مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
قاسم زارعی؛ فروزان قضائی؛ آراز راشدی زهرا
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش دانش محیطزیستی و نگرش به مصرف پایدار بر قصد رفتاری و استفاده از لوازم‌خانگی با مصرف پایدار آب در میان بانوان استفاده‌کننده از لوازم‌خانگی در شهر اردبیل و در زمستان 1398 انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و ازنظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بانوان بالای 20 سال و استفاده‌کننده لوازم‌خانگی ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش دانش محیطزیستی و نگرش به مصرف پایدار بر قصد رفتاری و استفاده از لوازم‌خانگی با مصرف پایدار آب در میان بانوان استفاده‌کننده از لوازم‌خانگی در شهر اردبیل و در زمستان 1398 انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و ازنظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بانوان بالای 20 سال و استفاده‌کننده لوازم‌خانگی در شهر اردبیل بود. روش گردآوری داده‌ها از نوع میدانی بوده و ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه استاندارد دانش محیطزیستی پاچو و لاورادور (2017)، نگرش به مصرف پایدار آب احمد و آرفین (2018)، رفتار مصرف پایدار آب کانگ و همکاران (2017) و قصد خرید دستگاه مصرف پایدار آب نگوین و همکاران (2016) بود. برای ارزیابی روایی پرسشنامه، از نظرات خبرگان استفاده شد و همچنین، به‌منظور سنجش پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی مرکب استفاده شد که نشان‌گر پایایی مناسب (به ترتیب بالای 80 درصد و بالای 70) تمامی مؤلفه‌های پژوهش بود. تعداد 384 پرسشنامه به روش نمونهگیری در‌دسترس در میان نمونه آماری توزیع و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. آزمونهای استفاده‌شده در آمار استنباطی شامل؛ آزمون کولموگروف اسمیرنوف، آزمون همبستگی و تحلیل معادلات ساختاری بود و نرم‌افزارهای مورداستفاده برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، LISREL (نسخه 2/10) و SPSS (نسخه 22) بود. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که دانش محیطزیستی بر رفتار مصرف پایدار آب مؤثر است، اما بر قصد استفاده از لوازم‌خانگی با مصرف پایدار آب تأثیرگذار نیست. از طرفی، نگرش به مصرف پایدار آب بر قصد استفاده از لوازم‌خانگی با مصرف پایدار آب و نیز رفتار مصرف پایدار آب تأثیر معناداری دارد و درنهایت قصد استفاده از لوازم‌خانگی با مصرف پایدار آب بر رفتار مصرف پایدار آب تأثیر معناداری دارد. با توجه به نتایج حاصله، توصیه میگردد برنامه‌ها و استراتژی‌های بازاریابی در زمینه مصرف پایدار آب در بین مصرف‌کننده‌های لوازم‌خانگی تدوین و متصدیان امور لوازم‌خانگی و مسئولان مربوطه برای ارتقاء و بهبود عناصر شکلدهنده نگرش و دانش محیطزیستی اقدام کنند.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
فهیمه عشقی؛ رضا افهمی؛ افشین دانه کار؛ رقیه گرمایی پور
چکیده
برای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های طبیعی باید ادراک درستی از همه خدمات اکوسیستم و به‌ویژه خدمات فرهنگی صورت گیرد؛ چراکه تنوع زیستی و تنوع فرهنگی در عین مستقل بودن، تقویت‌کننده همدیگرند و خدمات فرهنگی، یک متغیر مهم در افزایش کیفیت زندگی و رفاه انسان محسوب می‌شود. تالاب انزلی یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران ...
