهای اخیر، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این قبیل زبالهها حاوی انواع مواد گرانبها و همچنین مواد سمی خطرناکی هستند که برای انسان و همچنین محیطزیست بسیار زیانآور میباشند. متاسفانه در کشور ما، زبالههای الکترونیکی و مسائل مربوط به آن مورد توجه قرار نگرفته است. علاوه بر این، ...
بیشتر
مشکل زبالههای الکترونیکی در سالهای اخیر، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این قبیل زبالهها حاوی انواع مواد گرانبها و همچنین مواد سمی خطرناکی هستند که برای انسان و همچنین محیطزیست بسیار زیانآور میباشند. متاسفانه در کشور ما، زبالههای الکترونیکی و مسائل مربوط به آن مورد توجه قرار نگرفته است. علاوه بر این، در کشورهای توسعهیافته، به موازات تأمین امکانات لازم، تأکید بسیاری بر نقش آموزش و دانش محیطزیستی شده است. تحقیق حاضر درصدد بررسی نقش آموزش محیطزیستی در مدیریت زبالههای الکترونیکی و ارائه راهکارهایی برای تحقق این هدف میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر را دانشجویان دانشگاه مازندران تشکیل میدهد. برای جمعآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه استفاده شده است. در بررسی حاضر مشخص گردید که برنامههای دولت و شهرداریها برای جمعآوری، تفکیک و بازیافت اینگونه زبالهها، میتواند نقش مؤثری در کاهش این زبالهها و رفتار مناسب با آنها داشته باشد.
محمد یزدی؛ محمد رسول سوداگر؛ یلدا دلگشائی؛ رکسانا نصیری
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1391، ، صفحه 43-58
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل بازدارنده و پیشبرنده آموزش و مشارکت مردمی در فعالیتهای شهرداری تهران انجام شدهاست. روش تحقیق از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی (پیمایشی) و از نظر هدف کاربردی بوده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته مشتمل بر 40 گویه در مقیاس 5 درجهای لیکرت بوده است که روایی آن از نظر صوری، ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل بازدارنده و پیشبرنده آموزش و مشارکت مردمی در فعالیتهای شهرداری تهران انجام شدهاست. روش تحقیق از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی (پیمایشی) و از نظر هدف کاربردی بوده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته مشتمل بر 40 گویه در مقیاس 5 درجهای لیکرت بوده است که روایی آن از نظر صوری، محتوایی و سازه بررسی شده است و پایایی آن با اجرای آزمایشی بر روی نمونهای 30 نفره و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (82/0) بدست آمده است. دادههای گردآوری شده به کمک روشهای آمار توصیفی و استنباطی همچون تحلیل عاملی، آزمون t برای دو گروه مستقل، تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد که به ترتیب هفت عامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، فناوری، انگیزشی، مدیریتی و آموزشی از جمله عوامل بازدارنده و پیش برنده آموزش و مشارکت مردمی در فعالیتهای شهرداری تهران هستند.