مقاله پژوهشی
سعید مظلومیان؛ سعید طالبی؛ سهیلا صالحی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 9-25
چکیده
هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل علی رفتار محیطزیستی بر اساس شیوههای فرزندپروری والدین و نقش واسطهای سبکهای پردازش هویت در دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه شهر داراب است. بدین منظور از بین 13480 دانشآموز دختر مقطع متوسطه دوم مشغول به تحصیل در سال 95- 94 در شهر داراب با روش نمونهگیری طبقهای نسبی، تعداد 375 دانشآموز به عنوان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل علی رفتار محیطزیستی بر اساس شیوههای فرزندپروری والدین و نقش واسطهای سبکهای پردازش هویت در دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه شهر داراب است. بدین منظور از بین 13480 دانشآموز دختر مقطع متوسطه دوم مشغول به تحصیل در سال 95- 94 در شهر داراب با روش نمونهگیری طبقهای نسبی، تعداد 375 دانشآموز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای اندازهگیری شامل پرسشنامه فرزندپروری شیفر (1965)، پرسشنامه سبک پردازشهویت برزونسکی(1979) و پرسشنامه رفتار محیطزیستی امامقلی(1390) میباشد. در این پژوهش از روشهای آمار توصیفی و استنباطی نظیر همبستگی و تحلیل مسیر به منظور آزمون فرضیات استفاده گردید. یافتههای پژوهش نشان داد که سبکهای فرزندپروری از طریق سبکهای پردازش هویت بر رفتار محیطزیستی دارای اثر غیرمستقیم و معنادار میباشد و بیشترین تا کمترین تأثیر غیرمستقیم بر رفتار محیطزیستی به ترتیب مربوط به شیوهی مستبدانه، قاطعانه، بیتفاوت و سهلگیرانه از طریق سبکهای پردازش هویت است. همچنین هویت اطلاعاتی و هنجاری بر رفتار محیطزیستی دارای اثر مستقیم و مثبت و هویت سردرگم-اجتنابی بر رفتار محیطزیستی دارای اثر معنادار و منفی میباشد. بر اساس یافتههای این پژوهش سبکهای فرزندپروری و سبکهای پردازشهویت41 درصد از تغییرات رفتار محیطزیستی را تبیین میکنند.
مقاله پژوهشی
اکبر زارع شاهآبادی؛ حامد سیارخلج؛ ستاره آقا عبدالله ماهوتفروش
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 27-39
چکیده
گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیتهای بشر یکی از مشکلات عمدهی زیستمحیطی است که در دو دههی اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خود جلب کرده است. این تحقیق با موضوع عوامل مرتبط با رفتارهای حامی محیط زیست در محیط شهری انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شهروندان 15 تا 75 ساله شهر کرج بوده است که تعداد ...
بیشتر
گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیتهای بشر یکی از مشکلات عمدهی زیستمحیطی است که در دو دههی اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خود جلب کرده است. این تحقیق با موضوع عوامل مرتبط با رفتارهای حامی محیط زیست در محیط شهری انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شهروندان 15 تا 75 ساله شهر کرج بوده است که تعداد ۱٬۶۱۴٬۶۲۶ نفر هستند که حجم نمونه با استفاده از نمونهگیری تصادفی خوشهای با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر تعیین شد. روش تحقیق پیمایش و ابزارگردآوری دادهها پرسشنامه است. اعتبار پرسشنامه از نوع صوری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ اندازهگیری شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین متغیرهای تحصیلات، آگاهی از تغییرات آب و هوا، دانش عمومی درباره تغییرات آب و هوا، ادراک از خطر تغییرات آب و هوا، نگرش نسبت به تغییرات آب و هوا و رفتارهای حامی محیط زیست، رابطهی معنادار وجود دارد؛ همچنین بین زنان و مردان در رفتارهای حامی محیط زیست تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان میدهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده متغیرها در معادله رگرسیون، 29 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تعیین میشود و ادراک از خطر تغییرات آب و هوا، بیشتر اثر کلی را بر روی رفتارهای حامی محیط زیست دارد.
