آموزش محیط زیست
پروانه سبحانی؛ لیلا لیریایی؛ رومینا سیاح نیا
چکیده
مناطق ساحلی به جهت دارا بودن قابلیتها و جاذبههای چشمگیر، برای رسیدن به گردشگری موفق باید از رهگذر توسعه پایدار گردشگری عبور نمایند ازاین‌رو توسعه گردشگری پایدار به‌عنوان یک راهبرد مدیریتی در مناطق ساحلی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری پایدار در منطقه ساحلی رامسر ...
بیشتر
مناطق ساحلی به جهت دارا بودن قابلیتها و جاذبههای چشمگیر، برای رسیدن به گردشگری موفق باید از رهگذر توسعه پایدار گردشگری عبور نمایند ازاین‌رو توسعه گردشگری پایدار به‌عنوان یک راهبرد مدیریتی در مناطق ساحلی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری پایدار در منطقه ساحلی رامسر به بررسی یکسری از شاخصها در قالب پرسشنامه مطابق با فرمول کوکران و ضریب اطمینان ۹۵/۰ (به روش pps) به‌صورت تصادفی از 383 نفر از گردشگران، نظرسنجی گردید. نتایج حاکی از آن است که اکثر گردشگران شاخص‌های وضعیت بهداشت محیط و خدمات و تسهیلات گردشگری را به‌عنوان مهم‌ترین شاخصها در منطقه شناسایی کرده‌اند. علاوه بر این در این مطالعه به‌منظور برنامه‌ریزی راهبردی و ارائه راهبردهای بهینه جهت دستیابی به مدیریت یکپارچه و مطلوب، از مدل SWOT- ANP استفاده شد. همان‌طور که نتایج نشان می‌دهد راهبردهای تهاجمی- رقابتی (SO) با 544/0 امتیاز به‌عنوان راهبرد برتر انتخاب گردید که این راهبردها به‌منظور بهبود و توسعه حفاظت در منطقه، باید موردتوجه مدیران و برنامه ریزان قرار گیرد. همچنین در راهبردهای SO میتوان با تکیه بر تقویت قوت‌ها و فرصت‌ها، به توسعه گردشگری در مقیاس مناسب و در حد ظرفیت و پتانسیل منطقه اقدام نمود. علاوه بر راهبردهای ارائه‌شده در این تحقیق، افزایش سطح فرهنگ گردشگران از طریق ارائه آموزشهای محیطزیستی (توسعه انواع تفریحات متنوع آموزشی، ورزشی، سرگرمی و غیره) نیز میتواند به بهبود در وضعیت حفاظت و توسعه گردشگری پایدار در این مناطق کمک نماید.
آموزش محیط زیست
محمد یزدی
چکیده
چکیدهموضوع محیطزیست و طبیعت و اخلاق محیطزیستی موردتوجه تمام ادیان الهی و غیر الهی بوده است. در عصر حاضر موضوع محیطزیست و طبیعت موردتوجه نه‌تنها دانشمندان علوم فنی و مهندسی قرارگرفته بلکه موردتوجه فیلسوفان معاصر و رهبران اسلامی ازجمله فقهای شیعه قرار گرفته است. در سال‌های اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ...
بیشتر
چکیدهموضوع محیطزیست و طبیعت و اخلاق محیطزیستی موردتوجه تمام ادیان الهی و غیر الهی بوده است. در عصر حاضر موضوع محیطزیست و طبیعت موردتوجه نه‌تنها دانشمندان علوم فنی و مهندسی قرارگرفته بلکه موردتوجه فیلسوفان معاصر و رهبران اسلامی ازجمله فقهای شیعه قرار گرفته است. در سال‌های اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و حضرت آیت‌الله جوادی آملی دو تن از فقهای برجسته جهان تشیع هستند که به این موضوعات به‌صورت ویژه پرداخته‌اند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران هم از نظر بالاترین مسئول حکومت و هم در جایگاه یکی از رهبران برجسته مذهبی جهان در طی بیست سال گذشته به‌صورت پیوسته به موضوع محیطزیست و طبیعت توجه داشته است. برای بررسی دیدگاه‌های مقام معظم رهبری 57 مورد از بیانات ایشان در طی ده سال گذشته (1379-1399) با کلیدواژه‌های محیطزیست، طبیعت، منابع طبیعی، هوا، آب، خاک، درخت، جنگل، مرتع، تخریب، انرژی، آلودگی، آگاهی، قانون، جرم، تصرف و غیره مورد پردازش آماری، تجزیهوتحلیل قرار گرفت. پردازش این دادهها نشان می‌دهد که بیشترین تکرار در مورد کلمه درخت و درختکاری با 205 مورد و کمترین آنها مربوط به کلمه آگاهی‌رسانی با 4 مورد تکرار شده است. اهمیت ویژه رهبری بر درخت و درختکاری از این دیدگاه جالب است که در قرآن کریم نیز کلمه درخت 27 بار و نام درختانی مثل خرما 20 بار تکرار شده است. از نکات مهم دیگر در دیدگاه‌های مقام معظم رهبری نسبت به محیطزیست و منابع طبیعی آن است که علاوه بر به‌کارگیری کلمات درست از دید یک مقام اجرایی و کارشناسی، حاکم بودن ادبیات قرآنی و فلسفه اسلامی است. حضرت آیت‌الله جوادی آملی نیز به‌عنوان یک از فقهای برجسته جهان تشیع و فیلسوفان اسلامی از سال‌های 1384 به‌صورت ویژه به موضوع محیطزیست و طبیعت پرداخته است. بررسی مطالب موجود در سایت رسمی، سخنرانی‌ها، مقالات و کتب ایشان نشان می‌دهد خمیرمایه دیدگاه‌های ایشان بر دو مبنای ادبیات فلسفی و قرآنی قرار دارد. این پژوهش نشان می‌دهد که دیدگاه‌های محیطزیستی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و حضرت آیت‌الله جوادی آملی تحت تأثیر ادبیات قرآنی، احادیث و روایات ذکرشده شده از پیامبر گرامی اسلام و امام جعفر صادق، مبانی فقهی معروفی مانند قاعده لاضرر و لاضرار، قاعده تسبیب، قاعده اتلاف و فیلسوفان اسلامی به‌ویژه ملاصدرا است. با این تفاوت که در دیدگاه‌های مقام معظم رهبری نظرات کارشناسی و اجرایی نیز کاملاً مشهود است درحالی‌که در نظرات حضرت آیت‌الله جوادی آملی نظرات کارشناسی و اجرایی مشاهده نمیشود.
آموزش محیط زیست
بهاره صمدی کوچکسرائی؛ کامران رضایی توابع؛ پوریا غلامزاده؛ حمید ظهرابی؛ نبی الله مرادی
چکیده
کشاورزی غیراصولی و خشکسالی‌های پی‌درپی از مهم‌ترین عوامل خشک شدن تالاب بین‌المللی پریشان است. جهت احیای این تالاب، استفاده از اقدامات مدیریتی اجتناب‌ناپذیر است و در عین حال، نقش جوامع محلی و مشارکت آنها در این امر خطیر، بسیار تأثیرگذار خواهد بود. هدف از این تحقیق، شناسایی گزینة مدیریتی مناسب برای احیای تالاب پریشان و سنجش میزان ...
