آموزش محیط زیست
رویا کرمی؛ سحر طبیبیان؛ نسرین احمدی؛ طاهره شرقی
چکیده
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفههای مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکلگیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش بهعنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی ...
بیشتر
حفظ و توسعه منابع انسانی در محیط کشاورزی پرخطر، مستلزم رعایت اصول ایمنی کشاورزی است. در این راستا رفتار حفاظتی باغداران شهرستان زنجان با تأکید بر نقش میانجی مؤلفههای مدل اعتقاد بهداشتی و تبیین مسیر شکلگیری رفتار حفاظتی از طریق تأثیر دانش بر نگرش بهعنوان هدف این مطالعه انتخاب شده است. مطالعه ازنظر هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، باغداران شهرستان زنجان میباشند. تعداد نمونه طبق فرمول کوکران 293 نفر محاسبه و نمونهگیری به روش طبقهای چندمرحلهای انجام گردید. این پژوهش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد باغداران پوشیدن لباس و کفش مناسب را بهعنوان تجهیزات حفاظتی در حین کار با مواد شیمیایی معمولاً موردتوجه قرار میدهند، اما سایر تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، کلاه، دستکش و عینک کمتر موردتوجه قرار میگیرد. همچنین اگرچه باغداران دانش در حد متوسط تا کمی نسبت به رفتار حفاظتی دارند، اما بستر نگرشی نسبتاً خوبی در خصوص نیاز به انجام اقدامات حفاظتی وجود دارد که همین امر اجرای برنامه آموزشی و پذیریش آن را تسهیل میکند. آزمون فرضیههای مطالعه نشان داد که 41% از واریانس نگرش باغداران پیرامون رفتارهای حفاظتی تحت تأثیر دانش آنان شکل میگیرد. همچنین تأثیر نگرش بر تمامی مؤلفههای اعتقاد سلامت معنیدار بوده و تقریباً نیمی از تغییرات حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، خودکارآمدی و راهنمای عمل را تبیین میکند. تحلیل مسیر حاکی از تبیین 58 درصد از تغییرات رفتار حفاظتی بر اساس مدل پیشبینیشده است؛ بنابراین آموزش میتواند ضمن افزایش دانش و تأثیر بر نگرش، درک باغداران از رفتارهای حفاظتی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه را برای اجرای رفتارهای ایمن فراهم نمود.
آموزش محیط زیست
رامش مهربان؛ روح اله رضائی
چکیده
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان بهحساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار ...
بیشتر
اهمیت محیطزیست و حفاظت از آن از جمله مسائل مهم در تمام نقاط جهان بهحساب میآید. با آشکار شدن نتایج مخرب مصرفگرایی بر محیطزیست، مقوله پایداری مطرح شد. مصرف سبز ابزار مهمی برای تغییر به سمت تولید و مصرف پایدار محیطزیستی به شمار میرود. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی سرپرستان خانوارهای روستایی در بخش ماهیدشت در شهرستان کرمانشاه بود که بر اساس سرشماری آمار و نفوس مسکن (2016)، تعداد آنها 4637 نفر است. بر اساس فرمول بارتلت و همکاران (2001)، 310 نفر از خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش نمونهگیری دومرحلهای انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظرات پانلی از کارشناسان تأیید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیشآزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبهشده برای مقیاسهای اصلی پرسشنامه در حد مناسب (در دامنه بین 85/0 تا 91/0) بود. یافتههای بخش توصیفی حاکی از آن بود که 6/82 درصد از پاسخگویان اقدامات مرتبط با رفتارهای مصرف محیطزیستی پایدار را در حد متوسط و 1/17 درصد نیز در سطح پایین انجام میدادند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای نگرش، سطح تحصیلات، میزان مالکیت اراضی، میزان درآمد سالیانه و میزان شرکت در دورههای آموزشی مرتبط با مسائل محیطزیستی با رفتار مصرف محیطزیستی پایدار روستاییان رابطه مثبت و معنیداری وجود داشت. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین انجام رفتار مصرف محیطزیستی پایدار از سوی روستاییان برحسب جنس آنها تفاوت معنی دار وجود داشت.