بیشتر
برای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های طبیعی باید ادراک درستی از همه خدمات اکوسیستم و به‌ویژه خدمات فرهنگی صورت گیرد؛ چراکه تنوع زیستی و تنوع فرهنگی در عین مستقل بودن، تقویت‌کننده همدیگرند و خدمات فرهنگی، یک متغیر مهم در افزایش کیفیت زندگی و رفاه انسان محسوب می‌شود. تالاب انزلی یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران است و تعامل ساکنان پیرامون آن، موجب شکل‌گیری عادات و شیوههای زندگی وابسته به این بستر آبی گردیده و گونه‌ای از فرهنگ و هویت را برای آنها رقم زده است. پژوهش حاضر با هدف سنجش ادراک حاشیه‌‌نشینان تالاب انزلی از خدمات فرهنگی آن و ایجاد زمینه برای ارتقای فرهنگ بومی و درنتیجه قدردانی و حفاظت از این اکوسیستم طبیعی صورت گرفته است. این پژوهش به روش میدانی و کتابخانه‌ای به انجام رسید. بر اساس طبقه‌بندی ارزیابی اکوسیستم هزاره از خدمات فرهنگی و با تعیین قلمرو ادراکی برای هرکدام، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 109 گزاره توصیفی با طیف لیکرت 7 تایی تنظیم گردید و در اختیار 100 نفر از 18 سکونتگاه پیرامون تالاب قرار گرفت. روایی پرسشنامه مورد تأیید کارشناسان قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، برابر با 99/0 به دست آمد و از آزمون نشانه برای تحلیل استنباطی استفاده شد؛ نتایج نشان داد که خدمات فرهنگی زیبا‌شناسی و حس مکان، بیشترین ادراک و سامانه‌های دانشی و تفرج و اکوتوریسم، ادراک متوسط و بقیه خدمات فرهنگی، کمترین ادراک را دارند.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
حمزه حاجی؛ لطیف حاجی
چکیده
علیرغم علاقه روزافزون به بررسی نقش باورهای دینی نسبت به حفاظت از محیطزیست، هنوز تحقیقات کافی در رابطه با تحلیل پیامهای الهی انجام نشده است. لذا پژوهش حاضر سعی دارد این شکاف را با شناسایی و اعتباریابی مفاهیم اخلاق محیطزیستی از منظر قرآن پر کند. در این تحقیق از رویکرد ترکیبی (طرح متوالی اکتشافی) استفاده شد. در بخش کیفی به‌منظور ...
بیشتر
علیرغم علاقه روزافزون به بررسی نقش باورهای دینی نسبت به حفاظت از محیطزیست، هنوز تحقیقات کافی در رابطه با تحلیل پیامهای الهی انجام نشده است. لذا پژوهش حاضر سعی دارد این شکاف را با شناسایی و اعتباریابی مفاهیم اخلاق محیطزیستی از منظر قرآن پر کند. در این تحقیق از رویکرد ترکیبی (طرح متوالی اکتشافی) استفاده شد. در بخش کیفی به‌منظور شناسایی مفاهیم اخلاق محیطزیستی از منظر قرآنی از تحلیل محتوا بر اساس رهیافت تفسیری استفاده شد. فرآیند اجرایی پژوهش در بخش کیفی، مصاحبه با هفت نفر از متخصصان الهیات و معارف اسلامی بود که به‌صورت نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند. سپس در بخش کمی، بر اساس مفاهیم بخش کیفی، پرسشنامه‌ای طراحی و در بین جامعه موردمطالعه توزیع شد. جامعه موردمطالعه روستاییان شهرستان نقده بودند (36760 =N) که با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای تعداد 379 نفر انتخاب شدند. روایی محتوایی ابزار تحقیق توسط پانلی از متخصصان تأیید شد. برای تعیین روایی از نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی استفاده شد که مقدار هر دو آنها قابل‌قبول (بالای 7/0) بود. همچنین پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ (83/0) تعیین شد. در بخش کمی جهت تلخیص مفاهیم از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. طبق نتایج، مفاهیم اخلاق محیطزیستی از منظر قرآن تحت عنوان شش مفهوم کلی «امانت‌داری»، «شکرگزاری»، «آبادانی»، «عدالت»، «کمالگرایی» و «احترام» دستهبندی شدند. همچنین، به‌منظور اعتباریابی هر یک از مفاهیم از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شد. در پایان پیشنهاد‌هایی جهت تقویت ارزشها و اصول اخلاقی قرآن نسبت به حفظ محیطزیست ارائه گردید.
