آموزش محیط زیست
عباسعلی خندانی؛ علی ایمان زاده؛ شهرام رنجدوست
چکیده
شهروند بوم‌شناختی به‌عنوان یک نوع شهروندی نوظهور، به معنای مسئولیتهای خاص انسان برای محافظت از بوم و محیطزیست است به طریقی که فرد به فراتر از منافع محدود خود بیندیشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای میزان توجه به مؤلفه‌های تربیت شهروند بوم‌شناختی در کتب مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول است. برای رسیدن به این هدف روش تحلیل محتوا به‌کاربرده ...
بیشتر
شهروند بوم‌شناختی به‌عنوان یک نوع شهروندی نوظهور، به معنای مسئولیتهای خاص انسان برای محافظت از بوم و محیطزیست است به طریقی که فرد به فراتر از منافع محدود خود بیندیشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای میزان توجه به مؤلفه‌های تربیت شهروند بوم‌شناختی در کتب مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول است. برای رسیدن به این هدف روش تحلیل محتوا به‌کاربرده شده است. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از روشهای آمار توصیفی مانند فراوانی و درصدگیری و برای ارائه دادهها از جداول فراوانی بهره گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان دادند که در کتب تعلیمات اجتماعی دوره متوسطه اول جمعاً 63 مورد به تربیت شهروند بوم‌شناختی توجه شده است که از این تعداد 21 مورد (33/33%) به معرفت و دانش بوم‌شناختی، 19 مورد به (15.30%) به باور و نگرش بوم‌شناختی و 23 مورد (50/36%) به رفتار بوم‌شناختی پرداخته شده است. کمترین فراوانی به تسهیم دانش بوم‌شناختی در پایه‌های هفتم و هشتم دوره اول متوسطه (0.00) بود و بیشترین درصد فراوانی به رفتارهای محیطزیستی شخصی در پایه هفتم متوسطه اول (44/44%) و احساس مسئولیت در برابر طبیعت و عناصر آن در پایه نهم متوسطه اول (44/44%) بود. با تأمّل در باب این یافته‌ها میتوان گفت که مؤلفه‌های بسیاری در همه ابعاد تربیت شهروند بوم‌شناختی مورد کم‌توجهی قرارگرفته شده است. پیشنهاد میشود با توجه به بحران‌های موجود در حیطه بوم زیست انسان و نقش برنامه‌های درسی در رفع این بحران‌ها، توجه به تربیت بوم‌شناختی بیش‌ازپیش موردتوجه مسئولین و سیاست‌گذاران آموزشی واقع شود.
آموزش محیط زیست
مهدی جانعلی زاده قزوینی؛ آذر کفاش پور؛ امیر رحیم پور؛ مصیب سامانیان
چکیده
برای دستیابی به سیر تکاملی در راستای توسعه پایدار، بسیاری از سازمان‌ها درصدد به‌کارگیری سیستم مدیریت محیطی هستند. لذا استقرار نظام‌های مدیریتی همچون نظام مدیریت محیطزیستی و منابع انسانی سبز می‌تواند جهت نیل به این مهم مؤثر باشد. هدف این مطالعه طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سبز و تعیین شاخصها و مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی ...
بیشتر
برای دستیابی به سیر تکاملی در راستای توسعه پایدار، بسیاری از سازمان‌ها درصدد به‌کارگیری سیستم مدیریت محیطی هستند. لذا استقرار نظام‌های مدیریتی همچون نظام مدیریت محیطزیستی و منابع انسانی سبز می‌تواند جهت نیل به این مهم مؤثر باشد. هدف این مطالعه طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سبز و تعیین شاخصها و مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز میباشد. برای رسیدن به این هدف در ابتدا در بخش کیفی، با استفاده از روش دلفی پرسشنامه اولیه‌ای تهیه و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان شامل اساتید رشته مدیریت و محیطزیست و متخصصان منابع انسانی در شهرداری مشهد به شیوه گلوله برفی صورت پذیرفت که بعد از انجام سه مرحله مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز شناسایی گردید. در بخش کمی محقق با استفاده از دادههای شناسایی‌شده از مراحل دلفی که توسط خبرگان احصاء شده بود پرسشنامهای محقق ساخته را که پایایی و روایی آن به روش روایی سازه انجام‌شده را بین کارکنان شهرداری با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 384 نفر جهت نظرسنجی توزیع نمود که با آزمون فرضیه‌ها از طریق معادلات ساختاری و نرمافزار استاتا نسخه 12 نتایج زیر حاصل گردید: از بین هشت قابلیت مدیریت سبز منابع انسانی سازمان، دو شاخص توسعه آموزش و توانمندسازی کارکنان و شاخص توسعه مشارکت کارکنان از معنیداری آماری لازم برخوردار نبوده‌اند؛ اما شش شاخص دیگر توانسته‌اند در حد بالا و قابل قبولی بر عملکرد محیطی شهرداری مشهد اثرگذاری داشته باشند که طبق ضرایب استاندارد برآورد شده، به ترتیب شاخص توسعه ساماندهی سبز و بعد از آن توسعه فرهنگ سبز سازمانی می‌توانند بیشترین اثرگذاری را از ناحیه مدیریت سبز منابع انسانی بر عملکرد محیطی شهرداری مشهد داشته باشند و سپس شاخص‌های توسعه نظارت و ارزیابی سبز، توسعه روابط مدیریتی، توسعه پاداش و جبران خدمات سبز و توسعه انتخاب و گزینش سبز بیشترین اثرگذاری را بر عملکرد محیطی داشتند.
آموزش محیط زیست
علی احمدی فیروزجائی؛ مهناز غفوری؛ مهسا صفری پور؛ طاهره شرقی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی چالشها و راهکارهای رفتار محیطزیستی 120 گلخانه‌دار خیار دهستان طارند با بهرهگیری از تکنیک دلفی در طی دو مرحله به اجرا درآمده است. یافته‌ها نشان داده است که استفاده بی‌رویه از نهادههای شیمیایی به‌عنوان مهم‌ترین چالش رفتار محیطزیستی گلخانه‌داران شناخته ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی چالشها و راهکارهای رفتار محیطزیستی 120 گلخانه‌دار خیار دهستان طارند با بهرهگیری از تکنیک دلفی در طی دو مرحله به اجرا درآمده است. یافته‌ها نشان داده است که استفاده بی‌رویه از نهادههای شیمیایی به‌عنوان مهم‌ترین چالش رفتار محیطزیستی گلخانه‌داران شناخته شده است و مواردی چون استفاده از پوشش‌های پلاستیکی یک‌بارمصرف؛ دفع غیربهداشتی و بازیافت نامناسب پسماند؛ و استفاده از گازوئیل برای گرمایش گلخانه به ترتیب در جایگاه‌های بعدی از این نظر قرار گرفتند. به‌علاوه نتایج نشان داده است که برای مقابله با این چالشها، در ابتدا بایستی در جهت تبیین خطرات کاربرد نهادههای شیمیایی؛ معرفی نهادههای جایگزین سازگار با محیطزیست؛ آموزش و ترغیب به تفکیک، بازیافت و دفع بهداشتی پسماند؛ و آموزش و تشویق به استفاده از انرژی خورشیدی و دیگر انرژی‌های پاک گام برداشت. در گام بعدی، یعنی بعد از ارتقای سطح آگاهی محیطزیستی گلخانه‌داران، برای اجرایی شدن آموزشهای ارائه‌شده بایستی مواردی چون حمایت‌های مالی و اعتباری؛ تسهیل دسترسی به نهاده‌ها، تجهیزات و فناوری‌های سازگار با محیطزیست؛ و وضع قوانین محیطزیستی در کانون توجه سیاستمداران و متولیان امر قرار گیرد.