خدیجه علیآبادی؛ فاطمه جنیدی جعفری؛ سعید پور روستایی اردکانی
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بودهاند، تشکیل میدهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشآموزان دورۀ متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بودهاند، تشکیل میدهند. نمونۀ موردمطالعه با استفاده از روش نمونهگیری غیر تصادفی انتخاب شد که به دو گروه 20 نفری (گروه آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. روش تحقیق، روش شبه آزمایشی (طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل) بود. ابتدا آزمون سواد محیطزیستی بهعنوان پیشآزمون استفاده شده است. سپس ابزارهای ارتباطی سیار جهت اجرای واقعیت افزوده در اختیار گروه آزمایش قرارگرفته و در گروه کنترل مطالب محیطزیستی موردنظر بهصورت سنتی ارائه شد. پس از اتمام تدریس در هر دو گروه، مجدداً ابزار پرسشنامه سواد محیطزیستی مورداستفاده قرار گرفت و نتایج آن مورد مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون واریانس چند متغیره استفادهشده است. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش سواد محیطزیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیطزیستی دانش آموزان دوره متوسطه تأثیر مثبتی داشته است و میتواند بهعنوان ابزاری مفید در آموزش مورداستفاده قرار گیرد.
کامبیز کریمی؛ رضا موحدی
چکیده
هدف اصلی این تحقیق کاربردی، تبیین رفتار محیطزیستی کشاورزان شهرستان قروه در استان کردستان و عوامل مؤثر بر آن میباشد. اطلاعات موردنیاز پژوهش، با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شدند. دادههای گردآوریشده بهوسیله نرمافزارهای SPSS و PLS و با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. جامعه ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق کاربردی، تبیین رفتار محیطزیستی کشاورزان شهرستان قروه در استان کردستان و عوامل مؤثر بر آن میباشد. اطلاعات موردنیاز پژوهش، با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شدند. دادههای گردآوریشده بهوسیله نرمافزارهای SPSS و PLS و با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری تحقیق، شامل 12845 کشاورزان شهرستان قروه بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ابتدا حجم نمونه 374 نفر مشخصشده سپس تعداد نمونهها در هر روستا با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی و با انتساب متناسب تعیین گردیدند. یافتهها نشان دادند که رابطه مثبت و معنیداری بین متغیرهای بیرونی دانش و آگاهی محیطزیستی، هنجارهای ذهنی، نگرانیهای محیطزیستی، نگرش محیطزیستی کشاورزان با نیت یا تمایل به رفتار محیطزیستی آنها وجود دارد که متغیر نگرانیهای محیطزیستی بیشترین تأثیر مستقیم را بر نیت محیطزیستی کشاورزان داشت. نتایج نشان داد که متغیر نیت توانسته است بهتنهایی 32 درصد متغیر وابسته (رفتار محیطزیستی کشاورزان) را تبیین نماید (β=0.32)؛ بنابراین، میتوان نیت را عاملی مؤثر بر رفتار محیطزیستی کشاورزان قلمداد کرد که خود بیشترین تأثیر را از وجود نگرانیهای محیطزیستی بین کشاورزان میپذیرد.