بیشتر
کشاورزی غیراصولی و خشکسالی‌های پی‌درپی از مهم‌ترین عوامل خشک شدن تالاب بین‌المللی پریشان است. جهت احیای این تالاب، استفاده از اقدامات مدیریتی اجتناب‌ناپذیر است و در عین حال، نقش جوامع محلی و مشارکت آنها در این امر خطیر، بسیار تأثیرگذار خواهد بود. هدف از این تحقیق، شناسایی گزینة مدیریتی مناسب برای احیای تالاب پریشان و سنجش میزان مشارکت و آگاهی جوامع محلی این منطقه برای اجرای مدیریت اکوسیستمی این تالاب مهم است. جامعة هدف، جوامع محلی ساکن روستاهای حاشیة تالاب پریشان هستند. برای شناخت وضعیت مشارکت مردمی در احیای تالاب، از پرسشنامه استفاده شد و جهت انتخاب گزینة صحیح تصمیم‌گیری، از ابزارهای SWOT و AHP بهره گرفته شد. در تحلیل سلسله‌مراتبی، سه معیار ویژگیهای محیطزیستی، پایداری اکوسیستمی، پذیرش اجتماعی و هزینة اقتصادی و سه گزینة مدیریت کشاورزی، انتقال آب از سد نرگسی و مدیریت حوضه‌های بالادست مد نظر قرار گرفتند. نظرسنجی جوامع محلی نشان داد که دیدگاه مردم منطقه نسبت به احیاء تالاب و انتقال آب مثبت است و 70 درصد مردم محلی، در صورت تغییر الگوی کشت و اعمال محدودیت در کشاورزی، حاضر به همکاری هستند. هرچند مایل به پلمپ کردن چاه‌های خود نیستند. اما هنوز ارزش‌های اکولوژیک تالاب برای آنها ناشناخته بوده و نیاز به آموزشهای ترویجی دارد. طبق ابزار سوآت، استراتژی پژوهش، استراتژی تنوع (ST) خواهد بود. مطابق روش تحلیل سلسله‌مراتبی، مهم‌ترین معیار، ویژگیهای محیطزیستی و مهم‌ترین گزینه، مدیریت کشاورزی و پس از آن انتقال آب از سد نرگسی است.
آموزش محیط زیست
لیلا پرهیزکار؛ سید محمد شبیری؛ محمدرضا سرمدی
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 35-43
چکیده
هدف این پژوهش بررسی دیدگاه آموزگاران شهر تهران نسبت به محتوای درسی آموزش محیط زیست دوره ابتدایی بود. مطالعه انجام شده یک پژوهش توصیفی تحلیلی بود.برای سنجش متغیرها، پرسشنامه¬ای مشتمل بر 30 گویه را طراحی کردیم .متغیرهای اصلی توجه به مفاهیم اصلی آموزش محیط زیست، شدت تاثیر اصول سازماندهی محتوا ، توالی، وحدت و مداومت بر تدوین این مفاهیم ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی دیدگاه آموزگاران شهر تهران نسبت به محتوای درسی آموزش محیط زیست دوره ابتدایی بود. مطالعه انجام شده یک پژوهش توصیفی تحلیلی بود.برای سنجش متغیرها، پرسشنامه¬ای مشتمل بر 30 گویه را طراحی کردیم .متغیرهای اصلی توجه به مفاهیم اصلی آموزش محیط زیست، شدت تاثیر اصول سازماندهی محتوا ، توالی، وحدت و مداومت بر تدوین این مفاهیم و ارتباط محتوای درسی مشتمل بر این مفاهیم با محتوای دوره پیش دبستانی بود .داده¬های جمع آوری شده بااستفاده از آزمون تی تک نمونه¬ای ، رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی کندال مورد تحلیل قرار گرفت. میانگین به دست آمده از تجزیه وتحلیل نظرات آموزگاران بیشتراز عدد 2 بود که نشان داد به مفاهیم اصلی در محتوای دوره دبستانی توجه شده است (0.05 p نتایج این پژوهش نشان داد از دیدگاه آموزگاران به مفاهیم اصلی محیط زیست در محتوای درسی دوره ابتدایی نه به طوریکسان توجه شده است.اصل وحدت بر این مفاهیم تاثیر گذار نمی¬باشد و اصول توالی و مداومت بر آنها تاثیر گذار می باشد. همچنین از نظر آموزگاران میان مفاهیم آموزش محیط زیست در دوره ابتدایی با دوره پیش دبستانی ارتباط وجود ندارد.
عمران رمضانی اردی؛ اسماعیل زارعی زوارکی؛ محمدرضا نیلی؛ خدیجه علی آبادی
چکیده
هدف این پژوهش طراحی الگوی آموزش الکترونیکی ضمن خدمت کارکنان دولت به‌منظور فراهم آوردن محیط‌های یادگیری الکترونیکی برای کارکنان و تدارک فرصت‌های یادگیری متناسب با شرایط فردی، شغلی و سازمانی و اعتباریابی الگو است. روش تحقیق تلفیقی (کمی و کیفی) میباشد و از طرح پژوهش تلفیقی اکتشافی و تبیینی به‌منظور تبیین جنبه‌های اصلی موضوع موردنظر ...
بیشتر
هدف این پژوهش طراحی الگوی آموزش الکترونیکی ضمن خدمت کارکنان دولت به‌منظور فراهم آوردن محیط‌های یادگیری الکترونیکی برای کارکنان و تدارک فرصت‌های یادگیری متناسب با شرایط فردی، شغلی و سازمانی و اعتباریابی الگو است. روش تحقیق تلفیقی (کمی و کیفی) میباشد و از طرح پژوهش تلفیقی اکتشافی و تبیینی به‌منظور تبیین جنبه‌های اصلی موضوع موردنظر استفاده شده است. مؤلفه‌ها و ابعاد موضوع به‌صورت مطالعات اسنادی و مصاحبه موردبررسی و در قالب الگوی آموزش الکترونیکی تدوین گردید. برای تحلیل دادههای کیفی از روش مقوله‌بندی و از روش تحلیل عاملی برای دادههای کمی استفاده شد. درنهایت، الگوی پیشنهادی آموزش الکترونیکی ضمن خدمت طراحی و اعتباریابی شد. این الگو مبتنی بر مؤلفه‌های سیاستگذاری و راهبری در آموزش الکترونیکی، طراحی آموزشی بر اساس اصول پداگوژیکی و آنداراگوژیکی آموزش الکترونیکی، اجرا و پشتیبانی در آموزش الکترونیکی است. هرکدام از مؤلفه‌ها دربرگیرنده گویه های مشخصی هستند که در آموزش الکترونیکی ضمن خدمت کارکنان میتواند مبنای عمل قرار گیرد. الگوی پیشنهادی آموزش الکترونیکی با استفاده از روشهای تحلیل عاملی تأییدی مرحله اول و دوم و نهایی اعتباریابی شد و اعتبار درونی الگو مورد تأیید قرار گرفت. با اجرای یک دوره آموزش الکترونیکی مبتنی بر گویه های الگوی پیشنهادی و یک دوره حضوری بدون در نظر گرفتن گویه های الگوی پیشنهادی، اعتبار بیرونی مدل بررسی شد و مورد تأیید قرار گرفت. دوره‌ای که به روش آموزش الکترونیکی مبتنی بر گویه های مدل پیشنهادی برگزار شده بود مؤثرتر و اثربخش‌تر بوده است.