مقاله پژوهشی
نرگس قادری؛ سکینه جعفری؛ مجید محمدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر نقش مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروند سازمانی حامی محیطزیست و عملکرد محیطزیستی کارکنان دانشگاه سمنان بود. این پژوهش از جنبه هدف، کاربردی و از جنبه روش توصیفی ـ همبستگی مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کارکنان دانشگاه سمنان (۵۵۰ نفر) در سال تحصیلی ۰۰-۱۳۹۹ بودند. با استفاده از دستورالعمل تعیین حجم نمونه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر نقش مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروند سازمانی حامی محیطزیست و عملکرد محیطزیستی کارکنان دانشگاه سمنان بود. این پژوهش از جنبه هدف، کاربردی و از جنبه روش توصیفی ـ همبستگی مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کارکنان دانشگاه سمنان (۵۵۰ نفر) در سال تحصیلی ۰۰-۱۳۹۹ بودند. با استفاده از دستورالعمل تعیین حجم نمونه مولر (1996) و روش نمونهگیری تصادفی طبقهای ۲۳۴ نفر به‌عنوان نمونه پژوهش (165 نفر زن و 69 نفر مرد) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای استاندارد مدیریت منابع انسانی سبز، رفتار شهروند سازمانی حامی محیطزیست و عملکرد محیطزیستی دانشگاه بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان این حوزه تأیید شد. برای تعیین پایایی مقیاس‌ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای اقدامات ایجاد شایستگی سبز برابر با 80/0، برای شیوههای تقویت انگیزه سبز برابر با 72/0، برای شیوههای مشارکت کارکنان سبز برابر با 78/0، برای شهروند سازمانی نسبت به محیطزیست برابر با 85/0 و برای عملکرد محیطزیستی دانشگاه برابر با 91/0 بوده است. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که: بین عملکرد محیطزیستی با ابعاد مدیریت منابع انسانی سبز (ایجاد شایستگی، تقویت انگیزه، مشارکت کارکنان) و رفتار شهروند سازمانی حامی محیطزیست رابطه وجود دارد. ایجاد شایستگی، افزایش انگیزه کارکنان سبز و افزایش مشارکت کارکنان بر عملکرد زیستمحیطی دانشگاه اثر مستقیم دارد. ایجاد شایستگی، افزایش انگیزه کارکنان سبز و افزایش مشارکت کارکنان با میانجیگری رفتار شهروند سازمانی حامی محیطزیست بر عملکرد زیستمحیطی دانشگاه اثر غیرمستقیم ایفا میکند. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت نقش مدیریت منابع انسانی سبز در افزایش رفتارهای شهروند سازمانی حامی محیطزیست و به‌تبع آن افزایش عملکرد محیطزیستی دانشگاه دارد.
مقاله پژوهشی
رضا شریعت؛ کمال سخدری؛ مریم لاریجانی
چکیده
مشارکت ذینفعان راه‌حلی نو جهت ایجاد نوآوری در خصوص پایداری زیست‌بوم کارآفرینی است. ذینفعان نقش مهمی در ارائه محصولات و خدمات نوآورانه جهت پایداری محیطزیست توسط کارآفرینان پایدار بر عهده دارند. هدف این پژوهش بررسی مطالعات مربوط به سهم ذینفعان در توسعه کارآفرینی پایدار محیطزیستی است. این پژوهش با استفاده از رویکرد فراترکیب مدل ...
بیشتر
مشارکت ذینفعان راه‌حلی نو جهت ایجاد نوآوری در خصوص پایداری زیست‌بوم کارآفرینی است. ذینفعان نقش مهمی در ارائه محصولات و خدمات نوآورانه جهت پایداری محیطزیست توسط کارآفرینان پایدار بر عهده دارند. هدف این پژوهش بررسی مطالعات مربوط به سهم ذینفعان در توسعه کارآفرینی پایدار محیطزیستی است. این پژوهش با استفاده از رویکرد فراترکیب مدل ساندلوسکی و بارسو اجرا شده است. پس از جستجو در پایگاههای اطلاعاتی معتبر بر اساس معیارهای تعیینشده، درنهایت 22 مقاله انتخاب شدند. در این پژوهش، کدها در قالب ده مفهوم و مفاهیم در قالب سه مقوله دستهبندی شدند. بر اساس یافته‌های پژوهش، پیشرانهای مشارکت ذینفعان در توسعه کسبوکارهای پایدار شامل عوامل اهداف و منافع مشترک بین ذینفعان، شبکهسازی بین ذینفعان و سیاستهای محیطزیستی دولت بودند. نتایج این مشارکت به‌صورت ایجاد ارزش‌های اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی و ارتقای فرهنگ پایداری محیطزیستی در جامعه نمود پیدا مینماید همچنین، فرایند مشارکت ذینفعان شامل چهار مرحله شناسایی و دستهبندی ذینفعان، مدیریت ذینفعان، تعیین راهبردهای ارتباطی، ترویج و آموزش فرهنگ پایداری محیطزیستی بین ذینفعان و پایش ذینفعان بود.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
مجید ارشادی؛ فرشته افکاری؛ مجید علی عسگری
چکیده
با توجه به افزایش انجام پژوهش‌های متعدد در زمینه آموزش محیطزیست، در این مقاله سعی شد نتایج اولیه تحقیقات انجام‌شده جمع‌آوری و با ترکیب این نتایج، یک دیدگاه منسجم و مؤثر بر آموزش محیطزیست بیان شود. روش پژوهش فراتحلیل است. جامعه آماری آن ۲۵0۰۳ پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی یا مقالات علمی- پژوهشی بوده است. نمونه آماری انتخاب‌شده ...
بیشتر
با توجه به افزایش انجام پژوهش‌های متعدد در زمینه آموزش محیطزیست، در این مقاله سعی شد نتایج اولیه تحقیقات انجام‌شده جمع‌آوری و با ترکیب این نتایج، یک دیدگاه منسجم و مؤثر بر آموزش محیطزیست بیان شود. روش پژوهش فراتحلیل است. جامعه آماری آن ۲۵0۰۳ پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی یا مقالات علمی- پژوهشی بوده است. نمونه آماری انتخاب‌شده مرتبط با آموزش محیطزیست مبتنی بر عناصر برنامه‌درسی، تعداد ۱۳۸ مقاله در سال‌های متفاوت است که 57 مقاله ارائه‌شده در سال‌های ۱۳۹5-۱۳۹9 انتخاب شد. برای فراهم آوردن اطلاعات موردنیاز از کاربرگ طراحی‌شده توسط محقق، برای گزارش و ثبت اطلاعات از نرم‌افزار اکسل استفاده شد. پایایی تحقیق از طریق تقابل یافته‌های پژوهشی به دست آمد. تحلیل یافته‌ها بر اساس الگوی شش مرحله‌ای روبرتس منطبق با عناصر برنامه‌درسی می‌باشد که با استفاده از روش‌های کدگذاری باز و محوری انجام شد. بر اساس یافته‌ها، آموزش محیطزیست باعث توسعه آگاهی و حساسیت محیطزیستی شده و مهم‌ترین روش در آموزش افراد برای شناسایی و مقابله با مشکلات محیطزیستی محسوب می‌شود. بر این اساس آموزش محیطزیست متأثر از هفت عامل: نیازسنجی، روش آموزش، آموزش رسمی، آموزش غیررسمی، آموزش همگانی، آموزش مادام‌العمر و توسعه پایدار است. نتایج در بیشتر تحقیقات حاکی از تأثیر آموزش غیررسمی در مقابل آموزش رسمی است و در سال‌های اخیر، ترکیب یافته‌ها نشان می‌دهد، آموزش محیطزیست برای همه گروه‌ها، در قالب آموزش‌های همگانی بیشتر موردتوجه قرارگرفته است درنتیجه آموزش‌های محیطزیستی به‌عموم جامعه ضروری است.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