محمد جلالی؛ حمیده ملکسعیدی؛ فرزاد اسکندری؛ سکینه رنجبر
چکیده
تحقیق حاضر با هدف واکاوی نگرش کشاورزان توتفرنگیکار شهرستان سنندج نسبت به کشت پایدار این محصول انجام شد. تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده است که به روش پیمایشی انجام شد. با بهرهگیری از فرمول کوکران و نمونهگیری تصادفی ساده، 150 نفر از توتفرنگیکاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف واکاوی نگرش کشاورزان توتفرنگیکار شهرستان سنندج نسبت به کشت پایدار این محصول انجام شد. تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده است که به روش پیمایشی انجام شد. با بهرهگیری از فرمول کوکران و نمونهگیری تصادفی ساده، 150 نفر از توتفرنگیکاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی صوری آن مورد تأیید اساتید ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کردستان قرار گرفت. با استفاده از مطالعه راهنما، پایایی پرسشنامه برای بخش سنجش نگرش کشاورزان به کشت پایدار برابر 65/0 به دست آمد که معرف مناسب بودن آن میباشد. برای گروهبندی و مقایسه کشاورزان موردمطالعه از تحلیل خوشهای و تحلیل واریانس استفاده شد. یافتههای حاصل از تحلیل خوشهای نشان داد کشاورزان موردمطالعه را میتوان به سه دسته کشاورزان با نگرش ضعیف، متوسط و قوی نسبت به کشت پایدار توتفرنگی گروهبندی نمود. یافتههای حاصل از تحلیل واریانس بیانگر اختلاف معنادار بین این سه گروه از کشاورزان با سطوح مختلف نگرش، ازنظر تعداد اعضای خانوار، میزان مشارکت در فعالیتهای ترویجی و میزان اعتماد به رسانههای اطلاعاتی بود. با توجه به یافتههای پژوهش پیشنهادهایی ارائه شد که میتواند در ترغیب کشاورزان به کشت پایدار توتفرنگی ارزشمند باشد.
فاطمه رادان
چکیده
در چند دهه اخیر، محیطزیست همواره با تهدیدات و آسیبهای فراوانی مواجه شده که امنیت و سلامت انسانها را با مخاطره روبهرو کرده و بسیاری از این آسیبها، ﭘﻴﺎﻣﺪ رﻓﺘﺎرهای نادرست اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ است که ریشه در ارزشها و باورهای اعضای جامعه دارد. مترو تهران بخش مهم و مؤثری در سیستم حملونقل شهری محسوب میشود که افراد ...
بیشتر
در چند دهه اخیر، محیطزیست همواره با تهدیدات و آسیبهای فراوانی مواجه شده که امنیت و سلامت انسانها را با مخاطره روبهرو کرده و بسیاری از این آسیبها، ﭘﻴﺎﻣﺪ رﻓﺘﺎرهای نادرست اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ است که ریشه در ارزشها و باورهای اعضای جامعه دارد. مترو تهران بخش مهم و مؤثری در سیستم حملونقل شهری محسوب میشود که افراد زیادی در این بخش فعالاند. این تحقیق توصیفی باهدف بررسی شناسایی رابطه بین متغیرهای اجتماعی- اقتصادی و رسانههای جمعی با نگرش محیطزیستگرایانه کارکنان مترو تهران به شیوه پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری 9000 نفر از کارکنان مترو تهران در تابستان 1395 بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 379 نفر با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه از نوع محتوایی و صوری است که توسط متخصصان در این زمینه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به تأیید رسید. نتایج نشان میدهد میان سن و نگرش محیطزیستی رابطه منفی معنادار و میان جنسیت و وضعیت تأهل افراد به نگرش محیطزیستی تفاوت معنادار وجود دارد و زنان و افراد مجرد از نگرش محیطزیستی بالاتری برخوردارند. همچنین میان استفاده از رسانه و نگرش محیطزیستی نیز رابطه مثبت معنادار وجود دارد و افرادی که از رسانههای جمعی، بیشتر استفاده میکنند از نگرش محیطزیستی بالاتری برخوردارند. نتایج رگرسیون چند متغیره بکار رفته، نشان میدهد که متغیرهای سن، تأهل و میزان استفاده از رسانهها به میزان 590/0 بر نگرش محیطزیستگرایانه کارکنان مترو تأثیرگذار است.
