آموزش محیط زیست
رویا کرمی؛ سحر طبیبیان؛ نسرین احمدی؛ طاهره شرقی
چکیده
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی ...
بیشتر
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکل‌گیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش به‌عنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، باغداران شهرستان زنجان می‌باشند. تعداد نمونه طبق فرمول کوکران 293 نفر محاسبه و نمونه‌گیری به روش طبقه‌ای چندمرحله‌ای انجام گردید. این پژوهش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد باغداران پوشیدن لباس و کفش مناسب را به‌عنوان تجهیزات حفاظتی در حین کار با مواد شیمیایی معمولاً موردتوجه قرار می‌دهند، اما سایر تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، کلاه، دستکش و عینک کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد. همچنین اگرچه باغداران دانش در حد متوسط تا کمی نسبت به رفتار حفاظتی دارند، اما بستر نگرشی نسبتاً خوبی در خصوص نیاز به انجام اقدامات حفاظتی وجود دارد که همین امر اجرای برنامه آموزشی و پذیریش آن را تسهیل می‌کند. آزمون فرضیه‌های مطالعه نشان داد که 41% از واریانس نگرش باغداران پیرامون رفتارهای حفاظتی تحت تأثیر دانش آنان شکل می‌گیرد. همچنین تأثیر نگرش بر تمامی مؤلفه‌های اعتقاد سلامت معنی‌دار بوده و تقریباً نیمی از تغییرات حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، خودکارآمدی و راهنمای عمل را تبیین می‌کند. تحلیل مسیر حاکی از تبیین 58 درصد از تغییرات رفتار حفاظتی بر اساس مدل پیش‌بینی‌شده است؛ بنابراین آموزش می‌تواند ضمن افزایش دانش و تأثیر بر نگرش، درک باغداران از رفتارهای حفاظتی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه را برای اجرای رفتارهای ایمن فراهم نمود.
آموزش محیط زیست
نادر نادری؛ احسان خسروی؛ فرانک کرمیان
چکیده
هدف کلی از انجام این پژوهش، ارائه مدل توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه بوده است. رویکرد حاکم بر پژوهش حاضر کیفی و با استفاده از روش نظریه بنیانی انجام پذیرفت. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه مطلعان کلیدی در زمینه موضوع موردپژوهش در استان کرمانشاه بوده‌اند. برای انتخاب مشارکت‌کنندگان از ...
بیشتر
هدف کلی از انجام این پژوهش، ارائه مدل توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه بوده است. رویکرد حاکم بر پژوهش حاضر کیفی و با استفاده از روش نظریه بنیانی انجام پذیرفت. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه مطلعان کلیدی در زمینه موضوع موردپژوهش در استان کرمانشاه بوده‌اند. برای انتخاب مشارکت‌کنندگان از نمونه‌گیری هدفمند از نوع گلوله برفی استفاده شد. نمونه‌گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. در این تحقیق با بررسی 12 نمونه از جامعه مذکور، اشباع نظری حاصل شد. ابزار جمعآوری داده‌ها شامل مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختارمند، یادداشت‌برداری میدانی و در مواردی بحث گروهی بود. به‌منظور پردازش داده‌ها، در بخش کیفی از روش کدگذاری سه مرحله‌ای استفاده شد. نتایج مطالعه نشان دادند در توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه سه دسته شرایط علی (شامل عوامل شناختی، عوامل رفتاری- انگیزشی، عوامل مدیریتی)، عوامل زمینه‌ای (شامل عوامل زیرساختی- فناورانه، فرهنگی و وضعیت اقتصادی جامعه هدف) و عوامل مداخله‌گر (شامل عوامل سیاستی- قانونی و عوامل نظارتی) دخیل هستند. همچنین طبق نتایج، راهبردهای اتخاذشده در سه دسته (شامل عوامل بازاریابی، نحوه تبلیغات و اطلاع‌رسانی و عوامل اعتمادسازی و پاسخگویی) دسته‌بندی شدند که دارای پیامدهایی (از قبیل اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی) بودند. در پایان بر اساس یافته‌‌ها پیشنهاد‌های کاربردی ارائه گردید.
آموزش محیط زیست
Ali Ahmadi Firouzjaie؛ Leili Ahmadi؛ Hamideh Khalaj
چکیده
Soil degradation caused by conventional agriculture is a growing problem on grain farms in the Bagherabad district of Mahallat County. This study sought to investigate grain farmers᾽ soil conservation behavior (SCB) based on an extended technology acceptance model (TAM). A structural equation modeling technique was used to test this extended TAM based on the survey collected data from 243 grain farmers. Findings revealed that farmers poorly used soil conservation practices (SCPs). However, among SCPs, grain farmers have used organic manuring the most and cover cropping the least on their farms. ...