فرهود حمیدی فراهانی؛ سید محمد شبیری؛ محمد علی ابراهیمی؛ مریم لاریجانی؛ مهدیه رضائی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 157-167
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمانهای مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمانهای مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و با سطح مقیاس لیکرت و فاصله‌ای است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS، صورت گرفته و پایایی پرسشنامه از طریق همسازی درونی گویه ها (آلفای کرونباخ) تعیین شده است. یافته‌ها نشان داد که در حدود ۶۳ درصد از پاسخگویان معتقدند که افزایش آگاهی در حوزه محیطزیستی از اهمیت بالای برخوردار است؛ اما ۹۷ درصد پاسخگویان معتقدند که عملکرد سه‌گانه (دولت، سازمان مردم‌نهاد و مردم) در مناطق زلزله‌زده در حوزه افزایش آگاهی قابل‌قبول نیست. همچنین در حدود ۶۷ درصد معتقدند که ارتقاء دانش در مسائل محیطزیستی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که ۸۰ درصد پاسخگویان اذعان داشتند که عملکرد این مقوله در مناطق زلزله‌زده ضعیف بوده است. در حدود ۶۸ درصد از پاسخگویان معتقدند که نگرش مثبت به مسائل محیطزیستی مهم است و ۷۲ درصد معتقدند عملکرد این مهم در مناطق زلزله‌زده ضعیف و بسیار ضعیف بوده است. در حدود ۷۰ درصد از پاسخگویان داشتن مهارت را بااهمیت دانستند؛ اما ۷۹ درصد معتقدند عملکرد این حوزه ضعیف بوده است. درمجموع میزان دستیابی به اهداف آموزشی محیطزیست در شرایط بحرانی و واقعی (زلزله سرپل ذهاب) که در این مقاله موردبررسی قرارگرفته در وضعیت بسیار ضعیف قرار دارد.
آموزش محیط زیست
نسیم روشنی؛ مسعود یزدان پناه؛ بهمن خسروی پور؛ مریم تاجری مقدم؛ طاهره زبیدی
چکیده
امروزه، اکثر دانشگاهها شیوههای پایداری را به‌طور کامل اجرا نمیکنند، چراکه موانعی در مسیر سبز شدن آنها وجود دارد. شناسایی موانع بر سر راه عملیاتی‌سازی پایداری در دانشگاهها بسیار حیاتی است، زیرا اگر موانع موجود شناسایی نشود، نمی‌توان اقدامات اصلاحی برای مقابله با آنها انجام داد. هدف پژوهش حاضر، کشف موانع فراروی دانشگاه ...
بیشتر
امروزه، اکثر دانشگاهها شیوههای پایداری را به‌طور کامل اجرا نمیکنند، چراکه موانعی در مسیر سبز شدن آنها وجود دارد. شناسایی موانع بر سر راه عملیاتی‌سازی پایداری در دانشگاهها بسیار حیاتی است، زیرا اگر موانع موجود شناسایی نشود، نمی‌توان اقدامات اصلاحی برای مقابله با آنها انجام داد. هدف پژوهش حاضر، کشف موانع فراروی دانشگاه ایلام برای تبدیل‌شدن به دانشگاه سبز بر اساس مطالعه موردی بود. مشارکتکنندگان 16 نفر از اعضای هیأت‌علمی و 15 نفر از دانشجویان دانشگاه ایلام بودند که از طریق نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. دادههای گردآوری‌شده حاصل از مصاحبه نیمهساختاریافته در قالب 140 مفهوم و 10 مقوله کدگذاری و تحلیل شدند. موانع بودجه محور، فرهنگی – اجتماعی، آموزشی، پژوهشی، مدیریتی، بروکراتیک، زیربنایی و راهبردی، روانی – نگرشی، انسانی، مدیریت زیستمحیطی و فردی به‌عنوان موانع فراروی دانشگاه ایلام برای تبدیل‌شدن به دانشگاه سبز شناسایی شدند. نتایج این پژوهش میتواند سازوکار و استراتژیهایی را در جهت رفع این موانع ارائه دهد و برای سایر دانشگاهها که در حال بررسی روند انتقال خود به پایداری هستند، سودمند باشد. درنتیجه این تحقیق، بخشی از راهکارهایی که توصیه می‌شود، جذب منابع مالی و درآمدزایی، افزایش برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی کارکنان و دانشجویان، ارتقای تعهد نهادی و همچنین افزایش تحقیقات و همکاری‌های مرتبط با مسائل زیستمحیطی است. درنهایت تنها با هم‌افزایی تلاش همه‌ی ذینفعان، اجرای موفق پردیس سبز در دانشگاه ایلام محقق خواهد شد.
آموزش محیط زیست
محمدصالح علی طالشی؛ حمید سودائی زاده؛ فرهاد نژاد کورکی
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 45-53
چکیده
یکی از اهداف تعیین شده در سند توسعه منابع طبیعی و آبخیزداری در افق 1404 ارتقای آگاهی‌های زیست محیطی و منابع طبیعی است لذا یکی از راهبردهای تعیین شده جهت تحقق این رویکرد آموزش و فرهنگ سازی محیطزیستی در سطح آموزش عالی است بطوری که بتوان به توسعه‌ای پایدار دست یافت. در این راستا در این پژوهش به بررسی سطوح آگاهی دانشجویان مقطع کارشناسی ...
بیشتر
یکی از اهداف تعیین شده در سند توسعه منابع طبیعی و آبخیزداری در افق 1404 ارتقای آگاهی‌های زیست محیطی و منابع طبیعی است لذا یکی از راهبردهای تعیین شده جهت تحقق این رویکرد آموزش و فرهنگ سازی محیطزیستی در سطح آموزش عالی است بطوری که بتوان به توسعه‌ای پایدار دست یافت. در این راستا در این پژوهش به بررسی سطوح آگاهی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست در رابطه با سری استانداردهای محیط زیستی علی الخصوص 14000در نظام مدیریت محیطزیستی و همچنین میزان اهمیت این سری استانداردها از دیدگاه دانشجویان در توسعه پایدار پرداخته شد. نمونه‌ها به صورت تصادفی طبقه بندی شده از 5 دانشگاه از 12 دانشگاه ارائه دهنده مقطع کارشناسی ارشد این رشته انتخاب گردید. 104 پرسشنامه در بین دانشجویان توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. دادههای بدست آمده با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافتههای آماری این پژوهش نشان داد که میانگین آگاهی دانشجویان در رابطه با مبانی استاندارد کم تا متوسط و در رابطه با اهمیت کاربردها و اهداف کلی سری استانداردهای ISO 14000 متوسط تا زیاد است. اختلاف معنیداری بین دو جنس در رابطه با آگاهی در بخش‌های مختلف مشاهده نشد. همچنین نتایج این پژوهش اختلاف معنیداری را در میزان آگاهی دانشجویان دانشگاه‌های مختلف از این سری استانداردها نشان نداد. لازم به ذکر است که با توجه به آگاهی دانشجویان ثابت شد که وجود استانداردهای سری ISO 14000 تا حد زیادی میتواند مدیریت یک سازمان را به سوی توسعه پایدار هدایت نماید.
آموزش محیط زیست
آرش ضیاءپور؛ ندا کیانی پور؛ محمد رضا نیکبخت
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 55-67
چکیده
عنوان مطالعه حاضر رفتارهای مسئولانه و غیر مسئولانه زیست محیطی بر حسب مناطق روستایی و شهری چگونه است؟ ثانیاً، چه رابطه ای بین دانش زیست محیطی و رفتارهای زیست محیطی وجود دارد؟ چه تفاوتی بین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی بر حسب مناطق مورد مطالعه (روستا / شهر) وجود دارد؟ این تحقیق با روش پیمایشی انجام گرفت که نمونه آماری تحقیق شامل 385 ...
بیشتر
عنوان مطالعه حاضر رفتارهای مسئولانه و غیر مسئولانه زیست محیطی بر حسب مناطق روستایی و شهری چگونه است؟ ثانیاً، چه رابطه ای بین دانش زیست محیطی و رفتارهای زیست محیطی وجود دارد؟ چه تفاوتی بین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی بر حسب مناطق مورد مطالعه (روستا / شهر) وجود دارد؟ این تحقیق با روش پیمایشی انجام گرفت که نمونه آماری تحقیق شامل 385 نفر از افراد 18 سال به بالای ساکن در مناطق شهری و روستایی استان کردستان می¬باشد، که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه¬ای از نوع انتساب متناسب با حجم انتخاب شده¬اند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته متناسب با اهداف پژوهش است. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد رفتارهای مردم در استان کرمانشاه نسبت به محیط زیست مسئولانه است و بین دانش زیست محیطی و رفتار نسبت به محیط زیست ارتباط معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که رفتارهای زیست محیطی در مناطق روستایی مسئولانه تر از مناطق شهری، در میان افراد مسن مسئولانه تر از افراد جوان، در میان متأهلان مسئولانه تر از مجردان و در میان زنان مسئولانه تر از مردان می باشد. یافته ها نشان می دهد که برای ترویج و توسعة رفتارهای مسؤولانه نسبت به محیط زیست در راستای حفاظت از محیط زیست، باید نحوه رفتار و روش زندگی انسانها در طبیعت تغییر یابد. از این رو، تنظیم مجموعه رفتارهای زیست محیطی به عنوان راهنمای تعامل انسان با طبیعت و آموزش رفتارها در مناطق شهری و روستایی از ضرورتهای انکار ناپذیر به ویژه در مناطق شهری و روستایی استان کردستان می باشد.
آموزش محیط زیست
علی بابازاده؛ محمد قهرمانی؛ معصومه اکبری
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 69-78
چکیده
چکیده: با گستردگی و پیچیدگی مباحث زیست محیطی، خلق سواد زیستمحیطی در سطح اقشار مختلف اجتماعی، به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر بدل شده است. نیل به این هدف نیاز به استفاده از یافتههای نوین مدیریت و تعلیم و تربیت دارد. به زعم نظریه‌پردازان علوم اجتماعی، آموزش اثربخش‌ترین راهکار مدیریت چالش‌های اجتماعی است. از طرف دیگر با نامیده ...
بیشتر
چکیده: با گستردگی و پیچیدگی مباحث زیست محیطی، خلق سواد زیستمحیطی در سطح اقشار مختلف اجتماعی، به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر بدل شده است. نیل به این هدف نیاز به استفاده از یافتههای نوین مدیریت و تعلیم و تربیت دارد. به زعم نظریه‌پردازان علوم اجتماعی، آموزش اثربخش‌ترین راهکار مدیریت چالش‌های اجتماعی است. از طرف دیگر با نامیده شدن هزاره سوم به عنوان عصر دانایی، توجه همگان به سوی مفاهیم استراتژیکی چون آموزش و یادگیری مداوم سوق داده شده است، در ادبیات علمی امروز سازمانهای یادگیرنده یکی از نظریه‌هایی است که با هدف مدیریت اثربخش آموزش و یادگیری در سیستم‌های انسانی مطرح شده است. اساس سازمانهای یادگیرنده رویکرد سیستمی به مقوله آموزش و یادگیری است که در نهایت با رویکردی راهبردی افزایش میزان سازگاری یک سیستم را در پی داشته باشد. نظریه‌پردازان سازمانهای یادگیرنده معتقدند در هر سازمان اجتماعی میتوان با اتکاء به پنج اصل" قابلیت فردی، مدل‌های ذهنی، آرمان مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی" یادگیری را در همه عناصر و اجزاء سیستم به طور مستمر و مداوم نهادینه ساخت. خصوصیاتی مانند پیچیدگی، تنوع و فرابخشی‌بودن محیط زیست، نشان می‌دهد این نظریه میتواند در جهت توسعه آگاهی‌های زیستمحیطی مؤثر باشد. با یک مطالعه اسنادی و بررسی ویژگیهای خاص و مشترک سازمانهای یاگیرنده و مباحث زیستمحیطی نشان داده شده است که اصول نظریه سازمان یادگیرنده میتواند بستر مناسبی برای توسعه آموزش محیط زیست فراهم سازد.کلمات کلیدی: آموزش محیط زیست، سواد زیست محیطی، سازمان یادگیرنده، آموزش توسعه پایدار، تفکر سیستمی
آموزش محیط زیست
Komeil Zoleikani Talavaki؛ Reza Mirarab Razi؛ Mostafa Azizi Shomami
چکیده
Environmental education (EE) raises awareness of issues impacting the environment upon which we all depend, as well as actions we can take to improve and sustain it. This study investigated the degree of consistency among the environmental components of the intended and implemented curricula belonged to the fifth grade Experimental Science textbook. The methodology in the first part was content analysis, while in the second part was a survey. The statistical population consisted of the fifth grade Experimental Science textbook and 120 fifth grade teachers of primary schools in Sari. The intended ...
بیشتر
Environmental education (EE) raises awareness of issues impacting the environment upon which we all depend, as well as actions we can take to improve and sustain it. This study investigated the degree of consistency among the environmental components of the intended and implemented curricula belonged to the fifth grade Experimental Science textbook. The methodology in the first part was content analysis, while in the second part was a survey. The statistical population consisted of the fifth grade Experimental Science textbook and 120 fifth grade teachers of primary schools in Sari. The intended curriculum has been examined through the analysis of the objectives and the content of the Experimental Science textbook, and the implemented curriculum has been examined via a researcher-made questionnaire. Chi-square and one-sample t-test were run in data analysis process. The results indicated that with respect to the objectives, there was not any significant difference among the components of the environmental education. However, regarding the content, there was a significant difference among the components of the environmental education. However, there was a significant difference among the contents of the environmental components of the fifth grade Experimental Science course. Moreover, regarding the environmental components and the teachers’ opinions, there was a significant difference between the intended and implemented curricula, and hence not any consistency between the two. Therefore, due to the existing inconsistency, it is necessary for the Editing Council of the Experimental Science Book, as well as the school principals and teachers to put more efforts into reducing such inconsistency.
