آموزش محیط زیست
رویا کرمی؛ سحر طبیبیان؛ نسرین احمدی؛ طاهره شرقی
چکیده
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی ...
بیشتر
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، باغداران شهرستان زنجان میباشند. تعداد نمونه طبق فرمول کوکران 293 نفر محاسبه و نمونهگیری به روش طبقه‌ای چندمرحله‌ای انجام گردید. این پژوهش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد باغداران پوشیدن لباس و کفش مناسب را به‌عنوان تجهیزات حفاظتی در حین کار با مواد شیمیایی معمولاً موردتوجه قرار می‌دهند، اما سایر تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، کلاه، دستکش و عینک کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد. همچنین اگرچه باغداران دانش در حد متوسط تا کمی نسبت به رفتار حفاظتی دارند، اما بستر نگرشی نسبتاً خوبی در خصوص نیاز به انجام اقدامات حفاظتی وجود دارد که همین امر اجرای برنامه آموزشی و پذیریش آن را تسهیل می‌کند. آزمون فرضیه‌های مطالعه نشان داد که 41% از واریانس نگرش باغداران پیرامون رفتارهای حفاظتی تحت تأثیر دانش آنان شکل می‌گیرد. همچنین تأثیر نگرش بر تمامی مؤلفه‌های اعتقاد سلامت معنیدار بوده و تقریباً نیمی از تغییرات حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، خودکارآمدی و راهنمای عمل را تبیین می‌کند. تحلیل مسیر حاکی از تبیین 58 درصد از تغییرات رفتار حفاظتی بر اساس مدل پیش‌بینی‌شده است؛ بنابراین آموزش می‌تواند ضمن افزایش دانش و تأثیر بر نگرش، درک باغداران از رفتارهای حفاظتی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه را برای اجرای رفتارهای ایمن فراهم نمود.
آموزش محیط زیست
Zabihollah Aziz Habibabad؛ Maryam Sharifzadeh
چکیده
At present, environmental crises caused by irresponsible agricultural activities are known to increase environmental vulnerability around the world. So, it is important to know how people think about the environment, what they know, and how concerned they are with nature and the environment. This survey research was aimed at understanding the pro-environmental behavior and its influencing factors among the apple orchardists of the Dena Kooh area of Semirom County. The population consists of 4019 horticultural producers in 28 villages in the Dena Kooh district, and the sample size was determined ...
بیشتر
At present, environmental crises caused by irresponsible agricultural activities are known to increase environmental vulnerability around the world. So, it is important to know how people think about the environment, what they know, and how concerned they are with nature and the environment. This survey research was aimed at understanding the pro-environmental behavior and its influencing factors among the apple orchardists of the Dena Kooh area of Semirom County. The population consists of 4019 horticultural producers in 28 villages in the Dena Kooh district, and the sample size was determined by random cluster sampling regarding the economic status of villages in two rich and poor clusters. 320 interviews were carried out with all sample members. The data collection instrument was a structured questionnaire, and its face validity was confirmed by Yasouj University faculty members. The Cronbach's alpha coefficient was calculated between 0.61 and 0.92, indicating acceptable reliability of the measures. The results showed that the average environmental behavior of the orchardists is at a poor level. A comparison of the average current and past environmental behavior of orchardists showed that their pro-environmental behavior has developed. The results of hierarchical regression showed that knowledge, responsibility, socio-cultural norms, values and emotions, external commitment, and past behavior accounted for 69% of the variance in orchardists’ environmental behavior in the economically rich cluster. The results of hierarchical regression in the economically poor cluster showed that emotions, knowledge, responsibility, socio-cultural norms, external commitment, and past behavior accounted for 75% of the variance in orchardists' environmental behavior. The current research can benefit policymakers, researchers, and farmers in determining pro-environmental practices, considering the viewpoints of farmers. However, various issues identified in this study have implications for future research and for other crops under different farming systems
آموزش محیط زیست
Khadijeh Javan
چکیده
To gain sustainable development, balanced development with maintaining environmental values, should be think about the evolution of the biological culture of societies so that people adapt to the sustainability. The purpose of this research was to study Geography students' awareness, attitudes, and behaviors toward sustainable development at Urmia University. This study is survey research, and the statistical population is Geography students at Urmia University. Among them, 149 students were selected using random sampling method, and the required information was collected by a questionnaire. The ...