آموزش محیط زیست
محسن علیخانی؛ علی اکبر رزمجو؛ سیاوش صلواتیان
چکیده
رسانه‌های محلی، نقش بی‌بدیلی در مدیریت بحران‌ها از جمله بحران‌های محیطزیستی دارند. در کشور ما، استان خوزستان سال‌هاست که با بحران ریزگردها روبروست ولی رسانه‌های محلی در این بحران عملکرد مناسبی نداشته‌اند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بهبود عملکرد رسانه‌های محلی استان در قبال بحران محیطزیستی ریزگردها انجام شده ...
بیشتر
رسانه‌های محلی، نقش بی‌بدیلی در مدیریت بحران‌ها از جمله بحران‌های محیطزیستی دارند. در کشور ما، استان خوزستان سال‌هاست که با بحران ریزگردها روبروست ولی رسانه‌های محلی در این بحران عملکرد مناسبی نداشته‌اند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بهبود عملکرد رسانه‌های محلی استان در قبال بحران محیطزیستی ریزگردها انجام شده است. بدین ترتیب پژوهش حاضر جهت دستیابی به این راهکارها طراحی شد و برای جمعآوری اطلاعات روش مصاحبه نیمه ساختاریافته انتخاب گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصین حوزه رسانه، بحران و محیطزیست بود که از طریق نمونهگیری هدفمند، 12 نفر انتخاب و با آنها مصاحبه انجام گرفت. با تحلیل دادهها از طریق روش تحلیل مضمون، 36 راهکار در قالب هشت دسته کلی شامل اطلاعرسانی، نیروی انسانی، سیاستگذاری، آموزش و فرهنگ‌سازی، تقویت مشارکت عمومی، مطالبهگری و پاسخ طلبی، آگاهسازی و هشداردهی و تعامل با سازمانهای متولی مدیریت بحران ارائه شد. رسانه‌های محلی با استفاده از این راهکارها، می‌توانند عملکرد خود در بحران‌های محیطزیستی را بهبود بخشند.
آموزش محیط زیست
رضوان مهنی رفتار؛ امیر نعیمی
چکیده
هدف این تحقیق توصیفی، تحلیل رابطه بین ویژگی‌های جمعیتشناختی و رفتار زیست‌محیطی زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل‌رود بود. جامعه آماری تحقیق 1288 نفر از زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل‌رود شهرستان جیرفت بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 297 نفر به دست آمد و روش نمونهگیری، طبقهای تناسبی بود. ابزار تحقیق ...
بیشتر
هدف این تحقیق توصیفی، تحلیل رابطه بین ویژگی‌های جمعیتشناختی و رفتار زیست‌محیطی زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل‌رود بود. جامعه آماری تحقیق 1288 نفر از زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل‌رود شهرستان جیرفت بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 297 نفر به دست آمد و روش نمونهگیری، طبقهای تناسبی بود. ابزار تحقیق پرسشنامه محققساخته بود. روایی پرسشنامه از طریق نظرات تعدادی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق آزمون مقدماتی انجام شد و مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق بین 71/0 تا 87/0 محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد اکثریت زنان روستایی در رابطه با همه متغیرهای نظریه رفتار برنامهریزیشده (نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار درک شده، نیت و رفتار) وضعیت مطلوبی داشتند. نتایج تحقیق نشان داد رفتار زیست‌محیطی زنان روستایی بر اساس نوع شغل و وضعیت تأهل آنها متفاوت بود. همچنین سن و سطح سواد با رفتار زیست‌محیطی زنان روستایی رابطه معنیداری داشتند.
آموزش محیط زیست
محمد یزدی؛ محمد مدادی
چکیده
حضرت آیت الله خامنه ای نه تنها رهبر معظم ایران است بلکه یکی از رهبران برجسته مذهبی جهان هم می باشد. برای بررسی دیدگاه های مقام معظم رهبری 57 مورد از بیانات ایشان درمحدوده زمانی 1370-1400 با کلیدواژه های محیط زیست، طبیعت، منابع طبیعی، هوا، آب، خاک، درخت، جنگل، مرتع، تخریب، انرژی، آلودگی، آگاهی، قانون، جرم، تصرف و .... مورد پردازش آماری، تجزیه ...
بیشتر
حضرت آیت الله خامنه ای نه تنها رهبر معظم ایران است بلکه یکی از رهبران برجسته مذهبی جهان هم می باشد. برای بررسی دیدگاه های مقام معظم رهبری 57 مورد از بیانات ایشان درمحدوده زمانی 1370-1400 با کلیدواژه های محیط زیست، طبیعت، منابع طبیعی، هوا، آب، خاک، درخت، جنگل، مرتع، تخریب، انرژی، آلودگی، آگاهی، قانون، جرم، تصرف و .... مورد پردازش آماری، تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پردازش این داده ها نشان می دهد که بیش ترین تکرار در مورد کلمه درخت و درختکاری با 205 مورد و کم ترین آن ها مربوط به کلمه آگاهی رسانی با 4 مورد تکرار شده است. اهمیت ویژه رهبری بر درخت و درختکاری از این دیدگاه جالب است که در قران کریم نیز کلمه درخت 27 بار و نام درختانی مثل خرما 20 بار تکرار شده است. از نکات مهم دیگر در کلام مقام معظم رهبری نسبت به محیط زیست و منابع طبیعی آن است که علاوه بر بکارگیری کلمات درست از دید یک مقام اجرایی و کارشناسی، حاکم بودن یک روح معنوی و عدالت طلبانه در این حوزه است. ایشان توجه به محیط زیست و منابع طبیعی را نه تنها یک وظیفه دینی بلکه یک وظیفه عدالت طلبانه و در راستای انجام وظایف فرهنگ دینی و اسلامی می دانند.
آموزش محیط زیست
سیده زهرا شمسی پاپکیاده؛ محمدرضا سرمدی؛ الهه امینی فر
چکیده
مسئله اصلی در این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل آموزش پایداری در صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی میباشد، آموزشی که با ظرفیت‌سازی و ایجاد برنامه‌ای جامع به‌منظور تعادل بخشی ابعاد پایداری در دروس ریاضی به‌عنوان یک زمینه تربیتی به‌منظور پرورش و نظم فکری و بالا بردن قدرت اندیشه و استدلال منطقی همراه با رشد قوه خلاقیت ذهنی برای ...