بهزاد رنجبر؛ امیر نعیمی
چکیده
هدف این تحقیق توصیفی، تأثیر باورهای محیطزیستی بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تناسبی ...
بیشتر
هدف این تحقیق توصیفی، تأثیر باورهای محیطزیستی بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تناسبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرسنجی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرای پرسشنامه با محاسبه مقادیر میانگین واریانس استخراج‌شده (AVE) و پایایی ترکیبی (CR) در حد مطلوب به دست آمد. پایایی پرسشنامه، از طریق انجام آزمون مقدماتی و محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزارهای AMOS و SPSS استفاده شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار میانگین مؤلفه‌های متغیر باورهای عمومی به ترتیب به مؤلفه‌های وابستگی متقابل انسانی (08/3 از 5) و مستثنا بودن انسان (78/1 از 5) اختصاص دارند. همچنین، میانگین محاسبه‌شده برای باورهای ویژه کشاورزان بالاتر از سطح متوسط (75/3 از 5) و برای رفتار مشارکتی کشاورزان در زمینه حفاظت از آب پایینتر از سطح متوسط (51/2 از 6) به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای باورهای عمومی و ویژه کشاورزان تأثیر مثبت و معنیداری بر رفتار مشارکتی در حفاظت از آب آنها داشتند. به طوری که این متغیرها توانستند در حدود 29 درصد از واریانس رفتار مشارکتی حفاظت از آب را تبیین کنند.
خدیجه علی‌آبادی؛ فاطمه جنیدی جعفری؛ سعید پور روستایی اردکانی
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بوده‌اند، تشکیل می‌دهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بوده‌اند، تشکیل می‌دهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری غیر تصادفی انتخاب شد که به دو گروه 20 نفری (گروه آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. روش تحقیق، روش شبه آزمایشی (طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل) بود. ابتدا آزمون سواد محیطزیستی به‌عنوان پیش‌آزمون استفاده شده است. سپس ابزارهای ارتباطی سیار جهت اجرای واقعیت افزوده در اختیار گروه آزمایش قرارگرفته و در گروه کنترل مطالب محیطزیستی موردنظر به‌صورت سنتی ارائه شد. پس از اتمام تدریس در هر دو گروه، مجدداً ابزار پرسشنامه سواد محیطزیستی مورداستفاده قرار گرفت و نتایج آن مورد مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون واریانس چند متغیره استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه تأثیر مثبتی داشته است و میتواند به‌عنوان ابزاری مفید در آموزش مورداستفاده قرار گیرد.
آموزش محیط زیست
متین مقیم؛ محمد بادسار؛ مهدی قاسمی
چکیده
امروزه تخریب محیطزیست و عدم آگاهی کشاورزان در مسائل مربوط به آن یکی از چالش‌های مهم در مناطق روستایی است؛ لذا رفتارهای محیطزیستی پایدار در این مناطق، در تحقق اهداف توسعه ملی بسیار حائز اهمیت است. ازاین‌رو این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی نیت در تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی پایدار کشاورزی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش ...
بیشتر
امروزه تخریب محیطزیست و عدم آگاهی کشاورزان در مسائل مربوط به آن یکی از چالش‌های مهم در مناطق روستایی است؛ لذا رفتارهای محیطزیستی پایدار در این مناطق، در تحقق اهداف توسعه ملی بسیار حائز اهمیت است. ازاین‌رو این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی نیت در تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی پایدار کشاورزی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش کشاورزان شهرستان زنجان بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر از آنها از طریق نمونهگیری چندمرحله‌ای انتخاب شد. برای گردآوری دادهها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان و کارشناسان قبل از پیش‌آزمون مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق انجام پیش‌آزمون بین 30 نفر خارج از نمونه آماری و محاسبه آلفای کرونباخ برای مقیاسهای اصلی پرسشنامه (در دامنه بین 72/0 تا 88/0) ارزیابی شد. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نرمافزارهای SPSS24 و AMOS22 انجام گرفت. دادههای گردآوری‌شده با استفاده از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری تجزیهوتحلیل گردید. نتایج مدل ساختاری مستقیم نشان داد بین متغیرهای هنجار ذهنی، کنترل رفتار درک شده و نگرش محیطزیستی با متغیر وابسته رفتار محیطزیستی پایدار در کشاورزی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد؛ همچنین، بر اساس نتایج مدل ساختاری میانجی مشخص شد که متغیر نیت محیطزیستی در رابطه بین متغیرهای مستقل با رفتار محیطزیستی پایدار در کشاورزی دارای نقش میانجی میباشد و این متغیرها 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند.
آموزش محیط زیست
محمد یزدی؛ محمد مدادی
چکیده
حضرت آیت الله خامنه ای نه تنها رهبر معظم ایران است بلکه یکی از رهبران برجسته مذهبی جهان هم می باشد. برای بررسی دیدگاه های مقام معظم رهبری 57 مورد از بیانات ایشان درمحدوده زمانی 1370-1400 با کلیدواژه های محیط زیست، طبیعت، منابع طبیعی، هوا، آب، خاک، درخت، جنگل، مرتع، تخریب، انرژی، آلودگی، آگاهی، قانون، جرم، تصرف و .... مورد پردازش آماری، تجزیه ...
بیشتر
حضرت آیت الله خامنه ای نه تنها رهبر معظم ایران است بلکه یکی از رهبران برجسته مذهبی جهان هم می باشد. برای بررسی دیدگاه های مقام معظم رهبری 57 مورد از بیانات ایشان درمحدوده زمانی 1370-1400 با کلیدواژه های محیط زیست، طبیعت، منابع طبیعی، هوا، آب، خاک، درخت، جنگل، مرتع، تخریب، انرژی، آلودگی، آگاهی، قانون، جرم، تصرف و .... مورد پردازش آماری، تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پردازش این داده ها نشان می دهد که بیش ترین تکرار در مورد کلمه درخت و درختکاری با 205 مورد و کم ترین آن ها مربوط به کلمه آگاهی رسانی با 4 مورد تکرار شده است. اهمیت ویژه رهبری بر درخت و درختکاری از این دیدگاه جالب است که در قران کریم نیز کلمه درخت 27 بار و نام درختانی مثل خرما 20 بار تکرار شده است. از نکات مهم دیگر در کلام مقام معظم رهبری نسبت به محیط زیست و منابع طبیعی آن است که علاوه بر بکارگیری کلمات درست از دید یک مقام اجرایی و کارشناسی، حاکم بودن یک روح معنوی و عدالت طلبانه در این حوزه است. ایشان توجه به محیط زیست و منابع طبیعی را نه تنها یک وظیفه دینی بلکه یک وظیفه عدالت طلبانه و در راستای انجام وظایف فرهنگ دینی و اسلامی می دانند.
آموزش محیط زیست
گل بهار پورانجنار؛ حبیب الله سالارزهی؛ علی اصغر تباوار؛ نورمحمد یعقوبی
چکیده
این مطالعه با هدف کاوش پیشایندها و پسایندهای دانشگاه پایدار و دوستدار محیطزیست با بهره‌گیری از رویکردی آمیخته انجام پذیرفت. این پژوهش، در زمره پژوهش‌های اکتشافی، کاربردی و در رهیافت قیاسی استقرایی (آمیخته) قرار دارد. جامعه آماری پژوهش را پانزده نفر از صاحب‌نظران، خبرگان و اساتید آموزش عالی و کارشناسان محیطزیست فعال در دانشگاهها، ...
بیشتر
این مطالعه با هدف کاوش پیشایندها و پسایندهای دانشگاه پایدار و دوستدار محیطزیست با بهره‌گیری از رویکردی آمیخته انجام پذیرفت. این پژوهش، در زمره پژوهش‌های اکتشافی، کاربردی و در رهیافت قیاسی استقرایی (آمیخته) قرار دارد. جامعه آماری پژوهش را پانزده نفر از صاحب‌نظران، خبرگان و اساتید آموزش عالی و کارشناسان محیطزیست فعال در دانشگاهها، تشکیل می‌دهند. جهت گردآوری اطلاعات در بخش کیفی پژوهش از مصاحبه عمیق (نیمهساختاریافته) و در بخش کمی نیز از پرسشنامه محققساختهای استفاده شد که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوا و آزمون مجدد تأیید گردید. در بخش کیفی، دادههای به‌دست‌آمده از مصاحبه با استفاده از نرم‌افزار اطلس تی‌آی و روش تحلیل مضمون تحلیل شد. همچنین، در بخش کمی پژوهش، با استفاده از فن دلفی فازی، پیشایندها و پسایندهای استخراجی تأیید و اولویتبندی شدند. یافتههای پژوهش حاکی از استخراج 7 پیشایند و 7 پسایند بود که از میان پیشایندها به ترتیب وجود بسترهای حمایتی، قانونی و سیاستگذاری پایدار؛ سازماندهی الزامات ایدئولوژیک، ساختاری، محیطی، کارکردی، مدیریتی و ارزیابی پایدار و وجود بستر حمایتی دولتی و نظام تأمین مالی پایدار و از میان پسایندها نیز نظام آموزشی پایدار؛ نظام پژوهشی پایدار و همراهی جامعه با دانشگاهها در حل مسائل محیطزیست دارای بالاترین اولویت بودند.
آموزش محیط زیست
Alireza Hamidieh؛ Alireza hajizadeh qomi؛ Ebrahim Farbod
چکیده
The aim of this research is to verify the effect of environmental regulations on environmental and economic performance through the establishment of a green supply chain with the mediating role of government support and private sector participation with a green innovation approach. The research is practical and descriptive in terms of objective and data selection. The statistical population of the study is experts and pundits available in the field of the supply chain in the industrial park of greater Tehran. 136 people were selected by the non-probabilistic sampling method. Research data are collected ...
بیشتر
The aim of this research is to verify the effect of environmental regulations on environmental and economic performance through the establishment of a green supply chain with the mediating role of government support and private sector participation with a green innovation approach. The research is practical and descriptive in terms of objective and data selection. The statistical population of the study is experts and pundits available in the field of the supply chain in the industrial park of greater Tehran. 136 people were selected by the non-probabilistic sampling method. Research data are collected according to a standard questionnaire. All extracted data are analyzed using SmartPls statistical software with a variance-based structural equation approach. Statistical indicators such as Cronbach's alpha Composite Reliability, criterion validity and convergence validity of mean-variance, and Fornell and Larker divergence validity have been used to explain the validity of the published questionnaire. The results of the study show that environmental regulations affected the establishment of a green supply chain with the mediating role of government support and private and public partnerships 0.228 and 0.627, respectively, affecting environmental performance. The direct effect of establishing a green supply chain on economic performance in short-term and medium-long term performance were 0.769 and 0.653 respectively. The result of the study can be deployed in green supply chain management (GSCM) at manufacturing companies, especially are located in Tehran. Through the approach of environmental regulations, government support, and the participation of companies in the profitability of themselves, the growth rate can be observed in the economic performance of the country.
آموزش محیط زیست
سیده زهرا شمسی پاپکیاده؛ محمدرضا سرمدی؛ الهه امینی فر
چکیده
مسئله اصلی در این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل آموزش پایداری در صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی میباشد، آموزشی که با ظرفیت‌سازی و ایجاد برنامه‌ای جامع به‌منظور تعادل بخشی ابعاد پایداری در دروس ریاضی به‌عنوان یک زمینه تربیتی به‌منظور پرورش و نظم فکری و بالا بردن قدرت اندیشه و استدلال منطقی همراه با رشد قوه خلاقیت ذهنی برای ...
بیشتر
مسئله اصلی در این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل آموزش پایداری در صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی میباشد، آموزشی که با ظرفیت‌سازی و ایجاد برنامه‌ای جامع به‌منظور تعادل بخشی ابعاد پایداری در دروس ریاضی به‌عنوان یک زمینه تربیتی به‌منظور پرورش و نظم فکری و بالا بردن قدرت اندیشه و استدلال منطقی همراه با رشد قوه خلاقیت ذهنی برای رسیدن به جامعه پایدار طرح و حل مسئله است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی- کمی (آمیخته) با رویکرد اکتشافی است. ابتدا به روش مطالعه اسنادی مهم‌ترین مؤلفه‌های آموزش پایداری دروس ریاضی شناسایی و استخراج گردید. مقوله‌های شناختی، ارزیابی و عملکردی با 26 مقوله فرعی در صلاحیت‌های ریاضی در آموزش پایداری انتخاب و مدل پیشنهادی ارائه گردید. برای اعتباریابی عناصر اصلی مدل پرسشنامه‌ای با 112 گویه طراحی شد. روایی محتوایی (CVR) و پایایی آن با آلفای کرونباخ تأیید شد و در اختیار 38 نفر از متخصصان و خبرگان قرار گرفت. اعتباریابی مدل پیشنهادی از طریق مدل معادلات ساختاری PLS انجام شد. بر اساس یافتههای به‌دست‌آمده بعد عملکردی بالاترین سهم را در تبیین مدل برخوردار شد. «توسعه دانش و مهارت در رابطه با جوامع و محیط» در تبیین بعد شناختی، «توسعه مهارت‌های حل مسئله» در بعد ارزیابی و «طراحی روش‌هایی کارآمد برای رفع نیازهای شخصی و رفع نابرابری‌ها» در بعد عملکردی، بالاترین سهم را در بین دیگر مؤلفه‌های هر بعد دارند. همچنین نشان داده شد مدل ساختاری آموزش پایداری صلاحیت‌های دروس ریاضی دوره ابتدایی از برازش مناسبی برخوردار است؛ بنابراین میتوان نتیجه‌گیری کرد گنجاندن مفاهیم پایداری در برنامه‌های درسی در دروس ریاضی با رویکردی میان‌رشته‌ای میتواند در به‌کارگیری راهبردهایی نوآورانه در فرایند یادگیری و توجه به حل مسئله و طرح مسئله در دنیای واقعی مؤثر باشد.
