ارزیابی سواد اطلاعاتی کشاورزان و عوامل مرتبط با آن: مطالعه موردی منطقه طُرق مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ترویج کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه گلستان

چکیده

آموزش و یادگیری یکی ارکان مهم توسعه پایدار می­باشد. سواد اطلاعاتی می­تواند به کشاورزان در دستیابی و استفاده از اطلاعات برای داشتن کشاورزی پایدار کمک نماید. پژوهش پیمایشی حاضر با هدف بررسی سواد اطلاعاتی کشاورزان در منطقه طرق مشهد و عوامل مرتبط با آن انجام گرفت. بدین منظور با روش تحقیق توصیفی-همبستگی 176 نفر از کشاورزان با روش نمونه­گیری ساده تصادفی موردبررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از روایی صوری و مراجعه به اساتید گروه کتابداری دانشگاه فردوسی مشهد و همچنین گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 79/0 به­دست آمد. نتایج نشان داد که سواد اطلاعاتی کشاورزان در حدّ متوسط قابل ارزیابی می­باشد. همچنین، سواد اطلاعاتی مستقل از سن، تعداد قطعات اراضی کشاورزی و درآمد سالانه کشاورزان بود؛ اما بین سواد اطلاعاتی کل با سابقه کار کشاورزی، یک رابطه منفی و معنی­دار وجود داشت. از بین ابعاد پنج­گانه سواد اطلاعاتی، کشاورزان موردمطالعه در زمینه «پایبندی به اصول اخلاقی و قانونی کاربرد اطلاعات» در وضعیت بهتر و در زمینه «دست‌یابی به اطلاعات موردنیاز به شکل مؤثر و کارآمد» ضعیف­تر بودند. ارائه آموزش­ به کشاورزان به‌منظور ارتقاء قابلیت­ کسب اطلاعات کشاورزی و به‌کارگیری این اطلاعات، از پیشنهادهای تحقیق حاضر می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of Information Literacy of Farmers and Related Factors (Case Study: Torogh Region of Mashhad)

نویسندگان [English]

  • Hossein Bagherian Hosseini 1
  • Ahmad Abedi Sarvestani 2
  • Alireza Khajeh-Shahkooei 3
1 MSc Student of Agricultural Extension, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Associate Professor, Department of Geography and Rural Planning, Golestan University, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Education and learning is an important pillar of sustainable development. Information literacy can help farmers to access and use the information for sustainable agriculture. The present study aimed to assess the information literacy of farmers and related factors in the Torogh region of Mashhad County. The descriptive-correlation research method was used and 176 farmers were examined through a simple random sampling method. The data collection tool was a questionnaire which its formal validity confirmed by the face validity of faculty members of the Department of Library Science of Ferdosi University of Mashhad and Department of Agricultural Extension and Education of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. Cronbach’s alpha coefficient was calculated for questionnaire reliability (α=0.79). The results showed that the information literacy of farmers can be assessed at a medium level. Also, information literacy is independent of age, some pieces of agricultural land and the annual income of farmers. But there is a significant and negative correlation between total information literacy and agricultural history. Among the five dimensions of information literacy, studied farmers have a better condition in "adhere to the ethical and legal principles of the use of information". On the contrary, they are weakest in "achieving the required information efficiently and efficiently". This is suggested that necessary training courses for farmers be provided to enhance their capabilities in access and use of agricultural information.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information Literacy
  • Sustainable Agriculture
  • Knowledge
  • Farmers

مراجع

Akanda, A. & Roknuzaman, M.D. (2012). “Agricultural information literacy of farmers in the northern region of Bangladesh”. Journal of Information and Knowledge Management, 2(6), 1-11.
Das, D. (2012). “Sources of agricultural information among rural women: A village-level study in Assam”. International Journal of Ecology Research, September-October, 1-12.
Doroodi, F. (2008). Whole success in information literacy. Available at: http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/341401. [In Persian].
Ebrahimzadeh, A. (2005). “The new illiteracies: New challenges for educational institutions”. Peyk-e-Noor, 3(2), 40-48. [In Persian].
Ghasemi, A. (2006). “The standards of information literacy capabilities for higher education”. Journal of Information Science and Technology, 21(1), 97-119. [In Persian]
Ghatak, S. (2007). A brief note on ICTs. Available at: http://topics.developmentgateway.org/poverty/rc/filedownload.do~itemId=1098665.
Hashemzadeh, M. & Yari, S. (2010). “Development of information literacy in country higher education: Knowing effective factors”. Book Quarterly Journal, 82, 110-131. [In Persian].
Khan, A., Morgan, G. & Sofranko, A. J. (1990). “Farmer's utilization of information sources: A study of farmers in NWFP”. Journal of Rural Development and Administration, 22(1), 38-58.
Lwoga, E. T., Stilwell, C. & Ngulube, P. (2011). “Access and use of agricultural information and knowledge in Tanzania”. Library Review, 60(5), 383-395.
Malhan, V. & Singh, J. (2010). “Agriculture Information Literacy: a sine qua non for Indian farmers to bridge the agriculture knowledge gaps in Indian”. In: Information Literacy: Context, Community, Culture. 12-13.
Mtega, W.P.; Ngoepe, M. & Dybe, L. (2016). “Factors influencing access to agricultural knowledge: The case of smallholder rice farmers in the Kilombero district of Tanzania”. South African Journal of Information Management, 18(1), 1-8.
Muhammad, S. & Garforth, C. (1999). “Farmers information sources and their relative effectiveness”. International Journal of Agriculture and Biology, 1(4), 222-226.
Parvathamma, N. & Pattar, D. (2013). “Information literacy among the rural community in an economically backward region of Karnataka State, India”. Journal of Agricultural & Food Information, 14(1), 26-36.
Rahim, F. (2003). “Impact of education level on the adoption of improved gram cultivation practices in Tehsil Takht-I-Nasrati, Karak, NWFP”. Sarhad Journal of Agriculture, 19(3), 413-417.
Roknodin-Eftekhari, A.; Poortaheri, M.; Farajzadeh, M. & Heidari-Sareban, V. (2009). “The role of empowerment in agricultural development: Ardebil case study”. Human Geographical Research, 42(62), 87-103. [In Persian].
Sadough Vaninee, H.; Veisi, H.; Ghorbani, S.; Falsafi, P. & Lighati, H. (2016). “The status of literacy of sustainable agriculture in Iran: A systematic review”. Applied Environmental Education & Communication, 15(2), 150-170.
SPSS. (2017). SPSS Software Download. Available at: http://spss.en.downloadastro.com
Tire, M. (2006). An evaluation of the information dissemination mechanisms for small scale subsistence farmers. Available at: http://ir.sun.ac.za/dspace/bitstream/10019/135/1/TireM.pdf.
Yari, S. (2012). “A review on information literacy texts in Iran”. Quarterly Journal of Librarianship and Information Broadcasting, 1, 185-219. [In Persian].
    
 
 
 
    
 
 
 
فصلنامه علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار
دوره 8، شماره 1
آذر 1398
صفحه 23-36

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار