بررسی تحلیلی جایگاه آموزش عالی محیط‌زیست در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت آموزش عالی محیط زیست در کشور و ارائه الزامات مورد نظر برای برنامه­ ریزی در راستای تحقق وضعیت مطلوب تهیه شده است. بررسی­ ها حاکی از آن است که در سال­های اخیر علوم محیط­زیست در43 رشته، چهار مقطع تحصیلی و 7 زیر نظام آموزشی در ایران ارائه می­شود. طبق بررسی­ های انجام شده از میان دانشجویان جذب شده در رشته­ های مختلف در سال تحصیلی 1395 تعداد دانشجویان محیط زیست کشور 14444 نفر بوده است. از نظر جذب دانشجویان محیط زیست در میان زیر نظام­ های آموزشی، بیشترین تعداد جذب یعنی 8997 نفر معادل 62 درصد، متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی بوده است. رتبه بعدی متعلق به دانشگاه پیام ­نور با 3578 نفر و 25 درصد است و سایر زیر نظام­ ها با جذب 1869 دانشجو معادل 13 درصد در این سال در رتبه سوم قرار دارند. از نظر توزیع دانشجویان محیط­زیست در مقاطع مختلف تحصیلی در سال 95 حدود 6/73 درصد در مقاطع کاردانی و کارشناسی، 23 درصد در مقطع کارشناسی ارشد و 4/3 درصد نیز در مقطع دکترا جذب شده­ اند. مقایسه این ارقام با آمار مشابه در سال 1390 حاکی از رشد چشم گیر سهم دانشجویان دکترا است که به تبع آن رشد کلیه امکانات مورد نیاز را می­طلبد. بررسی وضعیت دانش آموختگان در رشته­ های مختلف محیط زیست نیز نشان می­دهد که در طی دهه80 تعداد 11842 نفر از رشته­های مختلف محیط زیست در کشور فارغ ­التحصیل شده­اند. از جمله مهمترین آسیب­ های شناسایی شده در این زمینه می­توان به آمار بالای بیکاری و عدم تطابق  نیاز بازار کار با تعداد و دانش فارغ ­التحصیلان این رشته نام برد. در ادامه راهکارهایی به منظور افزایش کارایی دانش آموختگان و توزیع متناسب رشته­ های محیط زیست در کشور ارائه گردیده است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analytical Investigation of Environmental Higher Education Status in Iran

نویسندگان [English]

  • H. Liaghati 1
  • M. Yazdi 2
  • N. Mobarghaee Dinan 1
1 Environmental Science Research Institute (ESRI), Shahid Beheshti University
2 Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Iran
چکیده [English]

This research aims to review the recent situation of environmental higher education courses in Iran and introducing the requirements for fulfilling the best status. Studies show that there are 43 environmental courses in four educational degrees in Iran. The number of students in the environmental sciences fields that have been accepted in 2016, were about 14444. Statistics illustrate that in 2016, Islamic Azad University has accepted the highest number of students in environmental field (8997). Also PNU stands on the next step of 3587 accepted students and the third comes for the MCHE with 1869 students in this year. Also about the distribution of environmental student, around 74 percent are in bachelor degree and below, 23 percent in master degree and around 3 percent in PhD level.    The results show during a ten year period from 2000 to 2010 about 11842 students have been graduated in different fields of environmental sciences in Iran. Also it shows that in recent years the number of PhD student have been increased remarkably.  Furthermore among the most important diagnosis in environmental higher education in Iran is miss match between the numbers of graduated and the need to expert in this field that cause a high level of jobless.   At the end, some suggestion have been offered to improve the situation.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • Education and Research
  • Higher Education
  • Environent
  • Iran
Bahreini H. and Mobarghaei Dinan N. (1997). The Status of Higher Education in Environmental Fields in Iran. Journal of environmental studies. 19(19), 51-64.##Christie, B.A., Miller, K., Cooke, R., White, J.G.( 2015). Environmental sustainability in higher education: What do academics think. Journal of Environmental Education Research, 21( 5), 655–686.##Farasatkhah, M.( 2008). Futures thinking about the quality of higher education in Iran. A model derived from the basic theory. Qurterly Journal of Research and Planing in Higher Education, 14( 4), 67-95.##Fifth Economic, Social and Cultural Development Plan of Islamic Republic of Iran( 2010). President deputy strategic planning and control.##Foo, K.Y.( 2013). A vision on the role of environmental higher education contributing to the sustainable development in Malaysia. Journal of Cleaner Production , 61, 6-12.##Islamic Azad university website: www.azmoon.org, retrieval:2017.##Lemons, J.( 1997). Sustainable Development and Environmental Protection. A perspective on current trends and future options for universities. Journal of Environmental Management, 19( 2), 157-185.##Ministry of Science, Research and Technology (2004). The general policies of the country's scientific growth and development in the higher education sector.##Ministry of Science, Research and Technology (2010). strategic document of fundamental science development, P. 108.##Mobarghaee Dinan N.( 2006). The status of higher education in environmental fields in Iran, existing challenges and future prospective. The first conference of Iran’s environmental education, 17-33.##Mobarghaee Dinan, N.(1996). Analytical investigationg of environmental higher education in Iran and the solution to improve its quality, M.Sc. thesis, Environmental college, Tehran university.##National Organization of educational Testing website: www.Sanjesh.org, retrieval:2017.##Ramos, T.B., Caeiro, S., Van Hoof, Bart., Lozano, R., Huisingh, D. and Ceulemans, K.( 2015). Experiences from the implementation of sustainable developmenin higher education institutions: Environmental Management for Sustainable Universities. Journal of Cleaner Production, 106, 3-10.##Ramos, T.B., Montano, M., de Melo, J.J., P. Souza, M., de Lemos, C.C., Domingues, A.R. and Polido, A.( 2015). Strategic Environmental Assessment in higher education: Portuguese and Brazilian cases. Journal of Cleaner Production , 106, 222-228.##Rauen, T.R.S., Rojas Lezana, A.G. and da Silva, V.(2015). Environmental management: an overview in higher education institutions. Journal of Procedia Manufacturing, 3, 3682-3688##Stapp, W. and Swan, J.(1974). Environmental Education. Edward Elgar.##Science and technology strategy development document of country.(2009). Ministry of Science, Research and Technology.##Steed, C.( 2003). EFQM Excellence Model, Higher Education Version 2003. Sheffield Hallam University.##TIME( 2010). The 50 best inventions of 2010 Dec, 2010.##Year Perspective Document for Iran.( 2005). National Exigencies Council.##