آموزش محیط زیست
سحر طبیبیان؛ مهناز رنجبر
چکیده
مهم‌ترین اثر فضای سبز در شهرها کارکردهای زیست‌محیطی آنها است که با ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک‌سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها به‌ویژه در جنوب کشور می‌شود. هدف این تحقیق، ارزیابیِ دیدگاه، آگاهی و مشارکت شهروندان، به‌عنوان سه شاخص وابسته در مورد توسعه و تأثیر فضای سبز شهری در شهر اهواز ...
بیشتر
مهم‌ترین اثر فضای سبز در شهرها کارکردهای زیست‌محیطی آنها است که با ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک‌سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها به‌ویژه در جنوب کشور می‌شود. هدف این تحقیق، ارزیابیِ دیدگاه، آگاهی و مشارکت شهروندان، به‌عنوان سه شاخص وابسته در مورد توسعه و تأثیر فضای سبز شهری در شهر اهواز بوده است. روش تحقیق به شکل توزیع و تکمیل پرسشنامه با طرح سؤالات چندگزینه‌ای، طی 4 هفته متوالی از طریق مصاحبه حضوری درب منازل صورت گرفت. حجم نمونه نیز به‌صورت توافقی انتخاب، روش نمونهگیری، تصادفی خوشه‌ای و جامعه آماری افراد بالای 18 سال از خانواده‌ها در نظر گرفته شد. پس از تکمیل پرسشنامه، اطلاعات موجود با استفاده از نرم‌افزار SPSS22 وارد کامپیوتر و برای تجزیه‌وتحلیل آماری نتایج تحقیق از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، T-test، کای اسکوئر،Ftest، تجزیه واریانس و دانکن استفاده گردید. نتایج نشان داد که ارتباط بین متغیرهای مستقل در تحقیق شامل جنسیت، میزان تحصیلات، سن و شغل با دیدگاه پاسخگویان در سطح 1 درصد معنادار است. فرض برابری میانگینِ شاخص دیدگاه، بین زنان و مردان با اطمینان 95 درصد رد شد. از طرفی شاخص دیدگاه در رده‌های تحصیلی و شغلی در سطح 5 درصد، معنادار بود. همچنین بین سن پاسخگویان و دیدگاه آنها رابطه معنی‌دار وجود داشت. بنابراین با افزایش سن، رده تحصیلی و شغلی، دیدگاه آنها، نسبت به اهمیت توسعه فضای سبز افزایش میابد. ارتباط بین سن، جنسیت، تحصیلات و شغلِ پاسخگویان با شاخص آگاهی در سطح 05/0 معنی‌دار بود. درحالی‌که هیچ‌یک از متغیرها ارتباط معنیداری با شاخص مشارکت نداشتند.
بهزاد رنجبر؛ امیر نعیمی
چکیده
هدف این تحقیق توصیفی، تأثیر باورهای محیطزیستی بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تناسبی ...
بیشتر
هدف این تحقیق توصیفی، تأثیر باورهای محیطزیستی بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تناسبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرسنجی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرای پرسشنامه با محاسبه مقادیر میانگین واریانس استخراج‌شده (AVE) و پایایی ترکیبی (CR) در حد مطلوب به دست آمد. پایایی پرسشنامه، از طریق انجام آزمون مقدماتی و محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرمافزارهای AMOS و SPSS استفاده شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار میانگین مؤلفه‌های متغیر باورهای عمومی به ترتیب به مؤلفه‌های وابستگی متقابل انسانی (08/3 از 5) و مستثنا بودن انسان (78/1 از 5) اختصاص دارند. همچنین، میانگین محاسبه‌شده برای باورهای ویژه کشاورزان بالاتر از سطح متوسط (75/3 از 5) و برای رفتار مشارکتی کشاورزان در زمینه حفاظت از آب پایینتر از سطح متوسط (51/2 از 6) به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای باورهای عمومی و ویژه کشاورزان تأثیر مثبت و معنیداری بر رفتار مشارکتی در حفاظت از آب آنها داشتند. به طوری که این متغیرها توانستند در حدود 29 درصد از واریانس رفتار مشارکتی حفاظت از آب را تبیین کنند.