بیشتر
Soil degradation caused by conventional agriculture is a growing problem on grain farms in the Bagherabad district of Mahallat County. This study sought to investigate grain farmers᾽ soil conservation behavior (SCB) based on an extended technology acceptance model (TAM). A structural equation modeling technique was used to test this extended TAM based on the survey collected data from 243 grain farmers. Findings revealed that farmers poorly used soil conservation practices (SCPs). However, among SCPs, grain farmers have used organic manuring the most and cover cropping the least on their farms. The reason for this is they had more knowledge about organic manuring and also more access to organic manures. This study also supported the indirect effect of technical knowledge (TK) and Technology Accessibility (TA) on Perceived Usefulness (PU) by affecting Perceived Ease of Use (PEOU) directly. In addition, the present study pointed out that intention was the most important factor explaining SCB, and PEOU was the most important factor influencing intention. Therefore, to improve SCB, improving farmers᾽ perceived ease of use (PEOU) should be considered through facilitating TA along with enhancing TK. In this regard, along with providing extension services, policymakers are advised to facilitate farmers’ access to appropriate soil conservation (SC) technologies and inputs and also increase the purchasing power of farmers through granting cheap credit facilities and supplying technologies at affordable prices.
آموزش محیط زیست
مجتبی سوختانلو؛ فیاض عصمت؛ فاطمه شفیعی
چکیده
این پژوهش با هدف کلی تعیین مؤلفه های محیطزیستی اثرگذار (در قالب تئوری انگیزش حفاظت)، بر رفتار مصرف کودهای شیمیایی، توسط گوجه فرنگیکاران استان اردبیل انجام شد. جامعه آماری تحقیق، شامل همه کشاورزان گوجه فرنگیکار فعال و دارای کشت آبی در استان اردبیل بودند (1489=N). بر اساس جدول بارتلت و همکاران و به روش چندمرحله‌ای تصادفی ...
بیشتر
این پژوهش با هدف کلی تعیین مؤلفه های محیطزیستی اثرگذار (در قالب تئوری انگیزش حفاظت)، بر رفتار مصرف کودهای شیمیایی، توسط گوجه فرنگیکاران استان اردبیل انجام شد. جامعه آماری تحقیق، شامل همه کشاورزان گوجه فرنگیکار فعال و دارای کشت آبی در استان اردبیل بودند (1489=N). بر اساس جدول بارتلت و همکاران و به روش چندمرحله‌ای تصادفی با انتساب متناسب، حجم نمونه تعیین شد (310=n). کشاورزان گوجه فرنگیکار، از سه شهرستان به طور تصادفی و به تناسب جمعیت انتخاب شدند. رفتار مصرف کودهای شیمیایی، توسط تکنیک شاخص ترکیبی برآورد شد. مطابق یافته ها، غالب کشاورزان (61/41 درصد)، از کودهای شیمیایی در میزان مصرف بالایی استفاده میکردند. بیشترین میزان این بیشمصرفی (شاخص نسبت مقدار مصرف کود به مقدار مجاز مصرف)، مربوط به کود پتاس مایع بود. مطابق تحلیل مدل ساختاری، بیشترین مسیرهای تبیین کننده رفتار مصرف کودهای شیمیایی، به ترتیب مربوط به مؤلفه های قصد و نیت رفتاری (731/0)، هزینه پاسخ (543/0) و اثربخشی پاسخ (494/0) بود. آموزش و تشویق کشاورزان به استفاده از کودهای جایگزین غیرشیمیایی (کودهای آلی، هیومیک اسید یا ورمی کمپوست و غیره)، انجام آزمایشهای دورهای خاک، تعلق یارانه به کودهای زیستی، برگزاری برنامههای "روزمزرعه" و بازدید کشاورزان از مزارع موفق در بکارگیری کودهای زیستی می‌تواند بر رفتار کاهش یا جایگزینی در استفاده از کودهای شیمیایی مؤثر باشد.
آموزش محیط زیست
مهران فرج اللهی؛ علیرضا نعمتی؛ نازیلا خطیب زنجانی؛ طلعت دیبا واجاری
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل عوامل مرتبط با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک بوده است. روش این پژوهش کمی و کیفی (آمیخته) بوده و از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان اداره جهاد کشاورزی در استان آذربایجان شرقی (429= N) بودند که بر اساس فرمول کوکران، شمار 202 تن به روش نمونه‌گیری خوشهای انتخاب شدند. ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل عوامل مرتبط با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک بوده است. روش این پژوهش کمی و کیفی (آمیخته) بوده و از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان اداره جهاد کشاورزی در استان آذربایجان شرقی (429= N) بودند که بر اساس فرمول کوکران، شمار 202 تن به روش نمونه‌گیری خوشهای انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن با نظر متخصصان تأیید شد. پایایی اولیه برای بخش‌های مختلف پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ به دست آمد (77/0 تا 93/0). روایـی سـازه و پایایـی ترکیبـی (CR) ابـزار تحقیـق نیز با بـرآورد مدل انـدازه گیری و پس از اعمـال اصلاح‌های لازم به دست آمد. داده‌هـا بـا استفاده از SPSS20 و AMOS20 در قالب مدل‌سـازی معادلههای سـاختاری تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد؛ 1/85 درصد از کارشناسان موردمطالعه از نظر میزان مهارت کار با ابزارهای یادگیری سیار در سطح متوسط به بالا بوده اند، همچنین از نظر نگرش، 2/71 درصد از آنان، سطح نگرش متوسط و بالاتر نسبت به به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک داشته اند. در نهایت تحلیل مدل ساختاری نشان داد؛ عامل‌های خودکارآمدی، نگرش، مزیت فناوری، عامل اجتماعی و شرایط تسهیل‌کننده با به‌کارگیری یادگیری سیار در آموزش کشاورزی ارگانیک رابطه مثبت داشته و درمجموع 95 درصد از واریانس آن را تبیین نموده است.