فرهود حمیدی فراهانی؛ سید محمد شبیری؛ محمد علی ابراهیمی؛ مریم لاریجانی؛ مهدیه رضائی
دوره 6، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 157-167
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزلهزده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمانهای مردمنهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی مدیریت بحران (محیطزیست) در منطقه زلزلهزده استان کرمانشاه است. روش تحقیق این مقاله پیمایشی و جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر سرپل ذهاب، سازمانهای مردمنهاد درگیر در زلزله کرمانشاه و متخصصین محیطزیست است که حجم نمونه ۵۲۵ نفر محاسبه گردید. ابزار نظرسنجی، پرسشنامه بسته و با سطح مقیاس لیکرت و فاصلهای است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS، صورت گرفته و پایایی پرسشنامه از طریق همسازی درونی گویه ها (آلفای کرونباخ) تعیین شده است. یافتهها نشان داد که در حدود ۶۳ درصد از پاسخگویان معتقدند که افزایش آگاهی در حوزه محیطزیستی از اهمیت بالای برخوردار است؛ اما ۹۷ درصد پاسخگویان معتقدند که عملکرد سهگانه (دولت، سازمان مردمنهاد و مردم) در مناطق زلزلهزده در حوزه افزایش آگاهی قابلقبول نیست. همچنین در حدود ۶۷ درصد معتقدند که ارتقاء دانش در مسائل محیطزیستی از اهمیت ویژهای برخوردار است که ۸۰ درصد پاسخگویان اذعان داشتند که عملکرد این مقوله در مناطق زلزلهزده ضعیف بوده است. در حدود ۶۸ درصد از پاسخگویان معتقدند که نگرش مثبت به مسائل محیطزیستی مهم است و ۷۲ درصد معتقدند عملکرد این مهم در مناطق زلزلهزده ضعیف و بسیار ضعیف بوده است. در حدود ۷۰ درصد از پاسخگویان داشتن مهارت را بااهمیت دانستند؛ اما ۷۹ درصد معتقدند عملکرد این حوزه ضعیف بوده است. درمجموع میزان دستیابی به اهداف آموزشی محیطزیست در شرایط بحرانی و واقعی (زلزله سرپل ذهاب) که در این مقاله موردبررسی قرارگرفته در وضعیت بسیار ضعیف قرار دارد.
خداعفو راشد نسب؛ مصطفی احمدوند؛ مریم شریفزاده
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 55-68
چکیده
مرور مطالعات خشکسالی در جامعه عشایری نشان میدهد رفتار عشایر در مواجهه با خشکسالی تحت تأثیر نگرش آنها به این پدیده است. از اینرو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نگرش عشایر به پیامدهای اجتماعی خشکسالی و شناسایی سازههای مؤثر بر آن بود که از روش کمّی پیمایش استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته بود که جامعه ...
بیشتر
مرور مطالعات خشکسالی در جامعه عشایری نشان میدهد رفتار عشایر در مواجهه با خشکسالی تحت تأثیر نگرش آنها به این پدیده است. از اینرو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نگرش عشایر به پیامدهای اجتماعی خشکسالی و شناسایی سازههای مؤثر بر آن بود که از روش کمّی پیمایش استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته بود که جامعه آماری آن را عشایر منطقه دریلا (200 خانوار) در شهرستان گچساران تشکیل دادند. حجم نمونه مورد پژوهش بر اساس جدول بارتلت و همکاران، 132 خانوار تعیین و به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده با انتساب متناسب توزیع شد. روایی پرسشنامه با بهکارگیری پانلی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام مطالعهای راهنما در خارج از جامعه آماری و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (73/0- 61/0) تأیید شد. یافتهها نشان داد، نگرش عشایر نسبت به خشکسالی منفی است. آنها خشکسالی را پدیدهای ویرانگر، لیکن قابل کنترل ارزیابی نمودهاند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد، متغیر آگاهی نسبت به خشکسالی، بیشترین اثر مستقیم معنیدار و مثبت را بر نگرش عشایر نسبت به خشکسالی داشت. وضعیت مشابهی نیز برای متغیرهای تعداد دام و تعداد افراد خانوار مشاهده شد. این در حالی است که متغیرهای ظرفیت پروانه چرا و هنجار ذهنی هر دو اثر معنادار مستقیم لیکن منفی بر نگرش نسبت به خشکسالی داشتند. در پایان بر اساس یافتههای پژوهش، سرمایهگذاریهای حمایتی دولت با هدف گسترش فعالیتهای مزرعهمحور توصیه میگردد.