بیشتر
To gain sustainable development, balanced development with maintaining environmental values, should be think about the evolution of the biological culture of societies so that people adapt to the sustainability. The purpose of this research was to study Geography students' awareness, attitudes, and behaviors toward sustainable development at Urmia University. This study is survey research, and the statistical population is Geography students at Urmia University. Among them, 149 students were selected using random sampling method, and the required information was collected by a questionnaire. The validity of the questionnaire was confirmed based on the evaluation of experts, and its reliability was confirmed by calculating Cronbach's alpha (environmental awareness= 0.71, environmental attitude= 0.78, and environmental behavior= 0.75).The findings indicated that 25.5% of the students had a high level, 41.5% had a medium level, and 33% had a low level of awareness, and 28.2% of students had a strong, 33.5% had a moderate, and 38.3% had a weak attitude toward sustainable development. Also, 42% of students had good behavior, 32.2% had moderate, and 35.8% had poor behavior in sustainable development. The results of the correlation analysis showed that there was a significant and positive relationship between these sets: awareness and attitude, awareness and behavior, and attitude and behavior toward sustainable development. Stepwise regression analysis indicated that attitude and Grade Average predict 19% of the variation inGeography students' behavior toward sustainable development. Therefore, it can be said that environmental education and changing students' attitude toward the environment are prerequisites for achieving sustainable development.
آموزش محیط زیست
رامش مهربان؛ روح اله رضائی
چکیده
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان به‌حساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار ...
بیشتر
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان به‌حساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی سرپرستان خانوارهای روستایی در بخش ماهیدشت در شهرستان کرمانشاه بود که بر اساس سرشماری آمار و نفوس مسکن (2016)، تعداد آنها 4637 نفر است. بر اساس فرمول بارتلت و همکاران (2001)، 310 نفر از خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش نمونهگیری دومرحله‌ای انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظرات پانلی از کارشناسان تأیید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیشآزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه‌شده برای مقیاسهای اصلی پرسشنامه در حد مناسب (در دامنه بین 85/0 تا 91/0) بود. یافتههای بخش توصیفی حاکی از آن بود که 6/82 درصد از پاسخگویان اقدامات مرتبط با رفتارهای مصرف محیطزیستی پایدار را در حد متوسط و 1/17 درصد نیز در سطح پایین انجام میدادند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای نگرش، سطح تحصیلات، میزان مالکیت اراضی، میزان درآمد سالیانه و میزان شرکت در دورههای آموزشی مرتبط با مسائل محیطزیستی با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان رابطه مثبت و معنیداری وجود داشت. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین انجام رفتار مصرف محیطزیستی پایدار از سوی روستاییان برحسب جنس آنها تفاوت معنی دار وجود داشت.
خدیجه علی‌آبادی؛ فاطمه جنیدی جعفری؛ سعید پور روستایی اردکانی
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بوده‌اند، تشکیل می‌دهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بوده‌اند، تشکیل می‌دهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری غیر تصادفی انتخاب شد که به دو گروه 20 نفری (گروه آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. روش تحقیق، روش شبه آزمایشی (طرح پیشآزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل) بود. ابتدا آزمون سواد محیطزیستی به‌عنوان پیشآزمون استفاده شده است. سپس ابزارهای ارتباطی سیار جهت اجرای واقعیت افزوده در اختیار گروه آزمایش قرارگرفته و در گروه کنترل مطالب محیطزیستی موردنظر به‌صورت سنتی ارائه شد. پس از اتمام تدریس در هر دو گروه، مجدداً ابزار پرسشنامه سواد محیطزیستی مورداستفاده قرار گرفت و نتایج آن مورد مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون واریانس چند متغیره استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه تأثیر مثبتی داشته است و می‌تواند به‌عنوان ابزاری مفید در آموزش مورداستفاده قرار گیرد.