لیلا بنیاد؛ اکبر زارع شاه آبادی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تحلیل گفتمان اسناد بالادستی آب بازه زمانی(1394-1390)(1400-1396) بوده است، جامعه‌ی آماری آن شامل یازده سند از اسناد بالادستی آب است که در این بازه زمانی تدوین شده است. روش پژوهش حاضر تحلیل گفتمان به روش لاکلاو و موفه است و سعی شده به این سه سوال پاسخ داده شود گفتمان حاکم بر اسناد بالادستی آب چه بوده است؟ دالهای مرکزی، مولفه‌های ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تحلیل گفتمان اسناد بالادستی آب بازه زمانی(1394-1390)(1400-1396) بوده است، جامعه‌ی آماری آن شامل یازده سند از اسناد بالادستی آب است که در این بازه زمانی تدوین شده است. روش پژوهش حاضر تحلیل گفتمان به روش لاکلاو و موفه است و سعی شده به این سه سوال پاسخ داده شود گفتمان حاکم بر اسناد بالادستی آب چه بوده است؟ دالهای مرکزی، مولفه‌های گفتمانی، زنجیره هم ارزی و غیریتسازی حاکم که نشان دهنده این گفتمان بوده اند، چه بوده است؟ و از چه نظریه‌ای به منظور تبیین گفتمان حاکم بر این اسناد استفاده شده است؟ تحلیل این اسناد نشان داد که گفتمان اصلی حاکم بر این دوره گفتمان زیستمحیطی است که دالّ اصلی و نقطه‌ی ثقل این اسناد به حساب می‌آید، که حاکی از اتخاذ رویکردی زیستمحیطی بر منابع طبیعی دارد و این گفتمان با غیریتسازی گفتمان توسعه پایدار در این اسناد خود را نمایان می‌سازد و دالهای اصلی و شناوری مثل هژمونی گفتمانی کاهش مخاطرات طبیعی و توجه به محیطزیست، آموزش و ترویج توسعه کشاورزی و زیستمحیطی ، توجه به تاثیرات زیستمحیطی اقدامات، توجه به فناوری‌های نوین در کشاورزی، ضابطه‌مند کردن فعالیت‌های زیستمحیطی و وجود تسهیلات اعطایی و سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی موید این گفتمان بوده است.که با دالهای هم ارزی مثل تشویق سرمایه گذاران به سرمایه‌گذاری در طرح‌ها ،توجه به فناوری‌های سازگار با اقلیم، توسعه حمل و نقل سبز مورد تایید قرار می‌گیرد.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
رویا کرمی؛ سحر طبیبیان؛ نسرین احمدی؛ طاهره شرقی
چکیده
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی ...
بیشتر
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، باغداران شهرستان زنجان می‌باشند. تعداد نمونه طبق فرمول کوکران 293 نفر محاسبه و نمونهگیری به روش طبقهای چندمرحله‌ای انجام گردید. این پژوهش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد باغداران پوشیدن لباس و کفش مناسب را به‌عنوان تجهیزات حفاظتی در حین کار با مواد شیمیایی معمولاً موردتوجه قرار می‌دهند، اما سایر تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، کلاه، دستکش و عینک کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد. همچنین اگرچه