لیلا صفا؛ نسرین منگلی؛ محمدمهدی گنجخانلو
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 69-81
چکیده
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار ...
بیشتر
امروزه، مسائل محیطزیستی تهدیدی جدی برای پایداری محیطزیست جوامع روستایی ایجاد کردهاند. در این راستا، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که رفتارهای انسانی ریشه اصلی مشکلات محیطزیستی میباشند که ضروری است به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان بر مبنای تئوری رفتار برنامهریزی شده انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش، 2354 نفر از سرپرستان خانوار در سطح مناطق روستایی بخش سجاسرود در شهرستان خدابنده استان زنجان بود که با توجه به جدول بارتلت و همکاران ((2001، تعداد 259 نفر از آنان از طریق روش نمونهگیری دو مرحلهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظرسنجی از متخصصان تأیید شده و روایی سازه و پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق بررسی برازش مدل در سه سطح مدل اندازهگیری، مدل ساختاری و مدل کلی به دست آمد. نتایج توصیفی حاکی از آن بود که رفتار حفاظت محیطزیستی بیشتر روستاییان در سطوح متوسط (5/58 درصد) و پایین (3/29 درصد) بود. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای نگرش، هنجارهای اجتماعی و کنترل رفتاری درک شده با قصد انجام رفتارهای حفاظت محیطزیستی و نیز قصد و هنجارهای اجتماعی با رفتار حفاظت محیطزیستی روستاییان رابطه مثبت و معنیدار وجود داشت. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد میشود که از طریق سازوکارهای ترویجی مختلف بهویژه برگزاری دورههای آموزشی- ترویجی، سطح دانش و آگاهی روستاییان در زمینه روشها و فنون فعالیتهای حفاظتی از محیطزیست افزایش داده شده و از سوی دیگر، سیاستهای حمایتی برای حفاظت از محیطزیست با تأکید بر مشارکت روستاییان تدوین و اجرا شود.
سمیه عریان؛ سید محمد شبیری؛ مهران فرج اللهی
دوره 6، شماره 1 ، آذر 1396، ، صفحه 115-129
چکیده
هدف از این پژوهش، تحلیل برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم ایران در پنج بخش کاهش انتشار گازهای گلخانهای، مدیریت منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع زیستی و سلامت بر اساس تأکید بر ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای ظرفیتسازی در مواجهه با تغییر اقلیم در کشور است. تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش تحقیق، ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، تحلیل برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم ایران در پنج بخش کاهش انتشار گازهای گلخانهای، مدیریت منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع زیستی و سلامت بر اساس تأکید بر ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای ظرفیتسازی در مواجهه با تغییر اقلیم در کشور است. تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. یافتههای پژوهش نشان داد، هر سه مؤلفه دانش، نگرش و عملکرد در برنامههای اجرایی هر 5 بخش مذکور و 25 راهبرد آن موردتوجه بوده است اما از تناسب کافی برخوردار نیست. بهطوریکه از 229 برنامه اجرایی این سند، %24 و %26 برنامهها به ارتقاء دانش و نگرش تأکید دارند و 50% عملکردی بودهاند. بیشترین نسبت برنامههای مرتبط با گسترش دانش در هر بخش، با 56% به بخش سلامت و کمترین با 8% به بخش کاهش انتشار گازهای گلخانهای اختصاص دارد. کمترین و بیشترین سهم برنامههای ارتقاء نگرش به کل برنامههای هر بخش نیز به ترتیب به بخش سلامت با 12% و مدیریت منابع آب با 44% مرتبط میباشد. همچنین بخش مدیریت منابع آب کمترین (29%) و کشاورزی و امنیت غذایی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای با نسبت 60%، بیشترین برنامههای عملکردی را دارند. از این رو نهایتاً لازم است تا تدابیری اتخاذ شود به این منظور، لازم است که ابتدا آموزش از طریق گسترش سطح دانش و نگرش بین مخاطبان و ذینفعان برنامهها انجام گیرد تا برنامههای عملکردی که بیش از نیمی از برنامههای این سند هستند، تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد و همچنین ظرفیتسازی در راستای کاهش و سازگاری با تغییرات اقلیمی در همه بخشها بهطور متناسب صورت پذیرد.