کامبیز کریمی؛ رضا موحدی
چکیده
هدف اصلی این تحقیق کاربردی، تبیین رفتار محیطزیستی کشاورزان شهرستان قروه در استان کردستان و عوامل مؤثر بر آن میباشد. اطلاعات موردنیاز پژوهش، با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شدند. داده‌های گردآوری‌شده به‌وسیله نرم‌افزارهای SPSS و PLS و با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. جامعه ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق کاربردی، تبیین رفتار محیطزیستی کشاورزان شهرستان قروه در استان کردستان و عوامل مؤثر بر آن میباشد. اطلاعات موردنیاز پژوهش، با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شدند. داده‌های گردآوری‌شده به‌وسیله نرم‌افزارهای SPSS و PLS و با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری تحقیق، شامل 12845 کشاورزان شهرستان قروه بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ابتدا حجم نمونه 374 نفر مشخص‌شده سپس تعداد نمونه‌ها در هر روستا با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی و با انتساب متناسب تعیین گردیدند. یافتهها نشان دادند که رابطه مثبت و معنیداری بین متغیرهای بیرونی دانش و آگاهی محیطزیستی، هنجارهای ذهنی، نگرانی‌های محیطزیستی، نگرش محیطزیستی کشاورزان با نیت یا تمایل به رفتار محیطزیستی آنها وجود دارد که متغیر نگرانی‌های محیطزیستی بیشترین تأثیر مستقیم را بر نیت محیطزیستی کشاورزان داشت. نتایج نشان داد که متغیر نیت توانسته است به‌تنهایی 32 درصد متغیر وابسته (رفتار محیطزیستی کشاورزان) را تبیین نماید (β=0.32)؛ بنابراین، می‌توان نیت را عاملی مؤثر بر رفتار محیطزیستی کشاورزان قلمداد کرد که خود بیشترین تأثیر را از وجود نگرانی‌های محیطزیستی بین کشاورزان می‌پذیرد.
محمد جلالی؛ حمیده ملک‌سعیدی؛ فرزاد اسکندری؛ سکینه رنجبر
چکیده
تحقیق حاضر با هدف واکاوی نگرش کشاورزان توت‌فرنگی‌کار شهرستان سنندج نسبت به کشت پایدار این محصول انجام شد. تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده است که به روش پیمایشی انجام شد. با بهر‌ه‌گیری از فرمول کوکران و نمونهگیری تصادفی ساده، 150 نفر از توت‌فرنگی‌کاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف واکاوی نگرش کشاورزان توت‌فرنگی‌کار شهرستان سنندج نسبت به کشت پایدار این محصول انجام شد. تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده است که به روش پیمایشی انجام شد. با بهر‌ه‌گیری از فرمول کوکران و نمونهگیری تصادفی ساده، 150 نفر از توت‌فرنگی‌کاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی صوری آن مورد تأیید اساتید ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کردستان قرار گرفت. با استفاده از مطالعه راهنما، پایایی پرسشنامه برای بخش سنجش نگرش کشاورزان به کشت پایدار برابر 65/0 به دست آمد که معرف مناسب بودن آن میباشد. برای گروه‌بندی و مقایسه کشاورزان موردمطالعه از تحلیل خوشه‌ای و تحلیل واریانس استفاده شد. یافتههای حاصل از تحلیل خوشه‌ای نشان داد کشاورزان موردمطالعه را می‌توان به سه دسته کشاورزان با نگرش ضعیف، متوسط و قوی نسبت به کشت پایدار توت‌فرنگی گروه‌بندی نمود. یافتههای حاصل از تحلیل واریانس بیانگر اختلاف معنادار بین این سه گروه از کشاورزان با سطوح مختلف نگرش، ازنظر تعداد اعضای خانوار، میزان مشارکت در فعالیتهای ترویجی و میزان اعتماد به رسانه‌های اطلاعاتی بود. با توجه به یافتههای پژوهش پیشنهادهایی ارائه شد که می‌تواند در ترغیب کشاورزان به کشت پایدار توت‌فرنگی ارزشمند باشد.