محسن رضایی؛ فرزام بابایی؛ هومن بهمن‌پور
چکیده
هدف از این تحقیق، ارزشیابی و اولویت‌بندی مؤلفه های مؤثر در جذب و ارتقای مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت پسماند در تهران می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی می‌باشد. بدین منظور، دو جامعه آماری شامل مدیران سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان مدیریت پسماند شهرداری به ترتیب به‌منظور بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت در مدیریت ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، ارزشیابی و اولویت‌بندی مؤلفه های مؤثر در جذب و ارتقای مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت پسماند در تهران می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی می‌باشد. بدین منظور، دو جامعه آماری شامل مدیران سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان مدیریت پسماند شهرداری به ترتیب به‌منظور بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت در مدیریت پسماند و رتبه بندی گزینه ها از طریق پرسشنامه و ماتریس تصمیم، موردمطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه در طیف پنج گزینهای لیکرت تهیه و روایی و پایایی آن تائید شد. دادهها از طریق تحلیل عاملی در نرم‌افزار SPSS 20.0 آنالیز شدند. نتایج به‌عنوان گزینه ها در تصمیم گیری چندمتغیره شامل TOPSIS و ANP و در محیط نرم‌افزار Expert choice بکار گرفته شدند. نتایج نشان داد که بر اساس ملاک کیسر، تعداد 5 مؤلفه مناسب تشخیص داده شد که مقدار ویژه آنها بیش از 1 بوده است. مؤلفه اول بیشترین سهم (751/21%) و مؤلفه پنجم کمترین سهم (446/10%) را در تبیین واریانس کل متغیرها داشتند و درمجموع پنج مؤلفه مذکور توانسته اند 56/71 درصد از واریانس کل متغیرها را برآورد نمایند. بر اساس نتایج فرایند تحلیل شبکه‌ای، گزینه «تسهیل مقررات و رفع موانع قانونی» (وزن نهایی 232/0) بیشترین اهمیت و تأثیر را در مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت پسماند شهر تهران داشته است. فاصله گزینه ها با راه‌حل ایده آل و عکس راه حل ایده آل نشان داد که گزینه اول با کمترین فاصله (054/0) دارای بیشترین میزان اهمیت اثر محیطزیستی، بهداشتی و اقتصادی تحت تأثیر اجرای طرح مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در امر مدیریت پسماندهای شهر تهران خواهد بود.
فرهود حمیدی فراهانی؛ سید محمد شبیری؛ محمد علی ابراهیمی؛ مریم لاریجانی؛ مهدیه رضائی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 157-167
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیط‌زیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمان‌های مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیط‌زیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیط‌زیست) در منطقه زلزله‌زده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمان‌های مردم‌نهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیط‌زیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و با سطح مقیاس لیکرت و فاصله‌ای است. تجزیه‌وتحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS، صورت گرفته و پایایی پرسشنامه از طریق همسازی درونی گویه ها (آلفای کرونباخ) تعیین شده است. یافته‌ها نشان داد که در حدود ۶۳ درصد از پاسخگویان معتقدند که افزایش آگاهی در حوزه محیطزیستی از اهمیت بالای برخوردار است؛ اما ۹۷ درصد پاسخگویان معتقدند که عملکرد سه‌گانه (دولت، سازمان مردم‌نهاد و مردم) در مناطق زلزله‌زده در حوزه افزایش آگاهی قابل‌قبول نیست. همچنین در حدود ۶۷ درصد معتقدند که ارتقاء دانش در مسائل محیطزیستی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که ۸۰ درصد پاسخگویان اذعان داشتند که عملکرد این مقوله در مناطق زلزله‌زده ضعیف بوده است. در حدود ۶۸ درصد از پاسخگویان معتقدند که نگرش مثبت به مسائل محیطزیستی مهم است و ۷۲ درصد معتقدند عملکرد این مهم در مناطق زلزله‌زده ضعیف و بسیار ضعیف بوده است. در حدود ۷۰ درصد از پاسخگویان داشتن مهارت را بااهمیت دانستند؛ اما ۷۹ درصد معتقدند عملکرد این حوزه ضعیف بوده است. درمجموع میزان دستیابی به اهداف آموزشی محیط‌زیست در شرایط بحرانی و واقعی (زلزله سرپل ذهاب) که در این مقاله موردبررسی قرارگرفته در وضعیت بسیار ضعیف قرار دارد.
حسین زینتی فخرآباد؛ خلیل کلانتری؛ ناصر مطیعی
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 45-54
چکیده
این پژوهش با هدف دستیابی به شیوه‌های جلب مشارکت روستایی در فرایند مدیریت پسماند روستایی در زمره تحقیقات کاربردی- غیرآزمایشی و به صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای روستایی ساکن میشد و روش نمونهگیری به تناسب اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت نمونهگیری تصادفی و چند مرحله‌ای بود. که با استفاده از فرمول کوکران ...