هادی ویسی؛ شیوا قربانی؛ شهروز عسکری فرد؛ هومان لیاقتی؛ پیمان فلسفی
دوره 5، شماره 3 ، خرداد 1396، ، صفحه 23-37
چکیده
این مطالعه با هدف ارزشیابی سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان (دانش، نگرش، حساسیت و نگرانی) و ارزیابی اثرات متغیرهای اقتصادی- اجتماعی (جنسیت، سطح سواد، تجربه و منبع اطلاعاتی) بر آن انجام شد. 180 نفر از کارشناسان کشاورزی در استان تهران و البرز با استفاده از پرسشنامهای شامل چهار بخش: دانش (17 گزینه)، نگرش (10 گزینه)، حساسیت (18 گزینه) و نگرانی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزشیابی سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان (دانش، نگرش، حساسیت و نگرانی) و ارزیابی اثرات متغیرهای اقتصادی- اجتماعی (جنسیت، سطح سواد، تجربه و منبع اطلاعاتی) بر آن انجام شد. 180 نفر از کارشناسان کشاورزی در استان تهران و البرز با استفاده از پرسشنامهای شامل چهار بخش: دانش (17 گزینه)، نگرش (10 گزینه)، حساسیت (18 گزینه) و نگرانی (19 گزینه) مورد پرسش قرار گرفتند. این کارشناسان، سابقه شرکت در دورههای آموزشی کشاورزی پایدار را داشتند. تحلیل دادهها نشان داد که کارشناسان، نگرش، حساسیت و نگرانی بالایی نسبت به پایداری کشاورزی داشتند، درحالیکه سطح دانش کشاورزی پایداری، متوسطی داشتند. به منظور بررسی اثرات متغیرهای اجتماعی- اقتصادی بر سطح سواد، شش آزمون تحلیل فاکتوریل یکطرفه انجام شد. نتایج نشان داد که جنسیت بر میزان نگرانی نسبت به پایداری کشاورزی و سطح سواد و تجربه کاری نیز بر دانش و نگرانی نسبت به پایداری کشاورزی، اثر معنیداری دارند. نتایج همچنین نشان داد که کارگاههای آموزشی و رسانهها، اثرات معنیداری بر سطح سواد کشاورزی پایدار کارشناسان داشتند. بر اساس این نتایج، چارچوبی برای برنامهریزی باهدف توسعه سواد کشاورزی پایدار پیشنهاد شد.
حشمت اله سعدی؛ سارا جلیلیان
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 9-23
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی نگرش کشاورزان گندمکار به توسعه پایدار و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان اسلامآباد غرب بود. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهای بود که روایی و پایایی آن توسط صاحبنظران توسعه پایدار مورد تائید قرار گرفت و الفای کرونباخ برای بخشهای مختلف پرسشنامه بین 65 تا 77 صدم محاسبه گردید. بهمنظور تجزیهوتحلیل ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی نگرش کشاورزان گندمکار به توسعه پایدار و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان اسلامآباد غرب بود. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهای بود که روایی و پایایی آن توسط صاحبنظران توسعه پایدار مورد تائید قرار گرفت و الفای کرونباخ برای بخشهای مختلف پرسشنامه بین 65 تا 77 صدم محاسبه گردید. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از نرمافزارهای SPSS20و Lisrel8.8 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نگرش به توسعه پایدار نشان داد که از میان سه عامل نگرشی، عامل "عاطفی" با ضریب تأثیر 60/0λ= بیشترین میزان واریانس بهعنوان قویترین شاخص مرتبط با نگرش پایدار کشاورزان موردمطالعه، شناساییشده است. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره، بیانگر این است که از بین متغیرهای مختلف تنها متغیر سطح زیر کشت، اثر مثبت و سن، اثر منفی در پیشبینی نگرش افراد در زمینه پایداری کشاورزی دارد. با افزایش سطح زیر کشت، نگرش افراد، مثبت و با افزایش سن، نگرش آنها، منفی میشود. با توجه به نتایج بدست آمده؛ جهت بهبود نگرش کشاورزان به توسعه کشاورزی پایدار پیشنهادهایی ارائه گردید.