فوزیه دهزاد رستمی؛ ابراهیم صالحی عمران؛ صادق صالحی
چکیده
با توجه به نقش آموزش عالی در پرورش متخصصان، توجه به آموزش محیطزیست در رشته های تخصصی و به‌ویژه رشته های مرتبط با صنعت از جمله مسئولیت های این نهاد است. اما در آموزش عالی ایران توجه به اینگونه آموزش ها در حد مطلوب نیست و در برنامه درسی اکثر رشته ها توجهی به آن نمیشود. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی ...
بیشتر
با توجه به نقش آموزش عالی در پرورش متخصصان، توجه به آموزش محیطزیست در رشته های تخصصی و به‌ویژه رشته های مرتبط با صنعت از جمله مسئولیت های این نهاد است. اما در آموزش عالی ایران توجه به اینگونه آموزش ها در حد مطلوب نیست و در برنامه درسی اکثر رشته ها توجهی به آن نمیشود. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی نیازهای آموزش محیطزیست برای دانشجویان رشته های مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی بود. روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی- متوالی بوده و به‌منظور این بررسی ابتدا با روشهای کیفی به بررسی نیازها و مؤلفه های آموزش محیطزیست رشته های موردنظر از طریق مصاحبه با 9 نفر از اساتید و تحلیل محتوای سرفصل های رشته های موردنظر در 8 دانشگاه در کشورهای دیگر پرداخته شد. سپس مؤلفه های به‌دست‌آمده از مرحله کیفی، تلخیص و تلفیقشده و به‌منظور اولویتبندی در اختیار 60 نفر از خبرگان قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از آزمون کای اسکوئر و آزمون فریدمن مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته و نیازها اولویتبندی شدند. نتایج حاکی از آن است که مؤلفه های دانش و مسائل کلی محیطزیست و صنایع و ملاحظات زیستمحیطی در زنجیره تأمین در اولویت بالاتری نسبت به سایر مؤلفه ها قرار دارند.
آموزش محیط زیست
محسن باقری؛ رضا طلیمی
چکیده
هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش با استفاده از گیمیفیکیشن بر یادگیری و یادداری مفاهیم محیطزیست دانشآموزان پایه یازدهم بود. روش پژوهش به‌صورت شبه تجربی و طرح تحقیق پیش آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه انتخاب شد. جامعه آماری نیز شامل کلیه دانشآموزان پسر پایه یازدهم شهر اراک بودند که در سال تحصیلی 99- 1398 مشغول به تحصیل بودند که تعداد ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش با استفاده از گیمیفیکیشن بر یادگیری و یادداری مفاهیم محیطزیست دانشآموزان پایه یازدهم بود. روش پژوهش به‌صورت شبه تجربی و طرح تحقیق پیش آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه انتخاب شد. جامعه آماری نیز شامل کلیه دانشآموزان پسر پایه یازدهم شهر اراک بودند که در سال تحصیلی 99- 1398 مشغول به تحصیل بودند که تعداد 52 نفر از آنها به‌عنوان نمونه در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه 26 نفره کنترل و آزمایش تقسیم شدند. دانشآموزان در گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت تأثیر آموزش مبتنی بر گیمفیکیشن قرار گرفتند درحالی‌که در گروه کنترل روش آموزش به شکل معمول صورت گرفت. جهت گردآوری دادهها از آزمون یادگیری محقق ساخته استفاده گردید. روایی این آزمون توسط مدرسین درس و متخصصین در حوزه آموزش مورد تأیید قرار گرفت و همچنین پایایی آن با استفاده از روش کودرریچاردسون 20 مقدار 0.82 گزارش شد. جهت تحلیل دادهها از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش با استفاده از گیمیفیکیشن بر یادگیری و یادداری دانشآموزان تأثیر داشته است (p <0.001). با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود اصول گیمیفکیشن در آموزش مفاهیم محیطزیست مورداستفاده قرار گیرد.
ایرج فیروزفر؛ علیرضا فقیهی؛ نصراله عرفانی
چکیده
هدف از تحقیق حاضر تدوین مدل اخلاق محیطزیستی بر اساس تفکر مراقبتی به‌واسطه تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بود. روش این تحقیق از نوع همبستگی بود و دادههای آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه آماری مطالعه شامل 986 نفر از دانشآموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بودند که به روش نمونه ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر تدوین مدل اخلاق محیطزیستی بر اساس تفکر مراقبتی به‌واسطه تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بود. روش این تحقیق از نوع همبستگی بود و دادههای آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه آماری مطالعه شامل 986 نفر از دانشآموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه اخلاق محیطزیستی، پرسشنامه تفکر مراقبتی و پرسشنامه تفکر انتقادی بود. روایی صوری پرسشنامه‌ها توسط 15 تن از اساتید علوم تربیتی تأیید شد. همچنین، پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اخلاق محیطزیستی، تفکر مراقبتی و پرسشنامه تفکر انتقادی به ترتیب 895/0 α=، 915/0 α= و 923/0 α= تعیین شد. داده ها با بهره گیری از روش مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل ساختاری اخلاق محیطزیستی بر اساس تفکر مراقبتی به‌واسطه تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان از برازش مناسبی برخوردار است. بر اساس این مدل، تفکر مراقبتی و همچنین تفکر انتقادی اثر معناداری بر اخلاق محیطزیستی دارند، اما تفکر مراقبتی اثر معناداری بر تفکر انتقادی ندارد. بنابراین، میتوان نتیجه گیری کرد که از تفکر مراقبتی و انتقادی برای تبیین و پیشبینی اخلاق محیطزیستی دانش آموزان دوره دوم متوسطه میتوان استفاده کرد.
آموزش محیط زیست
معصومه صمدی
چکیده
هدف از این مطالعه واکاوی تربیت محیطزیستی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اعتبار یابی آن از نگاه متخصصان است. روش پژوهش بخش اول، کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرایی است. جامعه تحلیلی، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که به‌طور هدفمند، بر اساس اهداف پژوهش گزاره‌های ناظر بر ارتباط ...
بیشتر
هدف از این مطالعه واکاوی تربیت محیطزیستی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اعتبار یابی آن از نگاه متخصصان است. روش پژوهش بخش اول، کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرایی است. جامعه تحلیلی، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که به‌طور هدفمند، بر اساس اهداف پژوهش گزاره‌های ناظر بر ارتباط تربیت محیطزیستی استخراج، دسته‌بندی، کدگذاری و با استفاده از روش تحلیل مضمون مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. روش پژوهش در بخش دوم روش دلفی است. جامعه موردمطالعه این بخش، اعضاء هیات علمی دانشگاه‌های علوم تربیتی بودند که نهایتاً ده نفر به‌طور هدفمند با توجه به آثارشان در دو حوزه تربیت محیطزیستی و سند تحول بنیادین و علاقه‌مندی‌شان به شرکت در مطالعه انتخاب شدند. بر اساس یافتههای حاصل از تحلیل مضمون، تربیت محیطزیستی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از دو زاویه نظری و عملی موردتوجه قرارگرفته است. در حوزه نظری مضمون فراگیر احصاء شده، احیاء معرفت‌شناختی متافیزیک محیطزیستی است که با سه مضمون پیش سازمان دهنده توحید محوری (با 9 مضمون پایه)، معاد محوری با (با 3 مضمون پایه) و انسان‌محوری (با 5 مضمون پایه) موردتوجه قرارگرفته است. در حوزه عملی مضمون فراگیر احصاء شده، شایستگی‌های محیطزیستی است که با سه مضمون پیش سازمان دهنده بعد شناختی (با 6 مضمون پایه)، عاطفی (با سه مضمون پایه) و رفتاری (با 13 مضمون پایه) موردتوجه قرار گرفت. تحلیل دادههای حاصل از قضاوت متخصصان حاکی از این است که متخصصان مضامین احصاء شده در دو بعد نظری و عملی را مورد تأیید قرار دادند. در بخش نظری بیشترین توافق متخصصان بر روی مضامین بعد انسان‌محوری و در بخش عملی بیشترین توافق متخصصان بر روی مضامین بعد شناختی است.