باغداران دانش در حد متوسط تا کمی نسبت به رفتار حفاظتی دارند، اما بستر نگرشی نسبتاً خوبی در خصوص نیاز به انجام اقدامات حفاظتی وجود دارد که همین امر اجرای برنامه آموزشی و پذیریش آن را تسهیل میکند. آزمون فرضیه‌های مطالعه نشان داد که 41% از واریانس نگرش باغداران پیرامون رفتارهای حفاظتی تحت تأثیر دانش آنان شکل می‌گیرد. همچنین تأثیر نگرش بر تمامی مؤلفه‌های اعتقاد سلامت معنی‌دار بوده و تقریباً نیمی از تغییرات حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، خودکارآمدی و راهنمای عمل را تبیین میکند. تحلیل مسیر حاکی از تبیین 58 درصد از تغییرات رفتار حفاظتی بر اساس مدل پیش‌بینی‌شده است؛ بنابراین آموزش میتواند ضمن افزایش دانش و تأثیر بر نگرش، درک باغداران از رفتارهای حفاظتی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه را برای اجرای رفتارهای ایمن فراهم نمود.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
حمید ناصری؛ پریوش نوربخش؛ مهدی کهندل؛ عباس خدایاری
چکیده
هدف از این پژوهش، تعیین عوامل مؤثر بر توسعه پایدار در ورزش کوهنوردی بود. روش پژوهش اکتشافی و به لحاظ هدف ازجمله پژوهش‌های کاربردی است که به‌صورت میدانی انجام شده است. برای این منظور 150 نفر از کوهنوردان استان‌های شمال غرب کشور به‌صورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش توسط گروهی از اساتید صاحبنظر ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، تعیین عوامل مؤثر بر توسعه پایدار در ورزش کوهنوردی بود. روش پژوهش اکتشافی و به لحاظ هدف ازجمله پژوهش‌های کاربردی است که به‌صورت میدانی انجام شده است. برای این منظور 150 نفر از کوهنوردان استان‌های شمال غرب کشور به‌صورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش توسط گروهی از اساتید صاحبنظر و روایی سازۀ آن بهوسیلۀ تحلیل عاملی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری تأیید گردید. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متعامد، 34 گویه در هشت عامل قرار گرفتند که این عوامل 44/52 درصد از واریانس توسعه پایدار را تشکیل میدادند. شایانذکر است که نتایج تحلیل عاملی تأییدی و ضرایب آلفای کرونباخ از ساختار هشت عاملی 34 سؤالی پرسشنامه حمایت کرده و روایی و پایایی آن را تأیید نمودند. نتایج این پژوهش و ابعاد استخراجی ابزار، عوامل مؤثر بر توسعه پایدار در کوهنوردی را نشان می‌دهد، همچنین به کوهنوردان کمک میکند که برای توسعه پایدار در کوهنوردی و مناطق کوهستانی بیشتر به کدام جنبه از ابعاد توسعه پایدار توجه بیشتری داشته باشند.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
بهاره صمدی کوچکسرائی؛ کامران رضایی توابع؛ پوریا غلامزاده؛ حمید ظهرابی؛ نبی الله مرادی
چکیده
کشاورزی غیراصولی و خشکسالی‌های پی‌درپی از مهم‌ترین عوامل خشک شدن تالاب بین‌المللی پریشان است. جهت احیای این تالاب، استفاده از اقدامات مدیریتی اجتناب‌ناپذیر است و در عین حال، نقش جوامع محلی و مشارکت آنها در این امر خطیر، بسیار تأثیرگذار خواهد بود. هدف از این تحقیق، شناسایی گزینة مدیریتی مناسب برای احیای تالاب پریشان و سنجش میزان ...