مقاله پژوهشی
بهمن زندی؛ محمدرضا سرمدی؛ ناهید کریمی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 41-52
چکیده
این پژوهش در پی تبیین نیازهای آموزشی شهروندان تهرانی بر اساس هدف اصلی "شناسایی و اولویتبندی نیازهای آموزشی مردم تهران، در زمینة زلزله" انجام گرفته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جهت تعیین نیازهای آموزشی از روش نیازسنجی مبتنی بر مدل سهبُعدی کافمن، گوریکان و جانسون استفاده شده است. جامعة آماری این مطالعه، جمعیت شهر تهران (بر ...
بیشتر
این پژوهش در پی تبیین نیازهای آموزشی شهروندان تهرانی بر اساس هدف اصلی "شناسایی و اولویتبندی نیازهای آموزشی مردم تهران، در زمینة زلزله" انجام گرفته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جهت تعیین نیازهای آموزشی از روش نیازسنجی مبتنی بر مدل سهبُعدی کافمن، گوریکان و جانسون استفاده شده است. جامعة آماری این مطالعه، جمعیت شهر تهران (بر اساس آمار سال 1385، بالغ بر 7797520 نفر) بوده است؛ که از میان آنها 750 نفر نمونه، شامل 700 نفر شهروند با روش تصادفی طبقهای از پنج منطقة شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران و نیز 50 نفر متخصص و مسئول به روش غیراحتمالی و هدفمند، جهت پژوهش انتخاب شدهاند. پژوهشگران با مراجعه به منابع کتابخانهای و جستجو در سایتهای اینترنتی مرتبط با امر دفاع غیرنظامی، فهرستی نسبتاً کامل از مصادیق دفاع غیرنظامی جهت آمادگی در برابر زلزله در شهر تهران استنتاج نموده و با استفاده از پرسشنامة محققساخته در طیف لیکرت (چهارگزینهای) دادههای موردنیاز را از نمونههای آماری گردآوری نمودهاند. تحلیل اطلاعات جهت نیازسنجی، مقایسة نظرات بین گروهها و اولویتبندی نیازها؛ توسط نرمافزار SPSSو آزمون فریدمن انجام گرفته است. اولویتبندی کلی در میان سه بخش مذکور مشخص نموده که نیازهای آموزشی مربوط به مهارتهای کاهش آسیبپذیری قبل از وقوع زلزله در اولویت اول قرار دارد. علاوه بر این، مقایسة نیازهای آموزشی به تفکیک مشخصات جمعیتشناختی (جنسیت، گروه، میزان تحصیلات و منطقة محل سکونت) در این پژوهش نشاندهندة آن است که مشخصات مذکور بر نیازهای آموزشی افراد تأثیری ندارند.
مقاله پژوهشی
توکل آقایاری هیر؛ محمد باقر علیزاده اقدم؛ حسین هنرور
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 53-65
چکیده
مصرف مسئولانه و پایدار یکی از جنبههای مهم توسعه پایدار محسوب میشود که به دستیابی رشد اقتصادی بلند مدتِ سازگار با نیازهای محیطزیستی و اجتماعی بستگی دارد. در واقع تعاریف اخیر از پایداری در قالب اصول سهگانه (محیط زیست، اجتماع و اقتصاد)، نشان از تنیدگی عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی دارد. در این بین، یکی از تعیین کنندههای ...