بیشتر
مسئله اصلی در این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل آموزش پایداری در صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی میباشد، آموزشی که با ظرفیت‌سازی و ایجاد برنامه‌ای جامع به‌منظور تعادل بخشی ابعاد پایداری در دروس ریاضی به‌عنوان یک زمینه تربیتی به‌منظور پرورش و نظم فکری و بالا بردن قدرت اندیشه و استدلال منطقی همراه با رشد قوه خلاقیت ذهنی برای رسیدن به جامعه پایدار طرح و حل مسئله است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی- کمی (آمیخته) با رویکرد اکتشافی است. ابتدا به روش مطالعه اسنادی مهم‌ترین مؤلفه‌های آموزش پایداری دروس ریاضی شناسایی و استخراج گردید. مقوله‌های شناختی، ارزیابی و عملکردی با 26 مقوله فرعی در صلاحیت‌های ریاضی در آموزش پایداری انتخاب و مدل پیشنهادی ارائه گردید. برای اعتباریابی عناصر اصلی مدل پرسشنامهای با 112 گویه طراحی شد. روایی محتوایی (CVR) و پایایی آن با آلفای کرونباخ تأیید شد و در اختیار 38 نفر از متخصصان و خبرگان قرار گرفت. اعتباریابی مدل پیشنهادی از طریق مدل معادلات ساختاری PLS انجام شد. بر اساس یافتههای به‌دست‌آمده بعد عملکردی بالاترین سهم را در تبیین مدل برخوردار شد. «توسعه دانش و مهارت در رابطه با جوامع و محیط» در تبیین بعد شناختی، «توسعه مهارت‌های حل مسئله» در بعد ارزیابی و «طراحی روش‌هایی کارآمد برای رفع نیازهای شخصی و رفع نابرابری‌ها» در بعد عملکردی، بالاترین سهم را در بین دیگر مؤلفه‌های هر بعد دارند. همچنین نشان داده شد مدل ساختاری آموزش پایداری صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی از برازش مناسبی برخوردار است؛ بنابراین میتوان نتیجه‌گیری کرد گنجاندن مفاهیم پایداری در برنامه‌های درسی در دروس ریاضی با رویکردی میان‌رشته‌ای می‌تواند در به‌کارگیری راهبردهایی نوآورانه در فرایند یادگیری و توجه به حل مسئله و طرح مسئله در دنیای واقعی مؤثر باشد.
آموزش محیط زیست
مهتاب اقتداری؛ رضا صابونچی؛ نازنین راسخ
چکیده
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر به‌عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر به‌عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر طبقهای بود. ابزار جمعآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته‌ای 22 سؤالی بود. روایی این پرسشنامه با بررسی نظرات خبرگان موردبررسی قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه نیز میزان 81/0 مشخص گردید. به‌منظور تجزیهوتحلیل دادههای تحقیق از روشهای آماری کولموگروف اسمیرنوف، آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تیتکنمونهای استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که 6 آسیب اهداف، ساختار، پاداش، مکانیسم‌های مفید، ارتباطات و رهبری از جمله آسیبهای مربوط آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان میباشد. نتایج تحقیق حاضر همچنین نشان داد که آسیب مربوط به اهداف با میانگین 17/4 در مقایسه با سایر آسیبها، مهم‌ترین آسیب میباشد. در میان آسیبهای مربوط به اهداف نیز عدم نظارت و ارزیابی در خصوص میزان دستیابی به اهداف آموزشهای محیطزیستی با بارعاملی 874/0 مهم‌ترین آسیب مربوط به اهداف مشخص گردید. با این توجه فقدان اهداف و برنامه‌ریزی‌های جامع و فقدان نظارت و ارزیابی مناسب در خصوص آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزش و جوانان، سبب گردیده است تا آموزشهای محیطزیستی در خصوص اهداف، به نسبت سایر آسیبها در این وزارتخانه با مشکلات و مخاطرات عمدهای مواجه باشد.
آموزش محیط زیست
مهدی کلاهی؛ محمد جهانی
چکیده
اکثر معضلات محیطزیستی، معلول رفتارهای افراد یک جامعه بوده و خود تأثیرپذیر از عوامل دیگری است؛ بنابراین برای تاب‌آوری در مشکلات محیطزیستی، هم‌راستایی رفتارهای فردی و اجتماعی با محوریت بوم‌شناختی ضروری است. هدف از این پژوهش شناخت میزان رفتارهای محیطزیستی شهروندان شهر رضویه استان خراسان رضوی و عوامل مؤثر بر آن بوده تا ...
بیشتر
اکثر معضلات محیطزیستی، معلول رفتارهای افراد یک جامعه بوده و خود تأثیرپذیر از عوامل دیگری است؛ بنابراین برای تاب‌آوری در مشکلات محیطزیستی، هم‌راستایی رفتارهای فردی و اجتماعی با محوریت بوم‌شناختی ضروری است. هدف از این پژوهش شناخت میزان رفتارهای محیطزیستی شهروندان شهر رضویه استان خراسان رضوی و عوامل مؤثر بر آن بوده تا با ارائه راهحلهایی بتوان رفتارهای افراد را به سوی رفتارهای سازگار با محیطزیست تشویق نمود. با روش پیمایشی – میدانی، طبق فرمول کوکران، تعداد 334 خانوار به کمک روش تصادفی سیستماتیک، انتخاب و با پرسشنامه محققساخته موردمطالعه قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان میدهند که بین رفتار محیطزیستی شهروندان با متغیرهای دانش، آگاهی، باور و ارزش محیطزیستی و همچنین سن رابطه معناداری وجود دارد. البته رفتار محیطزیستی برحسب جنسیت، وضعیت تأهل، میزان تحصیلات و شغل افراد متفاوت است. طبق نتایج، شهروندان این شهر، دارای رفتار محیطزیستی بوده و تمایل به مشارکت دارند. ازآنجاکه بهترین گزینه برای موفقیت در هر فعالیتی مشارکت مردم است، برای دستیابی به رفتارهای مطلوب محیطزیستی باید بر روی برنامه‌های مشارکتی منطقه‌ای و محلی در شهرها تمرکز نمود. به‌هرحال، با توجه به مفهوم رفتار شهروندی پایدار، یافتههای این پژوهش، افقی برای سیاستگذاری محیطزیستی در اجتماع فراهم میکند.
آموزش محیط زیست
پریا سعادت جو؛ صابر صبوری؛ لیلا رحیمی
چکیده
نگارش سرفصل دروس برای آموزش مهندسی معماری، به دلیل نیاز به ارتباط متعادل، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این رشته از رشته‌های مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصادی و ... با پیچیدگی و دشواری توأم است. این مقاله سعی دارد با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی آشکار و مضمونی مفاهیم پایداری در سرفصل قدیم و جدید دوره کارشناسی مهندسی معماری بپردازد ...
بیشتر
نگارش سرفصل دروس برای آموزش مهندسی معماری، به دلیل نیاز به ارتباط متعادل، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این رشته از رشته‌های مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصادی و ... با پیچیدگی و دشواری توأم است. این مقاله سعی دارد با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی آشکار و مضمونی مفاهیم پایداری در سرفصل قدیم و جدید دوره کارشناسی مهندسی معماری بپردازد و نکات ضعف و قوت هر یک از حیث توجه به مفاهیم پایداری را بیان کند. در این تحقیق، تحلیل محتوای آشکار بر اساس کدهای مرتبط با مفاهیم اصلی پایداری و با استفاده از نرمافزار 2016 Maxqda و تحلیل محتوای مضمونی پس از تشکیل پانل متخصصین، انجام شد. نتایج نشان داد که فراوانی تعداد مفاهیم مرتبط با بعد کالبدی پایداری در سرفصل جدید نسبت به سرفصل قدیم کاهش و کلیدواژههای مؤکد بر دو بعد فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی پایداری در سرفصل جدید بیشتر شدهاند. این در حالی است که تحلیل محتوای ضمنی حاکی از کمرنگتر شدن مضامین مرتبط با بعد اجتماعی- فرهنگی و توجه بیشتر به مضامین کالبدی و اقتصادی سرفصل جدید در مقایسه با سرفصل قدیم دارد.