فاطمه رادان
چکیده
در چند دهه اخیر، محیطزیست همواره با تهدیدات و آسیبهای فراوانی مواجه شده که امنیت و سلامت انسانها را با مخاطره روبهرو کرده و بسیاری از این آسیبها، ﭘﻴﺎﻣﺪ رﻓﺘﺎرهای نادرست اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ است که ریشه در ارزش‌ها و باورهای اعضای جامعه دارد. مترو تهران بخش مهم و مؤثری در سیستم حمل‌ونقل شهری محسوب میشود که افراد ...
بیشتر
در چند دهه اخیر، محیطزیست همواره با تهدیدات و آسیبهای فراوانی مواجه شده که امنیت و سلامت انسانها را با مخاطره روبهرو کرده و بسیاری از این آسیبها، ﭘﻴﺎﻣﺪ رﻓﺘﺎرهای نادرست اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ است که ریشه در ارزش‌ها و باورهای اعضای جامعه دارد. مترو تهران بخش مهم و مؤثری در سیستم حمل‌ونقل شهری محسوب میشود که افراد زیادی در این بخش فعال‌اند. این تحقیق توصیفی باهدف بررسی شناسایی رابطه بین متغیرهای اجتماعی- اقتصادی و رسانه‌های جمعی با نگرش محیطزیستگرایانه کارکنان مترو تهران به شیوه پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری 9000 نفر از کارکنان مترو تهران در تابستان 1395 بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 379 نفر با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه از نوع محتوایی و صوری است که توسط متخصصان در این زمینه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به تأیید رسید. نتایج نشان میدهد میان سن و نگرش محیطزیستی رابطه منفی معنادار و میان جنسیت و وضعیت تأهل افراد به نگرش محیطزیستی تفاوت معنادار وجود دارد و زنان و افراد مجرد از نگرش محیطزیستی بالاتری برخوردارند. همچنین میان استفاده از رسانه و نگرش محیطزیستی نیز رابطه مثبت معنادار وجود دارد و افرادی که از رسانه‌های جمعی، بیشتر استفاده می‌کنند از نگرش محیطزیستی بالاتری برخوردارند. نتایج رگرسیون چند متغیره بکار رفته، نشان میدهد که متغیرهای سن، تأهل و میزان استفاده از رسانه‌ها به میزان 590/0 بر نگرش محیطزیستگرایانه کارکنان مترو تأثیرگذار است.
شاهو کرمی؛ مهدی اسماعیلی بیدهندی؛ مصطفی نادری
دوره 6، شماره 4 ، شهریور 1397، ، صفحه 9-18
چکیده
The purpose of this study was to investigate the relationship between "Tehran Teachers' Attitude toward Environmental Education" and their "Readiness for Environmental Education to Students." This descriptive-sectional study was implemented on 127 primary school teachers in Tehran who were selected by stratified sampling and appropriate allocation and randomly selected in each class. Thus, among the primary schools of education, ten schools were selected and in each school, the samples randomly assigned among teachers of the first, second, third, fourth, fifth and sixth grades. To determine the ...