بیشتر
مصرف مسئولانه و پایدار یکی از جنبههای مهم توسعه پایدار محسوب میشود که به دستیابی رشد اقتصادی بلند مدتِ سازگار با نیازهای محیطزیستی و اجتماعی بستگی دارد. در واقع تعاریف اخیر از پایداری در قالب اصول سهگانه (محیط زیست، اجتماع و اقتصاد)، نشان از تنیدگی عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی دارد. در این بین، یکی از تعیین کنندههای بلافصل مصرف مسئولانه و پایدار سواد محیطزیستی افراد میتواند در نظر گرفته شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین سواد محیطزیستی و مصرف مسئولانه و پایدار انجام یافته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شهروندان 64-15 ساله ارومیه و نمونه آماری آن 516 نفر میباشند که با استفاده از روش پیمایش و نمونهگیری خوشهای، مورد بررسی قرار گرفتهاند. نتایج نشان میدهد که بین متغیرهای سواد محیطزیستی و ابعاد آن با مصرف مسئولانه، رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. همچنین، نتایج رگرسیون چندگانه نشان میدهد 26 درصد از واریانس مصرف مسئولانه و پایدار توسط نگرش محیطزیستی و رفتار محیطزیستی (از ابعاد سواد محیطزیستی) تبیین شده است.
مقاله پژوهشی
حسین یوسفی؛ مرضیه مومنی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 67-77
چکیده
منابع آب زیرزمینی، جزو منابع استراتژیک بهحساب میآیند و در کشور ما که با کاهش منابع آب جهت بهرهبرداری مواجه شدهاست، اهمیت حفاظت از منابع آب زیرزمینی که در برابر خشکسالی و آلودگی، نسبت به منابع آب سطحی، از مصونیت بیشتری برخوردار است، دوچندان گشته است. در شرایط حال حاضر که اکثر آبخوانهای کشور با افت شدید سطح آب مواجهند، ...
بیشتر
منابع آب زیرزمینی، جزو منابع استراتژیک بهحساب میآیند و در کشور ما که با کاهش منابع آب جهت بهرهبرداری مواجه شدهاست، اهمیت حفاظت از منابع آب زیرزمینی که در برابر خشکسالی و آلودگی، نسبت به منابع آب سطحی، از مصونیت بیشتری برخوردار است، دوچندان گشته است. در شرایط حال حاضر که اکثر آبخوانهای کشور با افت شدید سطح آب مواجهند، باید توجه ویژهای به این مسأله بشود. حفاظت از منابع آب گامی مهم در راستای نیل به چشمانداز توسعهپایدار میباشد و از سویی دیگر، توسعه پایدار بدون مشارکت کارآمد مردم و ذینفعان میسر نمیشود؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر، بررسی چندمعیاره راهکارهای افزایش آگاهی عمومی ذی نفعان در زمینه حضور فعال در فرایند اجرای راهکارهای بهینه مدیریت منابع آب زیرزمینی در محدوده آبخوان کرمان-باغین میباشد. معیارهای ارزیابی، مبتنی بر مفاهیم توسعه پایدار استخراج شدهاند و گزینهها به روش تصمیمگیری چندمعیاره برنامهریزی توافقی اولویتبندی میشوند. شاخصهای استفاده در این تحقیق شامل گسترش نقش بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در بخش تبلیغات و برنامههای آموزشی، میزان صرفه جویی در مصرف آب، کارآفرینی، تطابق روش آموزش با آداب و رسوم و طرز فکر نسبت به حفاظت از منابع، دوره اجرای راهکار، ارتقای نقش زنان در فرآیند محافظت از منابع آب و انعطافپذیری میباشند. پس از بهکاربردن شاخصها، راهبردهای برتر تحقیق از میان ده گزینه، سرمایهگذاری در تولید فیلم و انیمیشن با محوریت منابع آب و اهمیت محیط زیست، ایجاد یک گروه هدف شامل افراد تأثیرگذار و بانفوذ در جامعه محلی و در آخرتقویت فعالیتهای سازمانهای مردم نهاد، برترین گزینههای هم راستا با هدف پژوهش بودند.
مقاله پژوهشی
هادی غفاری؛ علی یونسی؛ مجتبی رفیعی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 79-104
چکیده
ایده توسعه پایدار از دل نگرانیهای محیطزیستی و نقد توسعه اقتصادی و صنعتی پدید آمد و آرمان آن حفظ منابع برای همه نسلها در کنار رفع نیازهای نسل کنونی است. توسعه پایدار نیازمند تغییرات وسیعی در زندگی جوامع در همه سطوح است. این تغییر نیازمند مشارکت مردم و جامعه مدنی است و لازمه آن نیز آگاهی و آموزش مردم درباره توسعه پایدار است. آموزش، ...