آموزش محیط زیست
علی محمدی بلبان آباد؛ محمد سیفی؛ فایزه ناطقی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تدوین ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیست‌محیطی در نظام آموزشی دوره ابتدایی ایران در افق1404 و اولویت‌بندی آن، با استفاده از پژوهش کیفی جهت تدوین، ملاک‌ها و نشانگرها و پژوهش کمی جهت اولویت‌بندی ملاک و نشانگرها با جامعه آماری در بخش تحلیل اسنادی شامل محتواهای حوزه زیست‌محیطی، تربیت زیستی، ابلاغیه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تدوین ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیست‌محیطی در نظام آموزشی دوره ابتدایی ایران در افق1404 و اولویت‌بندی آن، با استفاده از پژوهش کیفی جهت تدوین، ملاک‌ها و نشانگرها و پژوهش کمی جهت اولویت‌بندی ملاک و نشانگرها با جامعه آماری در بخش تحلیل اسنادی شامل محتواهای حوزه زیست‌محیطی، تربیت زیستی، ابلاغیه مقام معظم رهبری در خصوص سیاست‌‌های کلی محیطزیست کشور، اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سند چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران 1404، سند ملی تحول بنیادین آموزش‌وپرورش (اهداف و راهبردهای کلان)، سند ملی برنامه درسی که بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب گردیدند و کلیه اساتید و متخصصین حوزه تعلیم و تربیت و متخصصین حوزه محیطزیست که با استفاده از قاعده اشباع نمونه تعداد 30 نفر به شیوه نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند و روش تحلیل در مطالعه اسناد، روش تحلیل محتوا و در مصاحبه با اساتید و متخصصان، به‌وسیله روش تحلیل تم انجام پذیرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده؛ فلسفه زیر بنایی تربیت زیستی در آموزش‌وپرورش ایران در قالب 9 محور، اهداف کلان تربیت زیستی در قالب 14 هدف کلان، ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیستی در حوزه‌‌های دانشی (21 ملاک)، درک و فهم (5 ملاک)، مسئولیتهای فردی و مدنی (5 ملاک) و پرسشگری، تجزیه - تحلیل و تفسیر (7 ملاک) در دوره ابتدایی تدوین گردید.
آموزش محیط زیست
آوا کندری؛ منیره صالحی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره اول ابتدایی به لحاظ توجه به آموزشهای حفاظت محیطزیست بود. روش پژوهش کمی و از نوع تحلیل محتوای توصیفی بر اساس مقوله‌های حفاظت محیطزیست و نیز جامعه‌ی آماری شامل 52 فیلم آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی جدیدالتألیف دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی1399-1400 بود. ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره اول ابتدایی به لحاظ توجه به آموزشهای حفاظت محیطزیست بود. روش پژوهش کمی و از نوع تحلیل محتوای توصیفی بر اساس مقوله‌های حفاظت محیطزیست و نیز جامعه‌ی آماری شامل 52 فیلم آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی جدیدالتألیف دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی1399-1400 بود. نمونه‌ی آماری برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. نمونه بر اساس 9 مقوله اصلی و 33 مقوله فرعی، به شیوه‌ی کدگذاری قیاسی، بررسی شد. ابزار پژوهش چک‌لیست مقوله‌های آموزش حفاظت محیطزیست بود، به‌گونه‌ای که چک‌لیست اولیه ابتدا از پژوهش کرامتی و احمدآبادی (2018) انتخاب گردید و روایی آن توسط صاحب‌نظران تأیید گردید. جهت تأمین پایایی ابزار اندازه‌گیری، از فرمول هولستی استفاده و درصد توافق 1/78% حاصل گردید. یافتههای پژوهش حاکی از آن بود که در محتوای موردبررسی، به آلاینده‌های طبیعی و مصنوعی خاک و آلاینده‌های نوری، پرداخته نشده است و در مقایسه پایه‌ها، توجه فیلم‌های شبکه شاد و کتب علوم تجربی به مقوله‌های آموزش محیطزیست، در پایه سوم ابتدایی نسبت به دوپایه دیگر، به‌صورت قابل‌توجهی کمتر بود و این محدودیت در پایه سوم، به‌عنوان نوعی ضعف برای محتوای آموزشی در این پایه، محسوب میشود. همچنین به‌طورکلی، فیلم‌های شبکه شاد در مقایسه با کتب علوم دوره اول ابتدایی، آموزش حفاظت محیطزیست را بیشتر موردتوجه قرار داده بود. اصول توالی و مداومت نیز در تدوین محتوای موردبررسی، در دوره اول ابتدایی مشاهده نشد.
آموزش محیط زیست
اصغر میرفردی؛ درنا سلامتیان
چکیده
این مقاله با بهرهگیری از روش پیمایشی به بررسی رفتار محیطزیستی دانشجویان دانشگاه شیراز و رابطه آن با نگرانی محیطزیستی، استفاده از منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی و برخی متغیرهای جمعیتشناختی پرداخته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز بوده‌اند که تعداد 400 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
این مقاله با بهرهگیری از روش پیمایشی به بررسی رفتار محیطزیستی دانشجویان دانشگاه شیراز و رابطه آن با نگرانی محیطزیستی، استفاده از منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی و برخی متغیرهای جمعیتشناختی پرداخته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز بوده‌اند که تعداد 400 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای متناسب با حجم نمونه‌ها انتخاب شدند. متغیر رفتار محیطزیستی با استفاده از مقیاس رفتار محیطزیستی بکار گرفته‌شده توسط میرفردی و همکاران (Mirfardi et al., 2017)، متغیر منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی با استفاده از مقیاس منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی بکار گرفته‌شده توسط پازوکی نژاد و صالحی (Pazokinejad & Salehi.,2014) و متغیر نگرانی محیطزیستی با استفاده از مقیاس محققساخته سنجیده شدند. برای تعیین اعتبار پرسشنامه از اعتبار سازه و صوری استفاده شده است . برای تعیین پایایی مقیاس رفتار محیطزیستی و نگرانی محیطزیستی، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است که مقدار آن برای رفتار محیطزیستی برابر با 55/0، منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی برابر با 68/0 و برای نگرانی محیطزیستی برابر با 74/0 بوده است. دادههای پرسشنامه به‌وسیله نرمافزار SPSS تجزیهوتحلیل شد. یافتههای تحقیق نشان داد که متغیر وابسته (رفتار محیطزیستی) با متغیرهای نگرانی محیطزیستی، منابع اطلاعاتی آگاهی محیطزیستی و سن در سطح 99 درصد رابطه مستقیم و معناداری دارد. همچنین رفتار محیطزیستی زنان و مردان در سطح 95 درصد دارای تفاوت معناداری بود. نتیجه اینکه نگرانی محیطزیستی و سن افراد، نقش مهمی در رفتار محیطزیستی دارند.