رضا موحدی؛ نسیم ایزدی؛ وحید علی آبادی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 101-115
چکیده
رشد جمعیت و آلودگی حاصل از فعالیتهای آنها و تغییرات اقلیمی قرن اخیر، نگرانی ها را در مورد حفظ محیط زیست برای نسل آینده بیشتر کرده است. به طوریکه امروزه در بیشتر دنیا ترویج دانش و نگرش زیست محیطی یکی از گرایش های مهم فکری و راهبردهای سیاسی است. توسعه این تفکر در سازمانهای مردم نهاد مثل شرکتهای دانش بنیان نیز در صدر ...
بیشتر
رشد جمعیت و آلودگی حاصل از فعالیتهای آنها و تغییرات اقلیمی قرن اخیر، نگرانی ها را در مورد حفظ محیط زیست برای نسل آینده بیشتر کرده است. به طوریکه امروزه در بیشتر دنیا ترویج دانش و نگرش زیست محیطی یکی از گرایش های مهم فکری و راهبردهای سیاسی است. توسعه این تفکر در سازمانهای مردم نهاد مثل شرکتهای دانش بنیان نیز در صدر قرار دارد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، سنجش دانش و نگرش محیطزیستی کارکنان شرکتهای دانش بنیان کشاورزی و رابطه آن با عوامل سیاسی ـ اجتماعی بود. این تحقیق از روش توصیفی ـ همبستگی است که از نظر ماهیت از نوع پژوهش های کمّی محسوب میشود. جامعه آماری این تحقیق را کارکنان و مدیران شرکتهای دانش بنیان کشاورزی استان کرمانشاه و همدان تشکیل دادند. تعداد این افراد براساس آخرین آمار مراکز رشد استان کرمانشاه و همدان 175 نفر بود. برای تعیین جامعه نمونه از روش تمام شماری استفاده شد که در این پژوهش تعداد 175 نفر در پژوهش شرکت نمودند. ابزار اصلی تحقیق در مرحله میدانی پرسشنامه بود. سؤالات پرسشنامه شامل سه بخش بود: سؤالات بخش اول را ویژگی های دموگرافیکی کارکنان تشکیل دادند، بخش دوم را مقیاس برای سنجش میزان دانش و بخش سوم را مقیاسی برای سنجش نگرش زیست محیطی کارکنان و مدیران تشکیل داد. شاخص ها و مقوله های مورد نظر برای سنجش نگرش زیست محیطی از مقیاس NEP مبنای کار قرار گرفت. پس از طی فرآیند داده پردازی، محاسبات آماری (توصیفی و استنباطی) با استفاده از برنامة SPSS15 وAmos22انجام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد، سیاستگذاری های دولتی، پایبندی خانواده به حفظ محیط زیست، رسانه، عضویت درNGO ، تحصیلات و آموزش موجب تغییر در نگرش افراد به محیط زیست می گردد.
