فصلنامه علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فهرست داوران

راهنمای داوران

حفاظت تالاب‏ها از طریق برنامه سیپا، مطالعه موردی تالاب هشیلان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی محیط‌زیست، موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر

2 دکتری آبیاری و زهکشی، قائم مقام مدیر عامل شرکت مهندسین مشاور گزین سازه توس

3 استادیار، گروه آموزشی مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

10.30473/ee.2023.63115.2485

چکیده

هرچند تالاب‌ها زمانی بهترین تفرجگاه­های ایران به شمار می­رفتند، ولی در اثر عواملی همچون مدیریت غیرکارا، تعارض انسان-تالاب، تعارضات اجتماعی و عوامل طبیعی، بسیاری از آنها امروزه خشک‌شده و از بین رفته­اند. مقاله حاضر با هدف ساماندهی تالاب هشیلان کرمانشاه از طریق ظرفیت­سازی و مشارکت اجتماعی، بر اساس یافته­های حاصل از اجرای طرح ساماندهی تالاب هشیلان با رویکرد ظرفیت­سازی اجتماعی انجام شده است. شیوه پژوهش، مشارکتی با کارکرد تحقیق در عمل است. جامعه آماری پژوهش، نهادهای محلی و دولتی و همچنین زنان و مردان روستاهای حوضه تالاب مخصوصاً روستاییان هشیلان است. برای ساماندهی تالاب هشیلان، از ابزار سیپا (برقراری ارتباط، آموزش و آگاهی عمومی) به‌عنوان ابزاری برای ظرفیت­سازی و مشارکت اجتماعی استفاده شد. برای برقراری ارتباط با جامعه و نهادهای محلی و دولتی در جهت برجسته‏سازی اهمیت تالاب، جشنواره­ای برگزار و کارگاه­های آموزشی برای مردم روستای هشیلان اجرا شد. همچنین در راستای ارائه برنامه­های راهبردی، نشست­هایی با معتمدان محلی تدارک دیده شد و از طریق پرسشنامه موردبررسی قرار گرفتند. داده‏ها با نرم‌افزار SPSS26 تحلیل شدند و تکنیک SWOT مورد استفاده قرار گرفت. طبق نتایج، برقراری ارتباط، آموزش، آگاهی و همچنین برگزاری جلسات آموزشی، مهم‌ترین عوامل مؤثر در حفاظت و حمایت از تالاب هشیلان به دست آمدند. همچنین توسعه گردشگری و بهره­برداری پایدار می‌تواند نقش مهمی در توانمندسازی جوانان روستایی و کسب درآمد پایدار داشته و زمینه را برای کاهش مهاجرت آنها به نقاط اطراف فراهم کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Wetlands Conservation Through CEPA Program, a Case Study of Hashilan Wetland in Kermanshah

نویسندگان [English]

  • sara Gholamhosein ghoochani 1
  • Abuzar Hatami yazd 2
  • Mahdi Kolahi 3

1 M.A. in Natural Resources-Environmental Engineering, Motahar Institute of Higher Education.

2 Ph.D. in Irrigation and Drainage, Deputy CEO Gazin Sazeh Toos Consulting Engineers

3 Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad,

چکیده [English]