آموزش محیط زیست
رامش مهربان؛ روح اله رضائی
چکیده
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان به‌حساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار ...
بیشتر
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان به‌حساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی سرپرستان خانوارهای روستایی در بخش ماهیدشت در شهرستان کرمانشاه بود که بر اساس سرشماری آمار و نفوس مسکن (2016)، تعداد آنها 4637 نفر است. بر اساس فرمول بارتلت و همکاران (2001)، 310 نفر از خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش نمونهگیری دومرحله‌ای انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظرات پانلی از کارشناسان تأیید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیشآزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه‌شده برای مقیاسهای اصلی پرسشنامه در حد مناسب (در دامنه بین 85/0 تا 91/0) بود. یافتههای بخش توصیفی حاکی از آن بود که 6/82 درصد از پاسخگویان اقدامات مرتبط با رفتارهای مصرف محیطزیستی پایدار را در حد متوسط و 1/17 درصد نیز در سطح پایین انجام میدادند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای نگرش، سطح تحصیلات، میزان مالکیت اراضی، میزان درآمد سالیانه و میزان شرکت در دورههای آموزشی مرتبط با مسائل محیطزیستی با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان رابطه مثبت و معنیداری وجود داشت. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین انجام رفتار مصرف محیطزیستی پایدار از سوی روستاییان برحسب جنس آنها تفاوت معنی دار وجود داشت.
آموزش محیط زیست
سید میلاد رامین آزاد؛ بابک امیدوار؛ سید محمد شبیری؛ محمد مهدی پرهیزگار
چکیده
تاب‌آوری ظرفیت این را دارد که در چرخه مدیریت سوانح محیطزیستی: در قبل، حین و بعد از سانحه وارد شود. هدف این پژوهش بررسی مدل‌های موجود در زمینه تاب‌آوری در برابر سوانح محیطزیستی است. این پژوهش با روش فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری پژوهش کنونی شامل پژوهش‌های مرتبط بود که در داخل و خارج از کشور به‌صورت مقاله تمام متن، پایان‌نامه ...
بیشتر
تاب‌آوری ظرفیت این را دارد که در چرخه مدیریت سوانح محیطزیستی: در قبل، حین و بعد از سانحه وارد شود. هدف این پژوهش بررسی مدل‌های موجود در زمینه تاب‌آوری در برابر سوانح محیطزیستی است. این پژوهش با روش فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری پژوهش کنونی شامل پژوهش‌های مرتبط بود که در داخل و خارج از کشور به‌صورت مقاله تمام متن، پایان‌نامه و طرحهای پژوهشی در پایگاههای اطلاعاتی و کتابخانههای دانشگاه‌ها یا مراکز دولتی در دسترس بودند. بر اساس ملاکهای ورود و خروج 25 پژوهش موردبررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش منجر به تشکیل مدل جامع با 14 مؤلفه محیطزیست و کشاورزی، انسانی، فیزیکی و کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و مالی، بیمه، کاهش مخاطرات، روانشناختی، جمعیت شناختی، نهادی و سازمانی، صلاحیت جامعه و سبک زندگی، اطلاعات و ارتباطات، رهبری و استراتژی و حفاظت و امنیت تشکیل گردید. پایایی از طریق ضریب کاپا با مقدار 95/0 محاسبه گردید که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. مدل حاصل از پژوهش با شناساندن عوامل مؤثر بر تاب‌آوری جامعه در برابر سوانح محیطزیستی امکان بهبود مدیریت بحران، کاهش آسیبها و زمینههای لازم برای برنامه‌ریزی آموزشی در سطح کشور را فراهم میکند.
آموزش محیط زیست
زهرا هوشمندان مقدم فرد؛ علی شمس؛ جعفر یعقوبی؛ حسین عساکره؛ جلال صبا
چکیده
در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی بر بخش کشاورزی در سطح دنیا و نیز ایران تأثیر گذاشته است. کشاورزان هر منطقه‌ای درک متفاوتی از این تغییرات دارند و عوامل متعددی بر ادراک آنها تأثیرگذار میباشد. هدف این تحقیق توصیفی، سنجش ادراک کشاورزان و عوامل مؤثر بر ادراک آنها بوده است. جامعه آماری کلیه 83261 خانوار کشاورزی استان زنجان بودند. با استفاده ...
بیشتر
در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی بر بخش کشاورزی در سطح دنیا و نیز ایران تأثیر گذاشته است. کشاورزان هر منطقه‌ای درک متفاوتی از این تغییرات دارند و عوامل متعددی بر ادراک آنها تأثیرگذار میباشد. هدف این تحقیق توصیفی، سنجش ادراک کشاورزان و عوامل مؤثر بر ادراک آنها بوده است. جامعه آماری کلیه 83261 خانوار کشاورزی استان زنجان بودند. با استفاده از جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان 393 کشاورز به‌عنوان نمونه مشخص شد و از طریق روش نمونهگیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ادراک 6/74 درصد کشاورزان از تغییرات اقلیمی در حد متوسط میباشد. ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح تحصیلات، سرمایه اجتماعی، پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی، مساحت زمین دیم، دسترسی به نهاده‌ها، درآمد کشاورزی، سن، کیفیت خاک زراعی دیم، مساحت زمین آبی، منابع اطلاعاتی استفاده‌شده و تجربه کشاورزی با ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی رابطه مثبت و معنیداری وجود داشت. رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد که پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی شرکت کرده، سرمایه اجتماعی، مساحت زمین دیم، درآمد کشاورزی و منابع اطلاعاتی استفاده‌شده 58 درصد از ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی را تبیین می‌کنند.
آموزش محیط زیست
محمد احمدی ده قطب الدینی؛ اکبر جدیدی محمدابادی؛ الهام سادات فلاح؛ الهام محمودابادی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی برازندگی نقش واسطهای تجربه محیطی، ارزشهای محیطی و هویت محیطی در رابطه بین جنسیت و رفتار آگاهانه محیطزیستی دانش‌آموزان متوسطه دوم شهر یزد انجام گرفت. به این منظور از طرح کمی با رویکرد همبستگی استفاده شد و دادهها از یک نمونه 348 نفری از دانش‌آموزان به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای با استفاده ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی برازندگی نقش واسطهای تجربه محیطی، ارزشهای محیطی و هویت محیطی در رابطه بین جنسیت و رفتار آگاهانه محیطزیستی دانش‌آموزان متوسطه دوم شهر یزد انجام گرفت. به این منظور از طرح کمی با رویکرد همبستگی استفاده شد و دادهها از یک نمونه 348 نفری از دانش‌آموزان به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای با استفاده از پرسشنامه‌های تجربه محیطی آلن (2013)، ارزش محیطی ترونو و همکاران (2011)، هویت محیطی کلایتون (2003) و رفتار آگاهانه محیطزیستی کایسر و ویلسون (2004) جمعآوری شد. روایی و پایایی پرسشنامهها با تحلیل عاملی اکتشافی و روش مؤلفه‌های اصلی و آلفای کرونباخ با نرمافزار spss24 تحلیل شد و ویژگی نسبتاً مطلوبی را در نمونه ایرانی نشان دادند. در تحلیل مدل نیز از مدل یابی معادلات ساختاری با روش بیشینه درست نمایی و با نرمافزار Amos24 استفاده شد. نتایج نشان داد اثر مستقیم هویت محیطی بر رفتار آگاهانه محیطی مثبت، اثر جنسیت و جهتگیری ارزشی خود تعالی بر هویت محیطی مثبت، اثر تجربه محیطی بر هویت محیطی منفی، اثر جنسیت بر جهتگیری ارزشی خودتعالی منفی و اثر تجربه محیطی بر جهتگیری ارزشی خودتعالی و خودسازی مثبت و معنی‌دار است. همچنین نتایج نشان داد هویت محیطی نقش واسطهای مثبت و اثر غیرمستقیم زنجیره ای هویت محیطی و جهتگیری ارزشی خودتعالی در رابطه بین جنسیت و رفتار آگاهانه محیطی منفی و معنی‌دار بود. نتایج نشان داد هویت محیطی نقش مهمی در شکلگیری رفتار آگاهانه محیطی دارد و اثر جنسیت بر رفتار آگاهانه محیطزیستی از طریق هویت محیطی تسهیل میشود.
آموزش محیط زیست
منصور شاه‌ولی؛ فاطمه خوشنامی
چکیده
بنا بر لزوم هم‌سوئی عقل با فطرت و تدبیرِ ماورایی برای رفع بحران‌های محیطزیستی، این مطالعه انجام گرفت؛ زیرا خِرد جمعی در شکل کُدهای اخلاقی، به‌تنهایی توان لازمِ رفع این بحران‌ها را ندارد؛ همچنین، معرفت‌شناسان معتقدند که در مجموعه باورهای یک باورمند، باورهای دینی، مرکزیت قوی دارند و ناتوانی رفع این بحران‌ها را مطابق نبودن ...
بیشتر
بنا بر لزوم هم‌سوئی عقل با فطرت و تدبیرِ ماورایی برای رفع بحران‌های محیطزیستی، این مطالعه انجام گرفت؛ زیرا خِرد جمعی در شکل کُدهای اخلاقی، به‌تنهایی توان لازمِ رفع این بحران‌ها را ندارد؛ همچنین، معرفت‌شناسان معتقدند که در مجموعه باورهای یک باورمند، باورهای دینی، مرکزیت قوی دارند و ناتوانی رفع این بحران‌ها را مطابق نبودن نظریه‌های علمی با این باورهای مرکزی می‌دانند. لذا، هم‌سوئی کُدهای اخلاقی با فطرت و تدبیر ماورائی، شرط لازم برون‌رفت از این بحران‌ها است. ثانیاً، این ضرورت از ماهیت "حفاظت " محیطزیست نیز ناشی میشود زیرا یک فعالیت پیچیده انسانی است که مستلزم فهم فرهنگ‌ها، باورها، نیازها و موقعیت انسان‌ها است. یونسکو نیز در پایان هزاره دوم توصیه نمود تا دانشگاه‌ها برای هزاره سوم، کارشناسان پایداری عرصه‌های جوامعشان را طوری تربیت کنند تا دانش سازگار با فطرت و تدبیر ماورائی را کسب کنند. برای برنامه‌ریزی این هم‌سوئی در فضای دانشگاهی یک مطالعه "توصیفی-پیمایشی " میان دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد اجزاء چهارگانه اخلاق محیطزیستی این مطالعه با یکدیگر، ازیک‌طرف و با آگاهی کلی اخلاق محیطزیستی آنها از طرف دیگر، یک همبستگی بسیار قوی دارد که ضرورت این هم‌سوئی را برای این منظور در فضای دانشگاهی نشان می‌دهد. برای صرفه‌جوئی در زمان و هزینه‌ها، این مجموعه چهارگانه را شرط لازم برنامه‌ریزی اخلاق محیطزیستی میتوان تلقی نمود تا با تکرار آن در دیگر دانشگاه‌ها شرط کافی را نیز کسب کرده و به یک مجموعه ملّی برای مطالعه اخلاق محیطزیستی فراگیر در دانشگاه‌ها دست یافت و از "ساخت چندباره چرخ " مطالعات اخلاق محیطزیستی در دانشگاه‌ها پیشگیری نمود.
آموزش محیط زیست
مهران فرج اللهی؛ علیرضا نعمتی؛ نازیلا خطیب زنجانی؛ طلعت دیبا واجاری
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل عوامل مرتبط با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک بوده است. روش این پژوهش کمی و کیفی (آمیخته) بوده و از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان اداره جهاد کشاورزی در استان آذربایجان شرقی (429= N) بودند که بر اساس فرمول کوکران، شمار 202 تن به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل عوامل مرتبط با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک بوده است. روش این پژوهش کمی و کیفی (آمیخته) بوده و از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان اداره جهاد کشاورزی در استان آذربایجان شرقی (429= N) بودند که بر اساس فرمول کوکران، شمار 202 تن به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن با نظر متخصصان تأیید شد. پایایی اولیه برای بخش‌های مختلف پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ به دست آمد (77/0 تا 93/0). روایـی سـازه و پایایـی ترکیبـی (CR) ابـزار تحقیـق نیز با بـرآورد مدل انـدازه گیری و پس از اعمـال اصلاح‌های لازم به دست آمد. داده‌هـا بـا استفاده از SPSS20 و AMOS20 در قالب مدل‌سـازی معادلههای سـاختاری تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد؛ 1/85 درصد از کارشناسان موردمطالعه از نظر میزان مهارت کار با ابزارهای یادگیری سیار در سطح متوسط به بالا بوده اند، همچنین از نظر نگرش، 2/71 درصد از آنان، سطح نگرش متوسط و بالاتر نسبت به به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک داشته اند. در نهایت تحلیل مدل ساختاری نشان داد؛ عامل‌های خودکارآمدی، نگرش، مزیت فناوری، عامل اجتماعی و شرایط تسهیل‌کننده با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک رابطه مثبت داشته و درمجموع 95 درصد از واریانس آن را تبیین نموده است.
آموزش محیط زیست
محمدشریف شریف زاده؛ غلامحسین عبداله زاده
چکیده
این تحقیق با هدف تدوین چارچوبی برای تبیین مفهومی و ارزیابی میدانی زیست‌بوم کارآفرینی سبز در استان گلستان مبتنی بر پیوند زیست‌بوم‌گرایی و کارآفرینی‌گرایی انجام شد. این تحقیق با بهرهگیری از روش‌شناسی آمیخته در چند مرحله انجام شد. مرحله اول این تحقیق، به روش مطالعه دلفی کلاسیک در سه دور به انجام رسید. اطلاعات موردنیاز از طریق ...