بیشتر
The purpose of this study was to investigate the relationship between "Tehran Teachers' Attitude toward Environmental Education" and their "Readiness for Environmental Education to Students." This descriptive-sectional study was implemented on 127 primary school teachers in Tehran who were selected by stratified sampling and appropriate allocation and randomly selected in each class. Thus, among the primary schools of education, ten schools were selected and in each school, the samples randomly assigned among teachers of the first, second, third, fourth, fifth and sixth grades. To determine the attitude and readiness level, the quantitative score of the questions was used and the score was categorized into three groups of good, moderate and weak based on the 100% possible score. Pearson correlation coefficient was used to determine the correlation of the parameters. The results show that 19.68% of teachers have a good attitude level and other teachers have a moderate to low level of attitude and 13.31% of good preparation and other teachers have a moderate to low level of environmental education. Also, the correlation coefficient between the"attitude" and"preparedness" of the teachers for environmental education is 0.738, although the correlation is not complete, in this case, the coefficient of determination is 0.545, which indicates a reasonably good correlation. The main reasons for this level of attitude and readiness and the relation between these two parameters are environmental media disputes and social networks in recent years, which required primary education.
فرهود حمیدی فراهانی؛ سید محمد شبیری؛ محمد علی ابراهیمی؛ مریم لاریجانی؛ مهدیه رضائی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 157-167
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمان‌های مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمان‌های مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و با سطح مقیاس لیکرت و فاصله‌ای است. تجزیه‌وتحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS، صورت گرفته و پایایی پرسشنامه از طریق همسازی درونی گویه ها (آلفای کرونباخ) تعیین شده است. یافتهها نشان داد که در حدود ۶۳ درصد از پاسخگویان معتقدند که افزایش آگاهی در حوزه محیطزیستی از اهمیت بالای برخوردار است؛ اما ۹۷ درصد پاسخگویان معتقدند که عملکرد سه‌گانه (دولت، سازمان مردم‌نهاد و مردم) در مناطق زلزله‌زده در حوزه افزایش آگاهی قابل‌قبول نیست. همچنین در حدود ۶۷ درصد معتقدند که ارتقاء دانش در مسائل محیطزیستی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که ۸۰ درصد پاسخگویان اذعان داشتند که عملکرد این مقوله در مناطق زلزله‌زده ضعیف بوده است. در حدود ۶۸ درصد از پاسخگویان معتقدند که نگرش مثبت به مسائل محیطزیستی مهم است و ۷۲ درصد معتقدند عملکرد این مهم در مناطق زلزله‌زده ضعیف و بسیار ضعیف بوده است. در حدود ۷۰ درصد از پاسخگویان داشتن مهارت را بااهمیت دانستند؛ اما ۷۹ درصد معتقدند عملکرد این حوزه ضعیف بوده است. درمجموع میزان دستیابی به اهداف آموزشی محیطزیست در شرایط بحرانی و واقعی (زلزله سرپل ذهاب) که در این مقاله موردبررسی قرارگرفته در وضعیت بسیار ضعیف قرار دارد.
خداعفو راشد نسب؛ مصطفی احمدوند؛ مریم شریف‌زاده
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 55-68
چکیده
مرور مطالعات خشکسالی در جامعه عشایری نشان میدهد رفتار عشایر در مواجهه با خشکسالی تحت تأثیر نگرش آنها به این پدیده است. از اینرو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نگرش عشایر به پیامدهای اجتماعی خشکسالی و شناسایی سازههای مؤثر بر آن بود که از روش کمّی پیمایش استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته بود که جامعه ...