هرچند تالاب‌ها زمانی بهترین تفرجگاه­های ایران به شمار می­رفتند، ولی در اثر عواملی همچون مدیریت غیرکارا، تعارض انسان-تالاب، تعارضات اجتماعی و عوامل طبیعی، بسیاری از آنها امروزه خشک‌شده و از بین رفته­اند. مقاله حاضر با هدف ساماندهی تالاب هشیلان کرمانشاه از طریق ظرفیت­سازی و مشارکت اجتماعی، بر اساس یافته­های حاصل از اجرای طرح ساماندهی تالاب هشیلان با رویکرد ظرفیت­سازی اجتماعی انجام شده است. شیوه پژوهش، مشارکتی با کارکرد تحقیق در عمل است. جامعه آماری پژوهش، نهادهای محلی و دولتی و همچنین زنان و مردان روستاهای حوضه تالاب مخصوصاً روستاییان هشیلان است. برای ساماندهی تالاب هشیلان، از ابزار سیپا (برقراری ارتباط، آموزش و آگاهی عمومی) به‌عنوان ابزاری برای ظرفیت­سازی و مشارکت اجتماعی استفاده شد. برای برقراری ارتباط با جامعه و نهادهای محلی و دولتی در جهت برجسته‏‌سازی اهمیت تالاب، جشنواره­ای برگزار و کارگاه­های آموزشی برای مردم روستای هشیلان اجرا شد. همچنین در راستای ارائه برنامه­های راهبردی، نشست­‌هایی با معتمدان محلی تدارک دیده شد و از طریق پرسشنامه موردبررسی قرار گرفتند. داده‏ها با نرم‌افزار SPSS26 تحلیل شدند و تکنیک SWOT مورد استفاده قرار گرفت. طبق نتایج، برقراری ارتباط، آموزش، آگاهی و همچنین برگزاری جلسات آموزشی، مهم‌ترین عوامل مؤثر در حفاظت و حمایت از تالاب هشیلان به دست آمدند. همچنین توسعه گردشگری و بهره­برداری پایدار می‌تواند نقش مهمی در توانمندسازی جوانان روستایی و کسب درآمد پایدار داشته و زمینه را برای کاهش مهاجرت آنها به نقاط اطراف فراهم کند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Participatory Management
  • Adaptive Management
  • Adaptive Comanagement
  • Social Conflicts
  • Wetland
مراجع
Ashuri, A & Varasteh Moradi, H. (2014).“Investigating the diversity of wintering migratory aquatic and near-aquatic birds in the Anzali International Wetland”.Wetland Ecobiology Scientific Research Quarterly, 6(20), 55-66. [In Persian]
Dadras, H. & Kardavani, P. (2012).“Investigating the importance of the villages on the banks of the Anzali pond from different social, economic, and tourism aspects”. Scientific-Research Quarterly of New Attitudes in Human Geography, 4) 2), 21-40. [In Persian]
Do, Y., Kim, J.Y., Lineman, M., Kim, D.K. & Joo, G.J. (2015).“Using internet search behavior to assess public awareness of protected wetlands”. Conservation Biology, 29(1): 271-279.
Gazin Sazeh Toos Consulting Engineers. (2018).“CEPA Capacity Building, Partnership and Awareness Operational Action Plan Project with the local community in the protection, management, operation and rehabilitation of Heshilan Wetland, Contract”. [In Persian]
Gholami, J., Ardakani Sohail, S., Smaeil K. & Khorasani, N. (2014). “Evaluation of Shirin Su Wetland Habitat and matching its biological parameters with the standards of the International Union for the Protection of Birds in order to assess the feasibility of introducing it as an Important Bird Area (IBAs)”.Wetland Ecobiology Journal, 5(18), 5-12. [In Persian]
Hassannezhad, M., Kohnsal, M & Ghorbani, M. (2011).“Factors affecting the participation of villagers in rural development groups: a case study of the international carbon sequestration project in South Khorasan province”. Village and Development Quarterly, 10(2),31-99. [In Persian]
Hemati, T. & Ghorbani, S. (2015).“The extent of the Sabztalab islands of Heshilan. First edition”. published by: General Department of Environmental Protection of Kermanshah Province, 1-13. [In Persian]
Hosseini, M. (2002).“Feasibility of creating non-governmental organizations for the protection of the environment and natural resources”. Environmental Quarterly, 29(31), 105-114. [In Persian]
Hushulong, Q. (2012).“The Problems of Wetlands in Our Country and the Researches International Conference on Future Electrical Power and Energy Systems”. Energy Procedia, 17(3):462 – 466.
Jerath, N., Ladhar,S.S., Saxena,S.K. & Sharma,J. (2012).“Enhancing community participaton for conservation of wetlands”, From:http://wldb.ilec.or.jp/data/ilec/WLC13papers/others/29.pdf.Time:1:42p.
Karadeniz.N., Tiril.A., & Baylan, E. (2009).“Wetland management in Turkey: Problems,achievements and perspectives”. African Journal of Agricultural Research, 4(11),1106-1119.