بیشتر
این پژوهش با هدف دستیابی به شیوه‌های جلب مشارکت روستایی در فرایند مدیریت پسماند روستایی در زمره تحقیقات کاربردی- غیرآزمایشی و به صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای روستایی ساکن میشد و روش نمونهگیری به تناسب اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت نمونهگیری تصادفی و چند مرحله‌ای بود. که با استفاده از فرمول کوکران 181 نمونه برای خانوار انتخاب شد. ابزار اصلی این تحقیق، استفاده از پرسشنامه طراحیشده منطبق با مدل نظری تحقیق و پیشینه پژوهش بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمارههای ضریب تغییرات، تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. نتایج یافته‌ها نشان داد بین برگزاری دورههای آموزشی و میزان زباله تولیدی در سطح 01/0 رابطه وجود داشته و افرادی که از مزیتهای تفکیک اطلاع داشتند بیشتر مایل به همکاری بودند. نتایج اولویت‌بندی و تحلیل عاملی هم بیانگر این مطلب بود که برگزاری دورههای آموزشی، خرید زباله، شفافیت در هزینهها از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در جلب مشارکت مردمی می‌باشد.
علیرضا کفاش زاده؛ حسن درویش؛ رضا رسولی؛ محمدابراهیم سنجقی
دوره 5، شماره 4 ، شهریور 1396، ، صفحه 85-97
چکیده
هدف اصلی این مطالعه، بررسی زمینه‌های مشارکتی مؤثر جهت مشارکت بهینه سمن‌ها در فرایند خط‌مشی گذاری محیطزیستی در سازمان محیط‌زیست استان تهران است. در مطالعه حاضر، تعداد 13 سازمان به عنوان جامعه آماری برگزیده شدند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر تعیین شد. روش نمونهگیری این تحقیق نیز روش نمونهگیری در دسترس ...
بیشتر
هدف اصلی این مطالعه، بررسی زمینه‌های مشارکتی مؤثر جهت مشارکت بهینه سمن‌ها در فرایند خط‌مشی گذاری محیطزیستی در سازمان محیط‌زیست استان تهران است. در مطالعه حاضر، تعداد 13 سازمان به عنوان جامعه آماری برگزیده شدند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر تعیین شد. روش نمونهگیری این تحقیق نیز روش نمونهگیری در دسترس است، پس از جمعآوری دادهها با استفاده از پرسشنامهای ساختارمند، مدل‌سازی معادلات ساختاری و آزمون فرضیات بر اساس رهیافت حداقل مربعات جزئی، انجام گرفت. یافته‌ها حاکی از آن بود که بهطورکلی سازههای موجود در مدل زمینه‌های مشارکتی مؤثر بر مشارکت عمومی سازمان‌های غیردولتی در خط‌مشی گذاری محیطزیستی حدود 61 درصد از واریانس را تبیین میکنند. همچنین از دیدگاه اعضا، سازمان‌های غیردولتی محیطزیستی میتوانند با مشارکت در ایجاد تصمیمات محیطزیستی و نظارت و ارزیابی تصمیمات محیطزیستی پس از اجرا، نقش مؤثری در فرایند خط‌مشی گذاری محیطزیستی داشته باشند.
آموزش محیط زیست
حسین میبودی؛ حسن کریم زادگان
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 25-33
چکیده
پیشرفت روزافزون جوامع، معنای مشارکت را به تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی بسط داده است. در این پژوهش سعی شده به شکل میدانی و با رویکرد توصیفی– تحلیلی و بر مبنای پرسشنامه، ضمن روشن ساختن اهمیت مشارکت سازمان‌های غیردولتی زیست محیطی در عرصه آموزش محیط زیست کشور، میزان موفقیت این سازمان‌ها را در تحقق این امر نمایان سازد. جامعه ...
بیشتر
پیشرفت روزافزون جوامع، معنای مشارکت را به تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی بسط داده است. در این پژوهش سعی شده به شکل میدانی و با رویکرد توصیفی– تحلیلی و بر مبنای پرسشنامه، ضمن روشن ساختن اهمیت مشارکت سازمان‌های غیردولتی زیست محیطی در عرصه آموزش محیط زیست کشور، میزان موفقیت این سازمان‌ها را در تحقق این امر نمایان سازد. جامعه آماری این پژوهش را اعضای سازمان‌های غیردولتی زیست محیطی، مسئولان سازمان‌های غیردولتی زیست محیطی و نیز افراد صاحب نظر شهر مشهد تشکیل میدهند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است و دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. در مجموع نتیجهگیری گردید که این سازمان‌ها بخش مهمی از بدنه سازمان حفاظت محیط زیست در امر آموزش محیط زیست هستند و به منظور بهره گیری بهتر از توان سازمان‌های غیردولتی به منظور پیش برد آموزش محیط زیست در سطح کشور، لازم است نگاه به آموزش محیط زیست همراه با برنامه ریزی صحیح در سطح کلان اجرایی و قانونی صورت گیرد.