بیشتر
کشاورزی غیراصولی و خشکسالی‌های پی‌درپی از مهم‌ترین عوامل خشک شدن تالاب بین‌المللی پریشان است. جهت احیای این تالاب، استفاده از اقدامات مدیریتی اجتناب‌ناپذیر است و در عین حال، نقش جوامع محلی و مشارکت آنها در این امر خطیر، بسیار تأثیرگذار خواهد بود. هدف از این تحقیق، شناسایی گزینة مدیریتی مناسب برای احیای تالاب پریشان و سنجش میزان مشارکت و آگاهی جوامع محلی این منطقه برای اجرای مدیریت اکوسیستمی این تالاب مهم است. جامعة هدف، جوامع محلی ساکن روستاهای حاشیة تالاب پریشان هستند. برای شناخت وضعیت مشارکت مردمی در احیای تالاب، از پرسشنامه استفاده شد و جهت انتخاب گزینة صحیح تصمیم‌گیری، از ابزارهای SWOT و AHP بهره گرفته شد. در تحلیل سلسله‌مراتبی، سه معیار ویژگی‌های محیطزیستی، پایداری اکوسیستمی، پذیرش اجتماعی و هزینة اقتصادی و سه گزینة مدیریت کشاورزی، انتقال آب از سد نرگسی و مدیریت حوضه‌های بالادست مد نظر قرار گرفتند. نظرسنجی جوامع محلی نشان داد که دیدگاه مردم منطقه نسبت به احیاء تالاب و انتقال آب مثبت است و 70 درصد مردم محلی، در صورت تغییر الگوی کشت و اعمال محدودیت در کشاورزی، حاضر به همکاری هستند. هرچند مایل به پلمپ کردن چاه‌های خود نیستند. اما هنوز ارزش‌های اکولوژیک تالاب برای آنها ناشناخته بوده و نیاز به آموزش‌های ترویجی دارد. طبق ابزار سوآت، استراتژی پژوهش، استراتژی تنوع (ST) خواهد بود. مطابق روش تحلیل سلسله‌مراتبی، مهم‌ترین معیار، ویژگی‌های محیطزیستی و مهم‌ترین گزینه، مدیریت کشاورزی و پس از آن انتقال آب از سد نرگسی است.
مقاله پژوهشی
آموزش محیط زیست
نسیم روشنی؛ مسعود یزدان پناه؛ بهمن خسروی پور؛ مریم تاجری مقدم؛ طاهره زبیدی
چکیده
امروزه، اکثر دانشگاهها شیوههای پایداری را به‌طور کامل اجرا نمیکنند، چراکه موانعی در مسیر سبز شدن آنها وجود دارد. شناسایی موانع بر سر راه عملیاتی‌سازی پایداری در دانشگاهها بسیار حیاتی است، زیرا اگر موانع موجود شناسایی نشود، نمی‌توان اقدامات اصلاحی برای مقابله با آنها انجام داد. هدف پژوهش حاضر، کشف موانع فراروی دانشگاه ...
بیشتر
امروزه، اکثر دانشگاهها شیوههای پایداری را به‌طور کامل اجرا نمیکنند، چراکه موانعی در مسیر سبز شدن آنها وجود دارد. شناسایی موانع بر سر راه عملیاتی‌سازی پایداری در دانشگاهها بسیار حیاتی است، زیرا اگر موانع موجود شناسایی نشود، نمی‌توان اقدامات اصلاحی برای مقابله با آنها انجام داد. هدف پژوهش حاضر، کشف موانع فراروی دانشگاه ایلام برای تبدیل‌شدن به دانشگاه سبز بر اساس مطالعه موردی بود. مشارکتکنندگان 16 نفر از اعضای هیأت‌علمی و 15 نفر از دانشجویان دانشگاه ایلام بودند که از طریق نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. دادههای گردآوری‌شده حاصل از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته در قالب 140 مفهوم و 10 مقوله کدگذاری و تحلیل شدند. موانع بودجه محور، فرهنگی – اجتماعی، آموزشی، پژوهشی، مدیریتی، بروکراتیک، زیربنایی و راهبردی، روانی – نگرشی، انسانی، مدیریت زیستمحیطی و فردی به‌عنوان موانع فراروی دانشگاه ایلام برای تبدیل‌شدن به دانشگاه سبز شناسایی شدند. نتایج این پژوهش میتواند سازوکار و استراتژیهایی را در جهت رفع این موانع ارائه دهد و برای سایر دانشگاهها که در حال بررسی روند انتقال خود به پایداری هستند، سودمند باشد. درنتیجه این تحقیق، بخشی از راهکارهایی که توصیه می‌شود، جذب منابع مالی و درآمدزایی، افزایش برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی کارکنان و دانشجویان، ارتقای تعهد نهادی و همچنین افزایش تحقیقات و همکاری‌های مرتبط با مسائل زیستمحیطی است. درنهایت تنها با هم‌افزایی تلاش همه‌ی ذینفعان، اجرای موفق پردیس سبز در دانشگاه ایلام محقق خواهد شد.