بیشتر
مرور مطالعات خشکسالی در جامعه عشایری نشان میدهد رفتار عشایر در مواجهه با خشکسالی تحت تأثیر نگرش آنها به این پدیده است. از اینرو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نگرش عشایر به پیامدهای اجتماعی خشکسالی و شناسایی سازههای مؤثر بر آن بود که از روش کمّی پیمایش استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته بود که جامعه آماری آن را عشایر منطقه دریلا (200 خانوار) در شهرستان گچساران تشکیل دادند. حجم نمونه مورد پژوهش بر اساس جدول بارتلت و همکاران، 132 خانوار تعیین و به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده با انتساب متناسب توزیع شد. روایی پرسشنامه با بهکارگیری پانلی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام مطالعهای راهنما در خارج از جامعه آماری و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (73/0- 61/0) تأیید شد. یافتهها نشان داد، نگرش عشایر نسبت به خشکسالی منفی است. آنها خشکسالی را پدیدهای ویرانگر، لیکن قابل کنترل ارزیابی نمودهاند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد، متغیر آگاهی نسبت به خشکسالی، بیشترین اثر مستقیم معنیدار و مثبت را بر نگرش عشایر نسبت به خشکسالی داشت. وضعیت مشابهی نیز برای متغیرهای تعداد دام و تعداد افراد خانوار مشاهده شد. این در حالی است که متغیرهای ظرفیت پروانه چرا و هنجار ذهنی هر دو اثر معنادار مستقیم لیکن منفی بر نگرش نسبت به خشکسالی داشتند. در پایان بر اساس یافتههای پژوهش، سرمایهگذاریهای حمایتی دولت با هدف گسترش فعالیتهای مزرعهمحور توصیه میگردد.
لیلا صفا؛ نسرین منگلی؛ محمدمهدی گنج‌خانلو
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 69-81
چکیده
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار ...
بیشتر
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان بر مبنای تئوری رفتار برنامهریزی شده انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش، 2354 نفر از سرپرستان خانوار در سطح مناطق روستایی بخش سجاسرود در شهرستان خدابنده استان زنجان بود که با توجه به جدول بارتلت و همکاران ((2001، تعداد 259 نفر از آنان از طریق روش نمونهگیری دو مرحلهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظرسنجی از متخصصان تأیید شده و روایی سازه و پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق بررسی برازش مدل در سه سطح مدل اندازهگیری، مدل ساختاری و مدل کلی به دست آمد. نتایج توصیفی حاکی از آن بود که رفتار حفاظت محیطزیستی بیشتر روستاییان در سطوح متوسط (5/58 درصد) و پایین (3/29 درصد) بود. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای نگرش، هنجارهای اجتماعی و کنترل رفتاری درک شده با قصد انجام رفتارهای حفاظت محیطزیستی و نیز قصد و هنجارهای اجتماعی با رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان رابطه مثبت و معنیدار وجود داشت. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد میشود که از طریق سازوکارهای ترویجی مختلف بهویژه برگزاری دورههای آموزشی- ترویجی، سطح دانش و آگاهی روستاییان در زمینه روشها و فنون فعالیتهای حفاظتی از محیطزیست افزایش داده شده و از سوی دیگر، سیاستهای حمایتی برای حفاظت از محیطزیست با تأکید بر مشارکت روستاییان تدوین و اجرا شود.
سمیه عریان؛ سید محمد شبیری؛ مهران فرج اللهی
دوره 6، شماره 1 ، آذر 1396، ، صفحه 115-129
چکیده
هدف از این پژوهش، تحلیل برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم ایران در پنج بخش کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، مدیریت منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع زیستی و سلامت بر اساس تأکید بر ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای ظرفیت‌سازی در مواجهه با تغییر اقلیم در کشور است. تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش تحقیق، ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، تحلیل برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم ایران در پنج بخش کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، مدیریت منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع زیستی و سلامت بر اساس تأکید بر ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای ظرفیت‌سازی در مواجهه با تغییر اقلیم در کشور است. تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. یافتههای پژوهش نشان داد، هر سه مؤلفه دانش، نگرش و عملکرد در برنامه‌های اجرایی هر 5 بخش مذکور و 25 راهبرد آن موردتوجه بوده است اما از تناسب کافی برخوردار نیست. بهطوریکه از 229 برنامه اجرایی این سند، %24 و %26 برنامه‌ها به ارتقاء دانش و نگرش تأکید دارند و 50% عملکردی بوده‌اند. بیشترین نسبت برنامه‌های مرتبط با گسترش دانش در هر بخش، با 56% به بخش سلامت و کمترین با 8% به بخش کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای اختصاص دارد. کمترین و بیشترین سهم برنامه‌های ارتقاء نگرش به کل برنامه‌های هر بخش نیز به ترتیب به بخش سلامت با 12% و مدیریت منابع آب با 44% مرتبط میباشد. همچنین بخش مدیریت منابع آب کمترین (29%) و کشاورزی و امنیت غذایی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با نسبت 60%، بیشترین برنامه‌های عملکردی را دارند. از این رو نهایتاً لازم است تا تدابیری اتخاذ شود به این منظور، لازم است که ابتدا آموزش از طریق گسترش سطح دانش و نگرش بین مخاطبان و ذینفعان برنامه‌ها انجام گیرد تا برنامه‌های عملکردی که بیش از نیمی از برنامه‌های این سند هستند، تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد و همچنین ظرفیت‌سازی در راستای کاهش و سازگاری با تغییرات اقلیمی در همه بخش‌ها به‌طور متناسب صورت پذیرد.
هادی ویسی؛ شیوا قربانی؛ شهروز عسکری فرد؛ هومان لیاقتی؛ پیمان فلسفی
دوره 5، شماره 3 ، خرداد 1396، ، صفحه 23-37
چکیده
این مطالعه با هدف ارزشیابی سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان (دانش، نگرش، حساسیت و نگرانی) و ارزیابی اثرات متغیرهای اقتصادی- اجتماعی (جنسیت، سطح سواد، تجربه و منبع اطلاعاتی) بر آن انجام شد. 180 نفر از کارشناسان کشاورزی در استان تهران و البرز با استفاده از پرسشنامهای شامل چهار بخش: دانش (17 گزینه)، نگرش (10 گزینه)، حساسیت (18 گزینه) و نگرانی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزشیابی سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان (دانش، نگرش، حساسیت و نگرانی) و ارزیابی اثرات متغیرهای اقتصادی- اجتماعی (جنسیت، سطح سواد، تجربه و منبع اطلاعاتی) بر آن انجام شد. 180 نفر از کارشناسان کشاورزی در استان تهران و البرز با استفاده از پرسشنامهای شامل چهار بخش: دانش (17 گزینه)، نگرش (10 گزینه)، حساسیت (18 گزینه) و نگرانی (19 گزینه) مورد پرسش قرار گرفتند. این کارشناسان، سابقه شرکت در دورههای آموزشی کشاورزی پایدار را داشتند. تحلیل دادهها نشان داد که کارشناسان، نگرش، حساسیت و نگرانی بالایی نسبت به پایداری کشاورزی داشتند، درحالیکه سطح دانش کشاورزی پایداری، متوسطی داشتند. به منظور بررسی اثرات متغیرهای اجتماعی- اقتصادی بر سطح سواد، شش آزمون تحلیل فاکتوریل یکطرفه انجام شد. نتایج نشان داد که جنسیت بر میزان نگرانی نسبت به پایداری کشاورزی و سطح سواد و تجربه کاری نیز بر دانش و نگرانی نسبت به پایداری کشاورزی، اثر معنیداری دارند. نتایج همچنین نشان داد که کارگاههای آموزشی و رسانه‌ها، اثرات معنیداری بر سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان داشتند. بر اساس این نتایج، چارچوبی برای برنامهریزی باهدف توسعه سواد کشاورزی پایدار پیشنهاد شد.
حشمت اله سعدی؛ سارا جلیلیان
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 9-23
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی نگرش کشاورزان گندم‌کار به توسعه پایدار و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان اسلام‌آباد غرب بود. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهای بود که روایی و پایایی آن توسط صاحبنظران توسعه پایدار مورد تائید قرار گرفت و الفای کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بین 65 تا 77 صدم محاسبه گردید. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی نگرش کشاورزان گندم‌کار به توسعه پایدار و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان اسلام‌آباد غرب بود. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهای بود که روایی و پایایی آن توسط صاحبنظران توسعه پایدار مورد تائید قرار گرفت و الفای کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بین 65 تا 77 صدم محاسبه گردید. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از نرم‌افزارهای SPSS20و Lisrel8.8 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نگرش به توسعه پایدار نشان داد که از میان سه عامل نگرشی، عامل "عاطفی" با ضریب تأثیر 60/0λ= بیشترین میزان واریانس به‌عنوان قویترین شاخص مرتبط با نگرش پایدار کشاورزان موردمطالعه، شناساییشده است. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره، بیانگر این است که از بین متغیرهای مختلف تنها متغیر سطح زیر کشت، اثر مثبت و سن، اثر منفی در پیشبینی نگرش افراد در زمینه پایداری کشاورزی دارد. با افزایش سطح زیر کشت، نگرش افراد، مثبت و با افزایش سن، نگرش آنها، منفی میشود. با توجه به نتایج بدست آمده؛ جهت بهبود نگرش کشاورزان به توسعه کشاورزی پایدار پیشنهادهایی ارائه گردید.
آموزش محیط زیست
وحید عزیزی؛ مسلم سواری؛ معین صادقی؛ غلامرضا یاوری
دوره 1، شماره 4 ، تیر 1392، ، صفحه 20-28
چکیده
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب تکمیل شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید و مقدار آن بالاتر از (7/0) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرم‌افزار SPSS انجام شد. طبق نتایج اکثر دانشآموزان نگرش مساعدی نسبت به حفاظت از محیطزیست نداشتند. تحلیل همبستگی نیز نشان داد که بین میزان نگرش آنها نسبت به حفاظت از محیطزیست و استفاده از اینترنت و شغل پدر رابطه مثبت و معنیداری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین، از جمله مهمترین راهکارهای بهبود نگرش دانشآموزان نسبت به حفاظت از محیطزیست استفاده از فیلمهای آموزشی و ایجاد تشکلهای زیستمحیطی میباشد.
آموزش محیط زیست
محمد نیرو؛ غلامرضا حاجی حسین نژاد
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 1-12
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش محیط زیست بر اساس نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی و اصلاح کج‌فهمی دانشآموزان در مقایسه با الگوی تدریس سنتی انجام گرفت. شیوه‌ی تحقیق از نوع نیمه آزمایشی به روش طرح چهارگروهی سولومون میباشد. نتایج نهایی پژوهش نشان میدهد که شیوه‌ی تدریس بر اساس نظریه هوش‌های ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش محیط زیست بر اساس نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی و اصلاح کج‌فهمی دانشآموزان در مقایسه با الگوی تدریس سنتی انجام گرفت. شیوه‌ی تحقیق از نوع نیمه آزمایشی به روش طرح چهارگروهی سولومون میباشد. نتایج نهایی پژوهش نشان میدهد که شیوه‌ی تدریس بر اساس نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی دانشآموزان درباره محیط زیست همچنین در اصلاح کجفهمیها نسبت به شیوه‌ی تدریس سنتی برتری دارد. از این روی با توجه به اینکه آموزش در رویکرد سنتی، تنها با هدف انتقال دانش به یادگیرندگان، با روش سخنرانی و اغلب بر مبنای هوش زبانی-کلامی و منطقی-ریاضی انجام میشود و از سوی دیگر نظریه هوش‌های چندگانه، بستری را مهیا می‌کند تا بر اساس تفاوتهای فردی، یادگیری از طریق اصلیترین ابزارهای شناخت هریک از فراگیران صورت پذیرد و بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از این روش تدریس در آموزش مفاهیم محیط زیست و تجدید نظر در برنامه درسی آموزش محیط زیست، لازم و ضروری به نظر میرسد.