بیشتر
این تحقیق با هدف تدوین چارچوبی برای تبیین مفهومی و ارزیابی میدانی زیست‌بوم کارآفرینی سبز در استان گلستان مبتنی بر پیوند زیست‌بوم‌گرایی و کارآفرینی‌گرایی انجام شد. این تحقیق با بهرهگیری از روش‌شناسی آمیخته در چند مرحله انجام شد. مرحله اول این تحقیق، به روش مطالعه دلفی کلاسیک در سه دور به انجام رسید. اطلاعات موردنیاز از طریق مصاحبه نیمه‌ساختارمند (در دورهای اول) و پرسشنامه در دور نهایی با نمونه‌ای برگزیده از فعالان مطلع زیست‌بوم کسب‌وکار و کارآفرینی استان گلستان به انجام رسید. در نتیجه این مرحله، هفت مؤلفه شامل 50 نشانگر به شرح زیر شناسایی شد: 1. برانگیزش و حمایت نهادی از توسعه کارآفرینی سبز (10 نشانگر)، 2. پژوهش و فناوری در حوزه کارآفرینی سبز (3 نشانگر)، 3. توسعه بازار کالا و خدمات سبز (5 نشانگر)، 4. فرهنگ‌سازی و ترویج کارآفرینی سبز (9 نشانگر)، 5. آموزش و توانمندسازی سبز نیروی انسانی (8 نشانگر)، 6. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه کارآفرینی سبز (5 نشانگر) و 7. مدیریت و حکمروایی برای توسعه کارآفرینی سبز در استان گلستان (10 نشانگر). در مرحله دوم با رویکرد آینده‌نگاری با استفاده از نرمافزار میک‌مک و نیز، سناریونگاری بـا کمک نرمافزار سـناریوویــزارد، درمجموع چهار سـناریوی باورکردنی استخراج و معرفی شد: یک سـناریوی بسـیار مطلـوب (گلستان سبز)، یک سناریوی بینابین مبتنی بر ادامه وضع موجود (گلستان خاکستری)، یک سناریوی بسیار بحرانی (گلستان زرد) و یک سناریوی بحران کامل (گلستان قرمز). سناریوهای احتمالی اگرچه امیدهای فراوانی به وقوع شرایط مطلـوب در استان را نشان میدهند ولـی از طرف دیگر وقوع شرایط بحرانی را دور از انتظار نمی‌دانند.
آموزش محیط زیست
فرزانه عسکری؛ فاطمه پرسته قمبوانی؛ فهیمه السادات حقیقی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی ضرورت توجه به آموزشهای محیطزیستی مبتنی بر مطالعات آینده‌پژوهی در دوره ابتدایی صورت گرفته است. این پژوهش در زمره‌ی تحقیقات کاربردی و از نوع توصیفی میباشد و در دو بخش تحلیل محتوا و تکنیک دلفی انجام شده است. در بخش تحلیل محتوا، جامعه و نمونه‌ی آماری، کلیه‌ی کتاب‌های درسی دوره ابتدایی در سال ۹۹-۹۸ بود که ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی ضرورت توجه به آموزشهای محیطزیستی مبتنی بر مطالعات آینده‌پژوهی در دوره ابتدایی صورت گرفته است. این پژوهش در زمره‌ی تحقیقات کاربردی و از نوع توصیفی میباشد و در دو بخش تحلیل محتوا و تکنیک دلفی انجام شده است. در بخش تحلیل محتوا، جامعه و نمونه‌ی آماری، کلیه‌ی کتاب‌های درسی دوره ابتدایی در سال ۹۹-۹۸ بود که از طریق آمار توصیفی و با ابزار فهرست وارسی از طریق نرمافزار Excel انجام شد. فهرست وارسی شامل ۷ مؤلفه اصلی و ۳۰ مؤلفه فرعی بود که روایی آن مورد تأیید کارشناسان علوم تربیتی قرار گرفت و پایایی آن از طریق روش هولستی ۹۲/۰ محاسبه گردید. در بخش دوم، نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل محتوا، از طریق تکنیک دلفی در اختیار ۳۰ تن از صاحب‌نظران و خبرگان حوزه‌ی آینده‌پژوهی، محیطزیست و برنامه درسی قرار گرفت که با روش گلوله برفی انتخاب شدند. این تکنیک در سه دور تا رسیدن به نقطه‌ی اشباع ادامه پیدا کرد. توافق در دور دوم و سوم دلفی در نرمافزار SPSS 26 به روش کندال، ۵۸۴/۰ و ۷۸۷/۰ محاسبه گردید. درنهایت نتایج دلفی نشان داد که محتوای کتاب‌های دوره ابتدایی ازلحاظ آموزشهای محیطزیستی نیاز به بازنگری و اصلاح دارند و در این بازنگری دو موضوع زباله و هوا به دلیل بحران‌هایی که در آینده ایجاد خواهند کرد، باید در اولویت قرار گیرند. همچنین پیشنهاد شد در بازنگری محتوای محیطزیستی کتاب‌های درسی، در دوره اول ابتدایی رویکرد مهارت محور و در دوره دوم رویکرد پژوهش محور در نظر گرفته شود.
آموزش محیط زیست
مهناز جدیدی؛ احمد نوحه گر
چکیده
افزایش جمعیت موجب استفاده ناپایدار بشر از اکوسیستم‌ها از جمله تالاب‌ها گردیده و مشکلات زیست‌محیطی متعددی را به وجود آورده است. تالاب بین‌المللی شور، شیرین و میناب در استان هرمزگان واقع‌شده که معیشت جوامع محلی به‌طور مستقیم بدان وابسته است. این تالاب ساحلی در سال‌های اخیر دچار آسیب‌هایی شده که با توجه به اهمیت ...
بیشتر
افزایش جمعیت موجب استفاده ناپایدار بشر از اکوسیستم‌ها از جمله تالاب‌ها گردیده و مشکلات زیست‌محیطی متعددی را به وجود آورده است. تالاب بین‌المللی شور، شیرین و میناب در استان هرمزگان واقع‌شده که معیشت جوامع محلی به‌طور مستقیم بدان وابسته است. این تالاب ساحلی در سال‌های اخیر دچار آسیب‌هایی شده که با توجه به اهمیت اکولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی تالاب، لزوم حفاظت از آن احساس می‌گردد. به دلیل اینکه بهترین روش جلوگیری از تخریب محیطزیست، آموزش و مشارکت افراد جامعه هست و دانش‌آموزان یکی از مهم‌ترین گروه‌های اجتماعی هر جامعه‌ا‌ی می‌باشند، دانش‌آموزان به‌عنوان گروه هدف انتخاب شدند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزشهای محیطزیستی بر سطح دانش محیطزیستی دانش‌آموزان مقاطع تحصیلی مختلف در زمینه تالاب‌ها بوده است. این مطالعه در مدارس روستای تیاب از روستاهای حاشیه تالاب صورت گرفت و از میان مدارس دخترانه این روستا که درمجموع 313 نفر دانش‌آموز داشتند، 72 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونهگیری، از نوع هدفمند و روش تحقیق نیز پیمایشی- مقطعی میباشد. گردآوری اطلاعات به‌وسیله پرسشنامه صورت پذیرفت که روایی محتوایی آن توسط متخصصان این حوزه تأیید گردیده بود. پایایی پرسشنامه نیز با نرمافزار SPSS22 سنجیده شد و ضریب آلفای کرونباخ 8/0 به دست آمد. جهت تحلیل دادههای پژوهش از آزمون‌های آماری مناسب استفاده گردید. نتایج نشان میدهند که آموزشهای ارائه‌شده در هر سه مقطع تأثیر مثبت داشته و موجب ارتقاء سطح دانش زیست‌محیطی دانش‌آموزان شده است؛ بنابراین میتوان با آموزش محیطزیست به در جهت حفظ اکوسیستم‌های تالابی کشور گامی مثبت برداشت.