آموزش محیط زیست
فرناز کریمی؛ هادی ویسی؛ محمد رضا نظری
چکیده
در این پژوهش، عوامل مؤثر بر مدیریت کربن در مؤسسات آموزش عالی از دیدگاه مدیران دانشگاه رازی (ستادی و آموزشی) موردبررسی قرار گرفت. پژوهش کمی حاضر یک پژوهش توصیفی- همبستگی است که اطلاعات موردنیاز آن، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با طیف 5 گزینه‌ای لیکرت جمع‌آوری شده است. جامعه این پژوهش، 175 نفر از مدیران دانشگاه رازی بودند که با ...
بیشتر
در این پژوهش، عوامل مؤثر بر مدیریت کربن در مؤسسات آموزش عالی از دیدگاه مدیران دانشگاه رازی (ستادی و آموزشی) موردبررسی قرار گرفت. پژوهش کمی حاضر یک پژوهش توصیفی- همبستگی است که اطلاعات موردنیاز آن، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با طیف 5 گزینه‌ای لیکرت جمع‌آوری شده است. جامعه این پژوهش، 175 نفر از مدیران دانشگاه رازی بودند که با استفاده از روش سرشماری (تمام‌شماری) موردمطالعه قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد اقدامات شاخص دانشگاه رازی در مدیریت کربن، «افزایش فضای سبز و کاهش مصرف آب» با میانگین (05/4 و 47/3 از 5) بوده اما مسئولین دانشگاه مواردی مشابه «کاهش ردپای کربن در اجرای فعالیت‌های تجاری و تصمیم‌گیری‌ها» و «اصول مدیریت کم‌کربن در تهیه مواد و تدارکات» را کم مدنظر داشته‌اند (میانگین 09/2 و 91/1 از 5) که نشان می‌دهد نیاز است نگرش مدیران نسبت به کاهش کربن بالابرده شود. روش‌هایی از مدیریت کربن که مشارکت دانشگاهیان و درنظرگرفتن اهداف کاهش کربن را لازم دارد میانگین‌های پایین، (حدود 2 از 5) داشتند. همچنین، از نظر پاسخگویان موانع مدیریت کربن در دانشگاه بیشتر به بعد انسانی و نرم‌افزاری مرتبط بود تا مسائل فنی و سخت‌افزاری. راه‌حل‌ها نیز مؤید ضرورت برونی‌سازی برنامه مدیریت کربن در فرایندهای عملکردی بودند. مشخص شد دانشگاه رازی در زمینه مدیریت کربن دیدگاه بالا به پایین دارد که مؤید دستوری بودن این برنامه‌ها میباشد. برای استقرار نظام مدیریت‌کربن، پیشنهادهایی ارائه گردید مانند مشارکت دانشگاهیان در امور مختلف، مدنظر قرارگرفتن کاهش ردپای کربن در تمامی فعالیت‌ها، نظارت، ارزیابی و نیز بازنگری و اصلاح آنها.
آموزش محیط زیست
مهتاب اقتداری؛ رضا صابونچی؛ نازنین راسخ
چکیده
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر به‌عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف آسیبشناسی آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان اجرا گردید. روش انجام تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق تمامی کارشناسان وزارت ورزشوجوانان بودند که تعداد آنان شامل 330 نفر بود. برحسب جدول حجم نمونه مورگان تعداد 169 نفر به‌عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. روش نمونهگیری در تحقیق حاضر طبقهای بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته‌ای 22 سؤالی بود. روایی این پرسشنامه با بررسی نظرات خبرگان موردبررسی قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه نیز میزان 81/0 مشخص گردید. به‌منظور تجزیهوتحلیل دادههای تحقیق از روشهای آماری کولموگروف اسمیرنوف، آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تیتکنمونهای استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که 6 آسیب اهداف، ساختار، پاداش، مکانیسم‌های مفید، ارتباطات و رهبری از جمله آسیبهای مربوط آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزشوجوانان میباشد. نتایج تحقیق حاضر همچنین نشان داد که آسیب مربوط به اهداف با میانگین 17/4 در مقایسه با سایر آسیبها، مهم‌ترین آسیب میباشد. در میان آسیبهای مربوط به اهداف نیز عدم نظارت و ارزیابی در خصوص میزان دستیابی به اهداف آموزشهای محیطزیستی با بارعاملی 874/0 مهم‌ترین آسیب مربوط به اهداف مشخص گردید. با این توجه فقدان اهداف و برنامه‌ریزی‌های جامع و فقدان نظارت و ارزیابی مناسب در خصوص آموزشهای محیطزیستی در وزارت ورزش و جوانان، سبب گردیده است تا آموزشهای محیطزیستی در خصوص اهداف، به نسبت سایر آسیبها در این وزارتخانه با مشکلات و مخاطرات عمدهای مواجه باشد.
آموزش محیط زیست
Afshar Kabiri
چکیده
Environmental culture can reduce environmental issues by increasing environmental awareness and lead to responsible behavior towards environment and protection of water resources. This study aimed to investigate the relationship between rural environmental culture and water consum-ption pattern. It is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of nature and method. The statistical population of this study includes rural households in the south of Lake Urmia catchment located in the cultivation project "Cooperation in the revitalization of Lake Urmia through the participation ...
بیشتر
Environmental culture can reduce environmental issues by increasing environmental awareness and lead to responsible behavior towards environment and protection of water resources. This study aimed to investigate the relationship between rural environmental culture and water consum-ption pattern. It is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of nature and method. The statistical population of this study includes rural households in the south of Lake Urmia catchment located in the cultivation project "Cooperation in the revitalization of Lake Urmia through the participation of local communities in the establishment of sustainable agriculture." Using multi-stage cluster sampling method 372 households were selected as a sample. The analysis and observation unit of this research is the head of rural households who used a questionnaire tool and technique to collect data. The results showed that there is a positive and significant relationship between environmental attitudes and beliefs, environmental knowledge and awareness, social trust and environmental Concern with water consumption pattern and 35% of the variance of water consumption pattern is explained by environmental culture components. In terms of impact among environmental culture variables, people's trust in responsible institutions with a beta of 50% has the most impact, so based on the results of the research can be said that the most important component to improve water consumption pattern, reform water governance and efforts to build and Restoring the social trust of the villagers to the environmental authorities and the local water governancy.