بیشتر
ایده توسعه پایدار از دل نگرانیهای محیطزیستی و نقد توسعه اقتصادی و صنعتی پدید آمد و آرمان آن حفظ منابع برای همه نسلها در کنار رفع نیازهای نسل کنونی است. توسعه پایدار نیازمند تغییرات وسیعی در زندگی جوامع در همه سطوح است. این تغییر نیازمند مشارکت مردم و جامعه مدنی است و لازمه آن نیز آگاهی و آموزش مردم درباره توسعه پایدار است. آموزش، زیربنای توسعه جهان نوین است و بدون دستیابی به آموزش و ایجاد آگاهی همگانی در انسانها توسعه پایدار از شعاری سطحی و عوامانه فراتر نخواهد رفت. هدف این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی به انجام رسیده، تبیین و تحلیل اثر آموزش و به ویژه آموزش محیط زیست بر توسعه پایدار است. یافتهها حاکی از آن است که توسعه پایدار و همه جانبه، از بستر نیروی انسانی میگذرد و پیش شرط رخداد و تداوم هر توسعه و تحولی، سرمایهگذاری در نیروی انسانی از طریق آموزش و به ویژه آموزش محیط زیست است که به منزله رکن و هسته اصلی و محوری هر جامعهای می_باشد؛ پس با توجه به اینکه آموزش یکی از مؤثرترین مؤلفهها تأثیرگذار بر توسعه پایدار هر کشور است، انجام اقداماتی وسیع، همه جانبه، مستمر و فراگیر در جهت افزایش آگاهیها محیطزیستی جامعه امری ضروری به نظر میرسد. نگاه اقتصادی به مقوله آموزش از منظر سرمایهگذاری بر اساس استانداردهای بانک جهانی و تبیین نقش آن در توسعه پایدار، نوآوری این مقاله می باشد.
مقاله پژوهشی
اصغر میرفردی
دوره 5، شماره 1 ، آذر 1395، صفحه 105-118
چکیده
با توجه به اینکه مشکلات زیستمحیطی روز به روز در حال افزایش است، حفظ محیط زیست نیازمند رفتار زیستمحیطی مناسب میباشد. این مقاله به بررسی رفتار زیستمحیطی شهروندان ساکن نورآباد ممسنی و رابطه آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و احساس مسئولیت اجتماعی پرداخته است. جامعه آماری افراد 15 سال و بالاتر شهر نورآباد بودهاند که با استفاده ...
بیشتر
با توجه به اینکه مشکلات زیستمحیطی روز به روز در حال افزایش است، حفظ محیط زیست نیازمند رفتار زیستمحیطی مناسب میباشد. این مقاله به بررسی رفتار زیستمحیطی شهروندان ساکن نورآباد ممسنی و رابطه آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و احساس مسئولیت اجتماعی پرداخته است. جامعه آماری افراد 15 سال و بالاتر شهر نورآباد بودهاند که با استفاده از جدول لین تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از شیوه نمونهگیری تصادفی از نوع طبقهای چندمرحلهای نمونهها انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه ساختمند بود که با استفاده از مقیاس نگرش به محیط زیست به کار گرفته شده توسط صالحی عمران و آقامحمدی(1387)، مقیاس احساس مسئولیت اجتماعی به کار گرفته شده توسط حقیقتیان و امیدی(1387) و رفتار زیستمحیطی بهکار گرفته شده توسط نواح و فروتنکیا (1390) تدوین گردید. یافتههای تحقیق نشان داد که متغیر وابسته (رفتار محیطزیستی) با متغیرهای احساس مسئولیت اجتماعی و نگرش زیستمحیطی در سطح 99 درصد و با متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی در سطح 95 درصد رابطه مستقیم و معناداری دارد. نتیجه اینکه باورداشتها و نگرشهای افراد که نشانگر شرایط اجتماعی شدن آنها میباشد، نقش مهمی در رفتارهای زیستمحیطی دارند.