آموزش محیط زیست
سهیلا کوشا؛ حسین آل کجباف؛ پانیذ طاهری
چکیده
حق بر آموزش و حفاظت از محیطزیست، از مصادیق نسل سوم حقوق بشر است که در بهرهمندی از توسعه پایدار مؤثر میباشد و آلودگی محیطزیست، حیات همه موجودات زنده را به خطر می‌اندازد. هدف پژوهش، بررسی راهکارهای تحقق این حق با آموزش حفاظت از محیطزیست به دانش‌آموزان مقطع ششم ابتدایی است. این پژوهش، با بهرهمندی از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی-میدانی ...
بیشتر
حق بر آموزش و حفاظت از محیطزیست، از مصادیق نسل سوم حقوق بشر است که در بهرهمندی از توسعه پایدار مؤثر میباشد و آلودگی محیطزیست، حیات همه موجودات زنده را به خطر می‌اندازد. هدف پژوهش، بررسی راهکارهای تحقق این حق با آموزش حفاظت از محیطزیست به دانش‌آموزان مقطع ششم ابتدایی است. این پژوهش، با بهرهمندی از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی-میدانی درصدد پاسخگویی به این سؤال است که چالشها و ضرورت آموزش محیطزیست به‌عنوان یک حق بشری، به دانش‌آموزان مقطع ششم ابتدایی چیست؟ طبق نتایج به‌دست‌آمده، آموزش محیطزیست در نظام آموزشی کنونی، هدفمند و باعث تحقق فرهنگ محیطزیست محور نمی‌گردد. دادههای این پژوهش با بررسی اسناد محیطزیستی و حقوق بشری در حقوق بین‌الملل و حقوق ایران، ارائه پرسشنامه به 400 نفر، از دانش‌آموزان تهرانی، در سال 1398 به دست آمده است. جهت روایی و اعتبار دادهها، روش اعتبار صوری و آلفای کرونباخ و برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرم‌افزارهای اس.پی.اس.اس و اکسل استفاده شد که نشان می‌دهد برخورداری از شهروندان مسئول، تحقق توسعه پایدار با آموزش این موارد از سنین 11 تا 12 سال می‌تواند محقق گردد. چون دانش‌آموزان از این سن، توانایی درک، یادگیری و راهکاریابی را پیدا کرده‌اند و در ابتدای مسیر مسئولیت‌پذیری و قانون‌مداری هستند، از همین رو آموزشِ ایشان، نسلی آگاه با تفکری نقاد و مؤثر جهت تحققِ تغییری سازنده پدید می‌آورد که با برنامه‌ریزی دقیق، تألیف کتب و ترغیب دانش‌آموزان به تفکر انتقادی، کسب آگاهی، گفتوگو و مشارکت فعال بهتر میسر می‌گردد.
آموزش محیط زیست
زهرا نجار؛ بهنام طالبی؛ موسی پیری؛ جهانگیر یاری
چکیده
هدف این پژوهش، اعتبار سنجی زیرساخت‌های تدوین برنامه درسی غیرمتمرکز مبتنی بر آمایش سرزمین در دوره ابتدایی بود. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه جمعآوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مدیران و معلمان دوره ابتدایی شهر کرمانشاه می‌باشند که تعداد 384 نفر به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای ...
بیشتر
هدف این پژوهش، اعتبار سنجی زیرساخت‌های تدوین برنامه درسی غیرمتمرکز مبتنی بر آمایش سرزمین در دوره ابتدایی بود. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه جمعآوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مدیران و معلمان دوره ابتدایی شهر کرمانشاه می‌باشند که تعداد 384 نفر به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم جامعه به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش پرسشنامه بود که دارای هشت متغیر و 46 گویه بود و از مبانی نظری استخراج شده بود تحلیل دادهها با بهرهگیری از تحلیل عاملی تأییدی و تحت نرمافزار لیزرل انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که زیرساخت‌های تدوین برنامه درسی غیرمتمرکز مبتنی بر آمایش سرزمین عبارتاند از سیاست‌‌های محیط کلان، تفویض اختیار، زیرساخت‌های انسانی و اجتماعی، زیرساخت‌های فرهنگی، نظام مدیریت منطقه‌ای، زیرساخت‌های مالی، زیرساخت‌های قانونی و حقوقی و انطباق برنامه درسی با آمایش سرزمین. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی جهت اعتبارسنجی زیرساختها نشان از اعتبار قابلقبول زیرساخت‌های تدوین برنامه درسی غیرمتمرکز مبتنی بر آمایش سرزمین میباشد.
آموزش محیط زیست
پروانه سبحانی؛ لیلا لیریایی؛ رومینا سیاح نیا
چکیده
مناطق ساحلی به جهت دارا بودن قابلیتها و جاذبههای چشمگیر، برای رسیدن به گردشگری موفق باید از رهگذر توسعه پایدار گردشگری عبور نمایند ازاین‌رو توسعه گردشگری پایدار به‌عنوان یک راهبرد مدیریتی در مناطق ساحلی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری پایدار در منطقه ساحلی رامسر ...
بیشتر
مناطق ساحلی به جهت دارا بودن قابلیتها و جاذبههای چشمگیر، برای رسیدن به گردشگری موفق باید از رهگذر توسعه پایدار گردشگری عبور نمایند ازاین‌رو توسعه گردشگری پایدار به‌عنوان یک راهبرد مدیریتی در مناطق ساحلی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری پایدار در منطقه ساحلی رامسر به بررسی یکسری از شاخصها در قالب پرسشنامه مطابق با فرمول کوکران و ضریب اطمینان ۹۵/۰ (به روش pps) به‌صورت تصادفی از 383 نفر از گردشگران، نظرسنجی گردید. نتایج حاکی از آن است که اکثر گردشگران شاخص‌های وضعیت بهداشت محیط و خدمات و تسهیلات گردشگری را به‌عنوان مهم‌ترین شاخصها در منطقه شناسایی کرده‌اند. علاوه بر این در این مطالعه به‌منظور برنامه‌ریزی راهبردی و ارائه راهبردهای بهینه جهت دستیابی به مدیریت یکپارچه و مطلوب، از مدل SWOT- ANP استفاده شد. همان‌طور که نتایج نشان می‌دهد راهبردهای تهاجمی- رقابتی (SO) با 544/0 امتیاز به‌عنوان راهبرد برتر انتخاب گردید که این راهبردها به‌منظور بهبود و توسعه حفاظت در منطقه، باید موردتوجه مدیران و برنامه ریزان قرار گیرد. همچنین در راهبردهای SO میتوان با تکیه بر تقویت قوت‌ها و فرصت‌ها، به توسعه گردشگری در مقیاس مناسب و در حد ظرفیت و پتانسیل منطقه اقدام نمود. علاوه بر راهبردهای ارائه‌شده در این تحقیق، افزایش سطح فرهنگ گردشگران از طریق ارائه آموزشهای محیطزیستی (توسعه انواع تفریحات متنوع آموزشی، ورزشی، سرگرمی و غیره) نیز می‌تواند به بهبود در وضعیت حفاظت و توسعه گردشگری پایدار در این مناطق کمک نماید.