آموزش محیط زیست
متین مقیم؛ محمد بادسار؛ مهدی قاسمی
چکیده
امروزه تخریب محیطزیست و عدم آگاهی کشاورزان در مسائل مربوط به آن یکی از چالش‌های مهم در مناطق روستایی است؛ لذا رفتارهای محیطزیستی پایدار در این مناطق، در تحقق اهداف توسعه ملی بسیار حائز اهمیت است. ازاین‌رو این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی نیت در تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی پایدار کشاورزی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش ...
بیشتر
امروزه تخریب محیطزیست و عدم آگاهی کشاورزان در مسائل مربوط به آن یکی از چالش‌های مهم در مناطق روستایی است؛ لذا رفتارهای محیطزیستی پایدار در این مناطق، در تحقق اهداف توسعه ملی بسیار حائز اهمیت است. ازاین‌رو این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی نیت در تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار محیطزیستی پایدار کشاورزی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش کشاورزان شهرستان زنجان بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر از آنها از طریق نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان و کارشناسان قبل از پیش‌آزمون مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق انجام پیش‌آزمون بین 30 نفر خارج از نمونه آماری و محاسبه آلفای کرونباخ برای مقیاسهای اصلی پرسشنامه (در دامنه بین 72/0 تا 88/0) ارزیابی شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS24 و AMOS22 انجام گرفت. داده‌های گردآوری‌شده با استفاده از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری تجزیه‌وتحلیل گردید. نتایج مدل ساختاری مستقیم نشان داد بین متغیرهای هنجار ذهنی، کنترل رفتار درک شده و نگرش محیطزیستی با متغیر وابسته رفتار محیطزیستی پایدار در کشاورزی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد؛ همچنین، بر اساس نتایج مدل ساختاری میانجی مشخص شد که متغیر نیت محیطزیستی در رابطه بین متغیرهای مستقل با رفتار محیطزیستی پایدار در کشاورزی دارای نقش میانجی می‌باشد و این متغیرها 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند.
آموزش محیط زیست
فاطمه رزاقی بورخانی؛ مهدیه السادات میرترابی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل روانشناختی موثر بر تمایل به رفتار کشاورزی حفاظتی یا فناوری‌های دوستدار محیط زیست کشاورزان شهرستان ساری با اقتباس از مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بود. این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی (تحلیل ماتریس کوواریانس برای آزمون مدل تحقیق) با هدف نمایش رابطه میان متغیرها بود. جامعه آماری 30788 نفر کشاورزان شهرستان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل روانشناختی موثر بر تمایل به رفتار کشاورزی حفاظتی یا فناوری‌های دوستدار محیط زیست کشاورزان شهرستان ساری با اقتباس از مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بود. این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی (تحلیل ماتریس کوواریانس برای آزمون مدل تحقیق) با هدف نمایش رابطه میان متغیرها بود. جامعه آماری 30788 نفر کشاورزان شهرستان ساری بودند که با نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی220 نفر به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی (صوری و محتوایی) و روایی تشخیصی و پایایی ترکیبی آن تأیید گردید. برای تبیین اثرگذاری و اثرپذیری عوامل روانشناختی و تمایل به رفتار کشاورزی حفاظتی از یکدیگر از روش مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل نسخه 8.80 استفاده گردیده است طبق نتایج بدست آمده عوامل روانشناختی به‌طور کلی 96 درصد از واریانس میزان تمایل به رفتار کشاورزی حفاظتی را تبیین نمودند. زمانی که اثر متغیرهای 3گانه عوامل روانشناختی به‌طور جداگانه بر تمایل به بکارگیری سنجیده شد نتایج نشان داد سه متغیر نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار ادراک شده قادرند 66% از واریانس تمایل به بکارگیری را تبیین نمایند. در این پژوهش در هر دو مدل در بین متغیرهای روانشناختی، هنجارهای ذهنی مؤثرترین عامل پیش‌بینی کننده بود. در مدل اول با بارعاملی 74% و در مدل دوم با بار عاملی 39%. به عبارتی نظر گروه‌های مرجع و موافقت و حمایت آنها مؤثرترین عامل در تمایل به رفتار کشاورزی حفاظتی در بین کشاورزان ساری بدست آمد. بنابراین تأثیرپذیری از رهبران افکار جامعه بر پذیرش فناوری‌های کشاورزی حفاظتی غیر قابل انکار است.