Karimi, K., & Karami Dehkordi, I. (2017).“The role of local community participation in the sustainable management of natural resources, International Conference on Natural Resources Management in Developing Countries. [In Persian]
Khalilian, S., Khodavardizadeh, M. & Kausikashmari, M. (2012). “Determining the conservation value of Qorigol wetland and using the Analytical Hierarchy Process (AHP) approach to distinguish consumption and non-consumption values”. Environmental Journal, 37(60), 23-34. [In Persian]
Lamsal, P., Atreya, K., Pant, K.P. & Kumar, L. (2016).“February. Tourism and wetland conservation: application of travel cost and willingness to pay an entry fee at Ghodaghodi Lake Complex”. Nepal. In Natural Resources Forum, 40(1), 51-61.
Lee, L.H. (2017).“Perspectives on landscape aesthetics for the ecological conservation of wetlands”. Wetlands, 37(2), 381-389.
Mohammadi, M, Najafi, V. (2017).“Protection of wetlands in international law, in the light of the Ramsar Convention”. Legal Research, 16(31), 231-250. [In Persian]
Mohammadian Dehkordi, M., Ahmad Baseri, Z. (2020).“The role of participation of local communities in the development of rural tourism with an emphasis on sustainable development”. The fifth national conference of knowledge and technology of agricultural sciences, natural resources and environment of Iran. [In Persian]
Mohammadizadeh, M., Karbasi, A. & Sahibi, M. (2013).“Environmental management of Hashilan wetlands by SWOT method”. Environmental Science Quarterly, 3(57),15-27. [In Persian]
Mokhtari Malekabadi, R. Abdulahi, A. Sadeghi, H. (2014).“Analysis and recognition of urban environmental behaviors (case study: Isfahan city, 2013)”. Journal of Urban Planning and Research, 5(18),1-20. [In Persian]
Rafiei, Y., Malekmohammadi, B., Abkar, A., Yavari, A., Ramzanimehrian, M. & Zahrabi, H. (2012).“Investigating the environmental changes of wetlands and protected areas using multi-temporal images of TM sensor (case study: Niriz wetland) ”. Environmental Quarterly, 37(57) 65-76. [In Persian]
Ramsar Secretariat. (2010). “The convention’s CEPA program 2010”. http://www.ramsar.org/cda/en/ramsar-activities-cepa-convention-s-cepa/main/ramsar/1-63-69%5E7774_4000_0.
Report Conservation of Iranian Wetlands Project. (2012). “national wetland conservetion strategi action plan”. Environmental Protection Organization. [In Persian]
Salehi, S & Gholamdoost Ashkiki, A. (2013).“Evaluating the participatory management model of wetlands from the point of view of the local community (case study: Anzali wetland, Gilan)”. Environmental Science Quarterly, 11(1),105-118. [In Persian]
Shariati, M., Ziadbakhsh, S & Varamini, N. (2005).“Factors affecting the participation of forest-dwelling villagers in the protection of forests in the north and west of the country (a case study with an emphasis on forest-dwelling villagers in Kurdistan and Mazandaran provinces) ”. Forests and pastures Journal, number, 0(67),47-57. [In Persian]
Shresta.U. (2011).“Communit Participation in Wetland Conservation in NEPAL”. Journal of Agriculture and Environment, 12(2): 140‐147.
Terer, T. & Macharia, J. (2013).“Home-grown Communication, Education, Public Participation and Awareness (CEPA) wetland tools: A new dawn for CEPA activities in Kenya”. Proceedings of National workshop to launch CEPA tools, National Museums of Kenya, Nairobi, 0(40):1-41.
Veisi, H. & Majaduddin, A. (2010).“Investigating the mechanisms and fields of public participation in environmental protection. Journal of Natural Environment”. Faculty of Natural Resources, 63(1),93-107. [In Persian]
Wei, X., Guan, Z. & Zhu, H. (2016).“Farmer's willingness to participate in wetland restoration: a hurdle model approach”. Agricultural Economics, 47(6): 719-727.
Yavari, N., Mirekzadeh, A. & Zarafshani, K. (2016).“Investigating the role of local communities in the cooperative management of Hashilan wetland”. National Conference on Research and Technology Findings in Natural and Agricultural Ecosystems. [In Persian]
 
 
 
فصلنامه علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار
دوره 11، شماره 3
اردیبهشت 1402
صفحه 159-174
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار