مسلم سواری؛ فاطمه نقی بیرانوند
چکیده
مشارکت جامه روستایی در مدیریت منابع طبیعی نشان می دهد که مدیریت بحران های منابع طبیعی بدون مشارکت فعال زنان روستایی به دلیل نقش فعال آنها در واحد تولیدی و کشاورزی امکانپذیر نخواهد بود. در این راستا این پژوهش با هدف کلی نقش سرمایه اجتماعی بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس با نقش میانجی آگاهی محیط زیستی ...
بیشتر
مشارکت جامه روستایی در مدیریت منابع طبیعی نشان می دهد که مدیریت بحران های منابع طبیعی بدون مشارکت فعال زنان روستایی به دلیل نقش فعال آنها در واحد تولیدی و کشاورزی امکانپذیر نخواهد بود. در این راستا این پژوهش با هدف کلی نقش سرمایه اجتماعی بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس با نقش میانجی آگاهی محیط زیستی انجام شد. جامعه آماری موردمطالعه شامل تمامی زنان روستایی بالای 15 سال در استان لرستان به تعداد 231000 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 226 نفر با روش طبقهبندی با انتساب متناسب (بر اساس سطح جنگل) برآورد گردید. تجزیه‌وتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار SPSSWin19 و SMART PLS انجام شد. روایی ظاهری و محتوایی این پژوهش توسط پانل متخصصان و روایی همگرا با محاسبه شاخص میانگین استخراج‌شده (AVE) و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب های آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تأیید شد. نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه زنان روستایی مهم‌ترین دلایل تخریب جنگلهای زاگرس شامل تخریب تأمین سوخت هیزمی و مصارف روستایی و چرای بیرویه دام بود و مهم‌ترین راهکارهای حفاظت جنگل، تغییر شیوه معیشت جنگل‌نشینان و قرق نمودن جنگلها برای ورود بیش‌ازحد دام بود. علاوه بر این، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که سرمایه اجتماعی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق آگاهی محیط زیستی) بر خودکارآمدی زنان روستایی در حفاظت از جنگلهای زاگرس تأثیرگذار است. علاوه بر این نتایج معادلات ساختاری نشان داد که سرمایه اجتماعی و آگاهی محیط زیستی قادرند ۴/69 درصد از واریانس متغیر وابسته پژوهش (خودکارآمدی) را تببین نمایند.
مسلم سواری؛ حسین شعبانعلی فمی؛ هوشنگ ایروانی؛ علی اسدی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 137-156
چکیده
این تحقیق با هدف کلی تدوین راهبردهای پایدارسازی معیشت کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی انجام شد. بر پایه نتایج تحقیق مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف پایدارسازی معیشت در شرایط خشکسالی به ترتیب «وجود زیرساختهای مناسب، تنوع‌بخشی به تولید و گسترش فعالیتهای مکمل و غیر زراعی در استان» و «کاهش توان اقتصادی و تولیدی خانوارهای ...
بیشتر
این تحقیق با هدف کلی تدوین راهبردهای پایدارسازی معیشت کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی انجام شد. بر پایه نتایج تحقیق مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف پایدارسازی معیشت در شرایط خشکسالی به ترتیب «وجود زیرساختهای مناسب، تنوع‌بخشی به تولید و گسترش فعالیتهای مکمل و غیر زراعی در استان» و «کاهش توان اقتصادی و تولیدی خانوارهای کشاورزی به دلیل خشک‌سالی‌های مکرر» بود. همچنین عمدهترین نقاط فرصت و تهدیدها در این زمینه «توسعه و ترویج انواع بیمه خشکسالی در کشور (دام، مرتع و محصولات)» و «نبودن ساختار سازمانی برای رصد نمودن اثرات تغییرات اقلیمی بر معیشت روستاییان» میباشد. بعد از تعیین راهبردهای مناسب با استفاده از ماتریس کمی مدیریت (QSPM) میزان جذابیت هر کدام از راهبردها مشخص شد در این زمینه نتایج تحقیق نشان داد که مهم‌ترین راهبردها به ترتیب «متنوع سازی منابع معیشتی و فعالیتهای غیر زراعی همراه با گسترش کشتهای گلخانهای با استفاده از زیرساختهای مناسب در استان» و «تدوین طرحهای مناسب ظرفیتسازی جوامع کشاورزی در مقابله با مخاطرات با تشکیل خوشههای دانش روستایی و توسعه زیرساختهای موردنیاز جهت حفظ معیشت» میباشد. همچنین نتایج نشان داد که وضعیت استقرارپذیری فضای استراتژیک سازمان جهاد کشاورزی به ترتیب، ناحیه تغییر جهت، عقب‌نشینی یا کاهشی، توسعه و تنوع میباشد. علاوه بر این، نتایج درخت تصمیم نشان داد که دو متغیر پایداری و آسیبپذیری قادرند با صحت پیشبینی 7/69 درصد راهبردهای کشاورزان را از هم تفکیک کند.