آموزش محیط زیست
وحید عزیزی؛ مسلم سواری؛ معین صادقی؛ غلامرضا یاوری
دوره 1، شماره 4 ، تیر 1392، ، صفحه 20-28
چکیده
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر به تحلیل نگرش دانشآموزان دورهمتوسطه شهرهمدان پیرامون حفاظت از محیطزیست پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل 4104 نفر از دانشآموزان پسر دبیرستانهای شهر همدان که با استفاده از آماره کوکران 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای افزایش اعتبار یافتهها 270پرسشنامه با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب تکمیل شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید و مقدار آن بالاتر از (7/0) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرمافزار SPSS انجام شد. طبق نتایج اکثر دانشآموزان نگرش مساعدی نسبت به حفاظت از محیطزیست نداشتند. تحلیل همبستگی نیز نشان داد که بین میزان نگرش آنها نسبت به حفاظت از محیطزیست و استفاده از اینترنت و شغل پدر رابطه مثبت و معنیداری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین، از جمله مهمترین راهکارهای بهبود نگرش دانشآموزان نسبت به حفاظت از محیطزیست استفاده از فیلمهای آموزشی و ایجاد تشکلهای زیستمحیطی میباشد.
آموزش محیط زیست
افسانه زمانی مقدم؛ مهدیه سعیدی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1392، ، صفحه 19-30
چکیده
پژوهش حاضر با هدف «بررسی تأثیر آموزش محیط زیست بر میزان دانش، نگرش و مهارت معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران» به روش تجربی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 60 نفر انتخاب گردیدند. ضمن تقسیم گروه نمونه به دو گروه 30 نفری شاهد و گواه، از هردو گروه پیش آزمون گرفته ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف «بررسی تأثیر آموزش محیط زیست بر میزان دانش، نگرش و مهارت معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران» به روش تجربی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 60 نفر انتخاب گردیدند. ضمن تقسیم گروه نمونه به دو گروه 30 نفری شاهد و گواه، از هردو گروه پیش آزمون گرفته شد. برای گردآوری دادههای مربوط به پیش آزمون و پس آزمون، از یک پرسشنامه سنجش دانش و نگرش و مهارت زیست محیطی ساخته صالحی و آقامحمدی (2000)، با اندکی تغییرات، استفاده گردید. ضریب پایایی این پرسشنامه، از طریق آلفای کرونباخ 71/. محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونt مستقل استفاده شد. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که بین میزان دانش، نگرش و مهارت زیست محیطی معلمان در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنادار وجود دارد و آموزش محیط زیست بر ارتقاء دانش، نگرش و مهارت زیست محیطی معلمان تأثیر مثبت دارد
آموزش محیط زیست
محمد نیرو؛ غلامرضا حاجی حسین نژاد
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 1-12
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش محیط زیست بر اساس نظریه هوشهای چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی و اصلاح کجفهمی دانشآموزان در مقایسه با الگوی تدریس سنتی انجام گرفت. شیوهی تحقیق از نوع نیمه آزمایشی به روش طرح چهارگروهی سولومون میباشد. نتایج نهایی پژوهش نشان میدهد که شیوهی تدریس بر اساس نظریه هوشهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش محیط زیست بر اساس نظریه هوشهای چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی و اصلاح کجفهمی دانشآموزان در مقایسه با الگوی تدریس سنتی انجام گرفت. شیوهی تحقیق از نوع نیمه آزمایشی به روش طرح چهارگروهی سولومون میباشد. نتایج نهایی پژوهش نشان میدهد که شیوهی تدریس بر اساس نظریه هوشهای چندگانه گاردنر در ایجاد نگرش و علاقمندی دانشآموزان درباره محیط زیست همچنین در اصلاح کجفهمیها نسبت به شیوهی تدریس سنتی برتری دارد. از این روی با توجه به اینکه آموزش در رویکرد سنتی، تنها با هدف انتقال دانش به یادگیرندگان، با روش سخنرانی و اغلب بر مبنای هوش زبانی-کلامی و منطقی-ریاضی انجام میشود و از سوی دیگر نظریه هوشهای چندگانه، بستری را مهیا میکند تا بر اساس تفاوتهای فردی، یادگیری از طریق اصلیترین ابزارهای شناخت هریک از فراگیران صورت پذیرد و بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از این روش تدریس در آموزش مفاهیم محیط زیست و تجدید نظر در برنامه درسی آموزش محیط زیست، لازم و ضروری به نظر میرسد.